အသေအဟာန် ပေါဲဆက်မိတ်တရးပ္တိတ်လိက်အုပ် “သမၞိၚ်အတိက်” နာဲယှိုဲကျေန် (ဥက္ကဌဇၞော်တြေံ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ) ဂှ် ကၠောန်သ္ပကၠုၚ် ပ္ဍဲရာမညဟိုဝ်တေဝ် ဍုၚ်မတ်မလီု ပ္ဍဲတ္ၚဲအဝ်ဂါတ် ၃၀ ဂှ်တုဲ ဆက်တရးကၠုၚ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
လိက်အုပ်ဏံ မုက်လိက်နွံ (၂၀၀) ပြၚ် ချူလဝ် နဘာသာမန်၊ဗၟာ ၜါဘာသာတုဲ က္လေၚ်တရးပ္တိတ် အလန်ဒုတိယရ။ လိက်သမၞိၚ်အတိက်ဝွံ ဥက္ကဌဇၞော်နာဲယှိုဲကျေန် ဒုၚ်သဇိုၚ် စွံအဓိကကဵု တရဴကန္တာပၠန်ဂတး ညးဒးတတ်ကွာ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲခေတ်ဗော်ပၠတရဴဍုၚ်မန်ကေုာံခေတ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ စနူ ၁၉၅၂ ဒဵုကဵုစိုပ် ၂၀၀၃ ဂှ်တုဲ ချူလဝ်လဆဵုဂဗညးရောၚ် မန်သဝ်နဲ ညးတရးပ္တိတ်လိက် နူဌာန်ပ္တိတ်လိက်သွက်မန်ရ။
“ပ္ဍဲလိက်အုပ်ဏံ အကြာတၚ်ဝါတ်ဂါတ် နာနာသာ်ဂှ် ဗီုလဵုပ္တန်ကၠုၚ်ပရေၚ်ပၠန်ဂတးရော၊ ဂုန်ဖဵုညးဍုၚ်ကွာန်မန်တံ နွံကၠုၚ်ဗီုလဵု၊အကြာအခက်ခုဲ တၚ်ဝါတ်ဂါတ်နာနာသာ်ဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်မန်တံ ဗီုလဵုထံက်ပၚ် ရီုဗၚ်ကၠုၚ်ပၠန်ဂတးမန်၊ ဟိုတ်နူလညာတ်ဟွံတုပ် ဗော်ထ္ကးဒှ်ကၠုၚ်ၜါလွးတုဲ ဗီုက္လေၚ်ပံၚ်ကောံအာတံဂှ်လေဝ် ဗှ်လိက်ဏံမ္ဂး ဂွံခန်လ္ၚတ်မာန်ဏောၚ်” သာ်ဝွံ ညးပ္တိတ်လိက် မန်သဝ်နဲ ဂးရ။
နာဲယှိုဲကျေန် ဥက္ကဋ္ဌဇၞော်တြေံဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဝွံ ဒှ်ညးနွံကဵုလညာတ်ခေတ်တုဲ တ္ၚအ်ကဵု ဗှ်လ္ၚတ်လိက်ပတ်ရ။ ဆဂှ်သၟးဟွံသေၚ် သီုဒှ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ခိုဟ် နွံကဵုလညာတ် နွံကဵုစိုတ်ဓါတ် မိက်ဂွံလွဳပ္တိုန် သၟတ်လေပ်ပညာခေတ်တံကီုရဂှ်လေဝ် နာဲမျေအ်တာန် ကေၚ်ဒုၚ်ကၠုၚ်သဇိုၚ်ညး ပွိုၚ် (၄) သၞာံဂှ် ဟီုရ။
“ ဥက္ကဌဇၞော် နာဲယှိုဲကျေန်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ်မလေပ်ပညာမွဲ၊ဒှ်ညးကေၚ်မံၚ်ကၠုၚ် ဘာအၚ်္ဂလိက် သီုဘာတန်သၠုၚ် သီုကဝ်လိက်ရ၊ ဒှ်ညးနွံကဵုစိုတ်ဓါတ်မ္ၚိုဟ်ဟ်မွဲတုဲ တိုၚ်ပကဴ ညးမိက်ဂွံကွာ် မိက်ဂွံအာဂှ် ညးတၞဟ် မုဟီုဟီု မုဂးဂး ညံၚ်ဂွံစိုပ်ဂှ် ညးအာဏောၚ်၊ စေဝ်ပၞောန်လေဝ် ဇၞော်မံၚ်ဏောၚ်” သာ်ဝွံ နာဲမျေအ်တာန် ဂးရ။
နာဲယှိုဲကျေန်ဝွံ ဒှ်ဇာတိကွာန်ကဒဵုကအ်နှာတ် ပွိုၚ်ဍုၚ်မတ်မလီုတုဲ ယၟုညးမူလဂှ် နာဲဗလွေန်ရ။
ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၄၈ ဂှ် ဟိုတ်နူချူဓမံက်လဝ် ပရေၚ်အာတ် တွဵုရးမန်တၞဟ်ခြာ ပ္ဍဲလိက်ပရိုၚ်တနၚ်သဳဂှ်ရ ညး ကဵု နာဲဆာန်ဍူ (နာဲသာန်ဒူ) ညးအုပ်ကာ ဂကောံပရေၚ်ကေၚ်ကာမန် ဒးဒုၚ်ကၠုၚ်သ္ၚိစာတ် ပွိုၚ် (၃) သၞာံ ပ္ဍဲသ္ၚိစာတ်မာန္တလေဝ် ကဵု သ္ၚိစာတ်ယှိုဲဗဵု တေံကီုရ။
ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၅၈ ၊ ဂိတုဂျူလာၚ် ၂၀ ဂှ် ဥက္ကဌနာဲယှိုဲကျေန် စပ္တန်ကၠုၚ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ NMSP တုဲ ယိုက်ဂၠေၚ်ကၠုၚ်တာလျိုၚ်ဥက္ကဌဗော် ဒဵုကဵုညးဂွံအယုက် (၉၃) တုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၀၃၊ ဂိတုမာတ် (၃) ဂှ် ညးစုတိအာ နကဵုယဲဇရာ ပ္ဍဲသ္ၚိဇၞော်ဍုၚ်မတ်မလီုရ။