နူကဵုတၠအဝဵုပၞာန်ဗမာတံ ပ္ကင်ရင်သီကေတ်လဝ်အဝဵုအုပ်ဓုပ်ဍုင် နူသၞာံ ၂၀၂၁ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳတေံတုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ဂှ် ဒေသရးဇၞော်လ္ၚဵုကီု၊ ဒေသကောန်ဂကူကောန်ဍုင်အရၚ်သကုတ်သၠုၚ်ကျာ သေံသၟဝ်ကျာတံကီု၊ ဒေသရခေင်ကီု၊ ဒေသချေင် ကေုာံ ကချေင်၊ ကရေင်ဍာဲတံကီု ပေါဲပၞာန်သီတမ်ဒပ် သီဍုင်ကတဵုဒှ်တုဲ ဂကောံပၠန်ဂတးတံ သီုကဵုသီကၠုင် ဌာန်ဂအုပ်ပၞာန် ၂ ဒၞါဲကီု ကတဵုဒှ်ကၠုင်ရ။

ပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်ခေတ်တၟိ မမံက်ဒှ်ကၠုင်ကြဴနူပၞာန်သီအဝဵု စနူသၞာံ ၂၀၂၁ ဂှ် တင်ရန်တၟအ် နွံ (၂) သာ်ရ။ ယင်တံဂှ်ဝွံ (၁) သွက်ဂွံဗ္တိုက်သရိုဟ်ကၠေံ သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန် ကေုာံ သွက်ဂွံဖ္အိုတ်ကၠေံ သၞောတ်တၠအဝဵုအိုဿီုကီု (၂) သွက်ဂွံဒက်ပ္တန်ကၟိန်ဍုင်ဖေဝ်ဒရေဝ် (ဟွံသေင်) ဍုင်ဗၠးၜး ပ္ဍဲကာလအနာဂတ်တေံရ။

ညးဍုင်ကွာန်နွံတန်တဴဒၟံင် ပ္ဍဲမုက်ဒပ်မၠံက်ဇၞော်ကံင်ဇြဳပၞာန်ဗၟာတံဂှ် ဟိုတ်နူမကမ်မၠံက်ဇၞော်ဒတုံဒးတုဲ ကတဵုဒှ်မံင်ဘဲအန္တရာဲ၊ ဒးပံင်မံင်လမျီုဘဲမကမ်မၠံက်ဇၞော်ရောင် ညးဒေသတံ ဟီုရ။

ပိုဲမၞိဟ်တံဂှ် ကာလရေင်တၠုင် သွက်သ္ဂောံက္လိဂွံ တင်ရန်တၟံမွဲမွဲမ္ဂး အခိင်စရေင်တၠုင် ကၠောန်ကမၠောန်တၟိတၟိတေံ ၜိုန်ရက္လိတ်က္လောတ်မံင်ကီုလေဝ် စိုပ်ဂွံဘာ်တရဴ လဒေါဝ်ဂၞဴမ္ဂး ဆဵုဂဗတင်ဆိုအ်ဗခက်ခုဲ (ဟွံသေင်မ္ဂး) ဂၠံင်တရဴသွက်ဂွံဆက်ကွာ်အာ အနာဂတ်ဂတတေံ နွံမံင်တရဴတၟာသ္ၚောဲဏီရောင် ဒှ်ကၠုင်သၠေဟ်ပၟာတုဲ စိုတ်ဓာတ်စှ်ေ ကတဵုဒှ်ကၠုင်မာန်ရ။

နူကဵုဒပ်ပၞာန်ဗမာတံ သီအဝဵုတုဲဂှ် မွဲဒမြိပ်ဂစာန်ကၟာတ်လဒဵုကၠုၚ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ညံၚ်ရပ်စပ်သုၚ်စောဲ သဵုယှေဝ် မဳဒဳယာ Socialmedia ဟွံဂွံဂှ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၅ မံက်ဏံ သီုကဵုလလောၚ်ပတိတ် ဥပဒေသာဲဝှာ (Cyber) တုဲ နကဵုညးဍုၚ် ကွာန်တံ သာတုဲဒှ်ခက်ခုဲကၠုၚ်ကဵု ပရေၚ်သုၚ်စောဲ သဵုယှေဝ်မဳဒဳယာ Social media အိုတ်ရ။

သၞာံ ၂၀၂၄ အိုတ် ကၠောံကၠုင် သၞာံတၟိ ၂၀၂၅ ပၠန်ရ။ ပ္ဍဲပွိုင်သၞာံ ၂၀၂၄ တုဲကၠုင်ဏံဂှ် အကာဲအရာ ပရေင်ဍုင်ကွာန်၊ အကာဲအရာပရေင်ပၞာန် ညးဍုင်ကွာန်ဂမၠိုင်တအ် ဒးတတ်ထပါ်ကၠုင် အကြာပ္ရံက် ပရေင်ဍုင်ကွာန်ပရေံ၊ အကြာဘဲပေါဲပၞာန်၊ အကြာဘဲအန္တရာဲနာနာသာ် တုဲအာမွဲသၞာံပၠန်ရ။

ပ္ဍဲဒေသဍုၚ်မန်ဂှ် ကမၠတ်ကွဳလိုန်ဓာတ်တံ ကၠတ်မံၚ်ကွဳ နကဵုဂကောံတုဲ နကဵုအစဳဇန်ကမၠောန်ဂှ် ကၠောန်ကၠတ်မံၚ် ကွဳလိုန်ဓာတ်နွံရောၚ် သကိုပ်အုပ်ဓုပ်ကွာန် ဒေသပွိုၚ်ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ်မွဲတၠဂှ် ဟီုလဴထ္ၜးရ။

တ္ၚဲသၟတ်မန်ဝွံ သ္ပအစာံကဵုသၟတ်ခေတ်တၟိကၠောန်ဗဒှ်ကၠုင် ကောံဓရီုလၟေင်ကၠာအိုတ် ပ္ဍဲကျာ်သုက် ဍုၚ်မတ်မလီု သၞာံ (၁၉၄၆) ဂိတုဒဳဇြေမ်ဗာ (၂၈) သွက်ဂွံဒစးဒုင်ဂၠာဲဂၠံင်ကောန်ဂကူ သွက်ဂွံဗၠးၜး၊ နကဵုဂၠံင်တရဴပေါဲဗတိုက်ရပ်လွဟ် သၟဝ်တၠအဝဵု (ပဆပလ)တုဲ ပ္ဍဲပေါဲသၠာဲဂတးလညာတ်သၟတ်မန် အလန်တတိယ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၂၊ ဂိတုအေဗရေဝ် (၂၁) စဵုစိုပ် (၂၄) ဗၞတ် (၃) တ္ရဲ ဒၞာဲကွာန်ဝါဗိုင် ပွိုင်ဍုင်ရေဝ်သၠုင်ကျာဂှ် သ္ပကၠုင်ဒတန် တ္ရဲသၟတ်မန် ရ။

ကၠာအိုတ်ဂှ် ဂရိခေတ်တြေံ၊ ရဝ်မခေတ်တြေံ စိုပ်ကၠုင်ခေတ်လဒေါဝ်ဂှ် ဨကရာဇ်ရဝ်မ ကေုာံ သွက်သ္ဂောံရုဲစှ်ပတိုန် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ် စပ်ကဵုပရေင်အုပ်ဓုပ် ညံင်ရဴသၟိင်လကျာ်ပုက် (သၟိင်လကျာ်ခရေတ်) စသုင်စောဲကၠုင် ပေါဲရုဲမာဲရ။ သ္အာင်နူဂှ် အိန္ဒိယျခေတ်တြေံ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ် ပရေင်ဘာသာ မောတ်သလေန်ဂမၠိုင်ကီု၊ အောတ်မန် ကေုာံ အလဳ၊ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဘာသာ ရာယှဳဒေါန်ဂမၠိုင် ပ္ဍဲအရာပရေင်အုပ်ဓုပ်မ္ဂး ဂါနတံ ရုဲစှ်ရာဇာကီု၊ အခိင်ခေတ်လဒေါဝ်စတမ်တေံ ရုဲစှ်ဨကရာဇ်ပါလ ဂိုဝ်ပါလ ပ္ဍဲကဵုဗေန်ဂဝ် စသုင်စောဲကၠုင်လဝ် ပရေင်ရုဲစှ်မာဲ ဂွံဆဵုကေတ်ဝင်ရ။

ဒေသကွာန်မွဲဒမြိပ်ဂၠံၚ်ကျာ်ပိ ကဵု ဇြပ်ဗုဂှ်ဝွံ ပေဲါပၞာန်ကတဵုဒှ်ဒၟံၚ် အခိၚ်လအ်ကၠုၚ် ကြပ်ပေၚ်ကဵုသၞာံဒှ်တုဲ ညးဍုၚ်ကွာန်ရဲဒးဂြိပ်ပဲါဒဴဘဲပေဲါပၞာန်တံ ပရေၚ်ရီုဗၚ်ဟွံမွဲတုဲ ဒှ်မံၚ်ခက်ခုဲကဵု ပရေၚ်စသုၚ်မံၚ်စံၚ်ရောၚ် ညးဘိုၚ်ရေၚ်တၠုၚ်မံၚ်မွဲတၠဂှ် ဟီုထ္ၜးရ။