အာကာ
– ကေၚ်ကာဗဟဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ၊ ညးအုပ်ကာ ကမ္မတဳကာပၞာန် ဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜး ကောန်ဂကူမန် ကေုာံ သကိုပ်ပၞာန်တြေံ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ နာဲအံၚ်နာၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတု အဝ်ဂါတ် (၁၀) အခိၚ်သဝ်တ္ၚဲ ၜိုတ် (၅) နာဍဳ စုတိကလိလောန်အာ ပ္ဍဲဍုၚ်မတ်မလီုရ။ကြဴနူဒေါံဇူ နူဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ဒက်ပ္တန် ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာ ၜိုဟ်လလမ် ကောန်ဂကူမန်တုဲ အတိုၚ်ပၟိက်ဆန္ဒ အလဵုအသဳပၞာန် သွက်သ္ဂောံပြံၚ်လှာဲ အယောၚ်အလာ ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကွာန် ညးမရုန်ဂစာန်မံၚ် ပ္ဍဲနာဲအံၚ်နာၚ် မၞုံအာယုက် (၇၁) သၞာံဂှ်ဝွံ ယဲပဿဴဍာတ်၊ ယဲဆီၜေတ် ကေုာံ ယဲသအာၚ်တံလေဝ် နွံမံၚ်ရောၚ်ဂှ် ညးမတီ ကိစ္စပရေၚ်ညးမွဲတၠ ဟီုရ။
“ၜိုတ်လဒေါဝ်တ္ၚဲ (၁၂) နာဍဳဂှ် ယဲညး ကလေၚ်တိုန်၊ ၜိုတ် (၂) နာဍဳဂှ် ဂအအ်ဆီတုဲ ဒးပတိုန်ဏာ ရုၚ်ဂဥုဲ၊ အခိၚ်သဝ်တ္ၚဲ (၅) နာဍဳ (၁၅) မိနေတ်ဂှ် စုတိအာ ပ္ဍဲရုၚ်ဂဥုဲ၊ လၟုဟ်တှေ် ကလေၚ်ဖျေံနၚ် ရုၚ်ညးယျ” သာ်ဝွံ ညးမတီညာတ်ဂှ် ဟီုရ။
ကလာပ်ရုပ်ညးဂှ် လၟုဟ်စွံလဝ် ပ္ဍဲရုၚ်ဂကောံညးတံ မၞုံပ္ဍဲ ဂၠံၚ် (၅)၊ အရာပ်မျာၚ်သာယျာ၊ ဍုၚ်မတ်မလီုတုဲ ပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ် (၁၄) ဏံ စံၚ်ဇွဂြဇုတ်ညးရောၚ်ဂှ် ညးမတီညာတ်ဂှ် ဆက်ဟီုရ။
အတိုၚ် သကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော် ဒေါံဇူ နူဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ နာဲကောတၠရတ် ဟီုမ္ဂး နာဲအံၚ်နာၚ်ဂှ် ဇၞော်ဂေါဝ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗဂေါတုဲ ပ္ဍဲဒပ်ပၞာန်ဗၟာ နကဵုကဆံၚ် အကြာပ်ဒပ်ဂှ် ဖျေံထောံလွဟ်ကဵု ဗော်ကောန်မျူနေတ် ဍုၚ်ဗၟာတုဲ ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၆၇) ဂှ် စိုပ်ကၠုၚ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိရ။
ညးဝွံ ဍိုက်ပေၚ်တဴကဵု အစောံစရာဲ ဗတိုက်ပၞာန်တုဲ ပ္ဍဲဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜး ကောန်ဂကူမန်ဂှ် ယိုက်ဂၠေၚ်ကၠုၚ် တာလျိုၚ်ကဆံၚ်ကဆံၚ် မပ္တံကဵု ဂအုပ်ဘာပၞာန်၊ သကိုပ်ဒပ်ပါ်၊ သကိုပ်တမ်ဒပ်တုဲ ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၉၂) ဂှ် ဒှ်ကၠုၚ် ဖက်ဆောညးအုပ်ကာပၞာန်၊ ပ္ဍဲသၞာံ (၂၀၀၃) ဂှ် ဒှ်ကၠုၚ် ညးအုပ်ကာပၞာန် ကေုာံ သကိုပ်ပၞာန်ရ။
ပ္ဍဲသၞာံ (၂၀၀၄) ဂှ် နာဲအံၚ်နာၚ် ဍိုက်က္ဍိုပ် ညးစၞး ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိတုဲ တိုန်ကၠုၚ် သဘၚ်သဳကၠဳ ကောန်ဂကူ အလဵုအသဳပၞာန် မကလေၚ်ကၠောန်ဗဒှ်ဂှ်ရ။
ပ္ဍဲသၞာံ (၂၀၀၆) ဂိတုဒဳဇြေမ်ပါဂှ် အာတ်အခေါၚ်လွဳယဲ ဍာ်ဇမၠိၚ်တုဲ အတိုၚ်သ္ဂုတ်သွာတ် ကေၚ်ကာဗဟဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ သ္ပပ္တံနူ သၞာံ (၂၀၀၇) ဂိတုနဝ်ဝေမ်ပါဂှ် နကဵုအခေါၚ်လွဳယဲ ဍာ်ဇမၠိၚ် ကဵုဏာအခေါၚ် ဒေံါဇူ နူဗော်ဍုၚ်မန်တၟိရ။
ပ္ဍဲသၞာံ (၂၀၀၈) ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ဃောလွဳယဲ ပ္ဍဲရုၚ်ဂဥုဲပါန်လှာၚ် မၞုံဇရေၚ် ဍုၚ်လ္ဂုၚ်ဂှ် ကၠတ်တက်ကျာ ကေတ်တၚ်တုပ်စိုတ်ကဵု အလဵုအသဳပၞာန်ဗၟာတုဲ ဒက်ပ္တန်ကၠုၚ် ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာ ၜိုဟ်လလမ် ကောန်ဂကူမန် ဖျေံကၠုၚ်သဇိုၚ် ဇရေၚ်ကွာန်ကအ်ယက္ခ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဖာအၚ် တွဵုရးကရေၚ်ရ။
လောန်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၞာံ (၂၀၀၉) ဂိတု ဒဳဇြေမ်ပါဂှ် က္ဍိုပ်သကိုပ် ဒပ်ရာမည နာဲယှံၚ် လုပ်ပံၚ်ကဵု က္ဍိုပ်နာဲအံၚ်နာၚ်တံတုဲ သွက်သ္ဂောံ ပြံၚ်လှာဲအယောၚ်အလာ ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကွာန်ဂှ် ဗက်ပကောံပကေဝ်မံၚ် ကောန်ဂကောံတၟိ အကြာတွဵုရးမန်ရ။
ဟိုတ်နူနာဲအံၚ်နာၚ် စုတိကလိလောန်အာတုဲ ဒုဥက္ကဌ နာဲယှံၚ် ဒးကေတ်တာလျိုၚ် ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာ ၜိုဟ်လလမ် ကောန်ဂကူမန်ဂှ်ရ အတိုၚ်ပၟိက်ဆန္ဒ အလဵုအသဳပၞာန် မမိက်ကဵုပြံၚ်လှာဲ အယောၚ်အလာ ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကွာန်ဂှ် ဇြဟတ်ဍိုန်လျအာ မာန်မံၚ်ရောၚ် ညးမလ္ၚတ်တံ ဟီုအိုတ်ရ။
နာဲအံၚ်နာၚ် မဒှ်ဇာတိ ကွာန်ဖလာတ်ဇိုၚ်ကျာ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ပံၚ်ဝွံ အခိၚ်ညး ကလိလောန်စဴအာဂှ် သမ္ဘာညး မိတောန် ကေုာံ ကောန်တြံုၜါတၠ၊ ကောန်ဗြဴၜါတၠ သှေ်သၟေဟ်မံၚ်ရ။