သွက်ဂွံကၠောန် ပေဲါပြိုၚ်လိက်ပတ် တ္ၚဲကောန်ဂကူမန်ဗဟဵု မရနုက်ကဵု (၆၉) ဝါဂှ် နူကဵုလစှေ်ဗော်ဒုၚ်ကာ ပေဲါပြိုၚ် လိက်ပတ်မန်တံ လလောၚ်တြးလဝ် ကၠောန်အာပ္ဍဲကဵုဍုၚ်မတ်မလီု၊ ဘာသာသနာ (၂၅၀၀) ရောၚ် ဂွံတီကေတ် နူကဵုလိက် လလောၚ်တြးရ။
တၚ်အခက်အခုဲ နွံဇၞော်ကဵုဇြဟတ်တုဲ ကၠောန်ပ္ဍဲဍုၚ်မတ်မလီုဟွံသေၚ်ပုဟ်။ နွံပၟိက်မိက်ဂွံကဵု ညးဂမၠိုၚ် ပြေပြံၚ် ဂၠံၚ်တရဴ အခိၚ်ကီုတုဲတှေ် ပိုဲတံမ္ဒးစဳဇန် ကၠောန်ပ္ဍဲဍုၚ်မတ်မလီုဏောၚ်ဂှ် ညးအုပ်ကာနာနာ တ္ၚဲကောန်ဂကူမန်ဗဟဵု နာဲမျတိုၚ်(မြသောၚ်း)ဟီုကဵုသၞံၚ်တိုၚ်ရ။
နာဲမျတိုၚ် ဂှ် “ပိုဲရန်လဝ် နူကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်တၞဟ်ဟ် (၉) ပွိုၚ်ဍုၚ်ဂှ်တှေ် တိုန်ကၠုၚ်ဍုၚ်မတ်မလီုဖအိုတ်၊ နူကဵုခၟိုၚ်ပိုဲဏံ လေဝ် တိုန်အာဍုၚ်မတ်မလီုတှေ် ဍေံပြေပြံၚ်သီုဖအိုတ်ဏောၚ်။ ယဝ်ရကၠောန်ပ္ဍဲကဵုဒၞဲါဒေသပိုဲဏံဏောၚ်တှေ် ဒးအာ ဒးကၠုၚ်ကီု၊ အခိၚ်အခါ ဍေံကီု၊ မၞိဟ်အာကၠုၚ်တံကီုဂှ် ယဝ်ရဍေံဟွံကိတ်ညဳကၠုၚ်တှေ် ပိုဲကဵုပိုဲ ဒးမၚ်မံၚ် ညးသ္ကအ်ဏောၚ်တှေ် ဖေက်ဍေံဒှ်အာ ခက်ခုဲညးသ္ကအ်တုဲတှေ် ပိုဲတံဖျေံသ္ကုတ်သွာတ် ကၠောန်ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်မတ်မ လီုဏောၚ်” သာ်ဝွံ ညးဟီုရ။
ဒၞဲါကၠောန်တ္ၚဲကောန်ဂကူမန်ဗဟဵု မရနုက် (၆၉) ဝါ၊ သၞာံဏံဂှ် ကၠောန်ပ္ဍဲ ဒေသတ္ကအ်ခၟိုၚ်၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်ၜါသွာၚ်၊ ကွာန်ကလအ်ရ။
ဥက္ကဋ္ဌ တ္ၚဲကောန်ဂကူမန်ဗဟဵု မရနုက်ကဵု (၆၈) ဝါ အ္စာသဝ် နာဲစောန်တၟး ဂှ် “တ္ၚဲကောန်ဂကူမန်ဗဟဵု ၜိုတ်တုဲကၠုၚ် တှေ် ကၠောန်ပေဲါပြိုၚ်လိက်ပတ်ဂှ် ဒၞဲါပွိုၚ်ဍုၚ်ကၠောန်တ္ၚဲကောန်ဂကူဂှ်ရ ကၠောန်ပေဲါပြိုၚ်လိက်ပတ်တံဂၠိုၚ်မံၚ်။ ဆ္ဂး လဆောဝ်တှေ်လေဝ် ပွိုၚ်ဍုၚ်လ္ၚဵုဂှ် ကၠုၚ်ကၠောန်ပ္ဍဲဍုၚ်မတ်မလီုဏံ အေဗီုဂှ်လေဝ် ကေၚ်နွံမံၚ်ကီုရဏောၚ်” သာ်ဝွံ ညးဟီုရ။
ပေဲါပြိုၚ်လိက်ပတ် တ္ၚဲကောန်ဂကူမန်ဗဟဵုဝွံ ဖျေံလဝ် အစဳအဇန် သွက်ဂွံပြိုၚ် (၁) ပေဲါပြိုၚ်လိက်ပတ် ချူလိက် ဇၟန်ဂမၠိုၚ်၊ (၂) ပေဲါပြိုၚ် သၟာန်သွဟ်ဂမၠိုၚ်ကဵု (၃) ပေဲါပြိုၚ်ချူဇန်ကဗျ တံမဒှ်တုဲ ညးဝါသနာမိက်ဂွံလုပ်ပြိုၚ်တံဝွံ ပ္ဍဲကဵုဂိတုမာ် (၁) မံက်ဂှ် စွံတ္ၚဲလက်ကရဴအိုတ် မ္ဒးကဵုစရၚ်တုဲ မာ် (၆) မံက်ဂှ်မ္ဂး ပြိုၚ်အာရောၚ် ထမံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲကဵု လိက်လလောၚ်တြးရ။
စပ်ကဵုကဏ္ဍ ပြိုၚ်လိက်တၞဟ်ဟ် မပ္တံကဵု ချူလိက်ဝတ္ထုတံကီု၊ လိက်ပရေၚ်၊ ကဗျ၊ ပုံအာဂီုကေုာံ ရုပ်ဗျံက်တံဂှ်လေဝ် စိုပ်ဂိတုမာ် (၆) မံက်ဂှ်မ္ဂး ပ္လံၚ်ဗ္စိုပ်တမ်လိက် နဒဒှ်တ္ၚဲလက်ကရဴအိုတ်တုဲ ပ္လံၚ်ဗစိုပ် လုပ်ပြိုၚ်မာန်မံၚ်ကီုရ။
ပ္ဍဲကဵုတ္ၚဲကောန်ဂကူမန်ဗဟဵုဝွံ ပဲါနူကဵု ပေဲါပြိုၚ်လိက်ပတ်တုဲ ပေဲါပြိုၚ်ဆေၚ်သုခုမ မပ္တံကဵု ပေဲါပြိုၚ်လှေ်ဒိၚ် တပူတ ဗဝ်၊ ကဏ္ဍလုပ်ပြိုၚ်ဒယှေ်ဒွတ် MONO၊ ကဏ္ဍဒွတ်ဂတာပ်ခေတ် Stereo ကဵု ပေဲါပြိုၚ်တိၚ်တိုက်ကျာံတံဂှ်လေဝ် ကၠောန်ဗဒှ်အာပေဲါပြိုၚ် ပ္ဍဲကဵုကွာန်ကလအ် ဂိတုမာ် (၁၅) မံက်ရောၚ်ဂှ် ထမံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲလိက်လလောၚ်တြးရ။
နဒဒှ်စၟတ်သမ္တီ တ္ၚဲကောန်ဂကူမန်ဗဟဵုဝွံ ကၠောန်ပ္တိတ်မံၚ် အလာံတ္ၚဲကောန်ဂကူကေုာံ ဗဠောံတ္ၚဲကောန်ဂကူတံနွံတုဲ ကြက္ကဒိန်လေဝ် တက်လဝ်ရုပ်နကဵုအဓိပ္ပဲါ ‘ဝၚ်တကအ်ခၟိုၚ်’ နွံရ။