ယဝ်ရအကာဲအရာတ္ၚဲဏံမ္ဂး လၟိဟ်ဂကူမန်ပိုဲတံ ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် အောန်တဴဗွဲမလောန်ရောၚ်။ အကြာဏံ ပ္ဍဲကဵုပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၂၀) ဏံမ္ဂး ဂကူမန်ပိုဲတံ ဗွဲမဂၠိုၚ်လေဝ် ယဝ်ရစိုတ်ဝိဝိၚ်အာ နူကဵု ဗော်ဂကူမန်ဇကု (ဝါ) ဗော်ညဳသၟဟ်မန်မ္ဂး နကဵုဗော်မန် သွက်ဂွံဇၞးမာဲဂၠိုၚ်ကဵုဒၞာဲဂှ် ဝါတ်ဂါတ်ညိရောၚ်။
ယဝ်ရ ပိုဲတံက္လေၚ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပါ်ပဲါရံၚ် နူကဵုပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၁၅) တေံမ္ဂး ဗော်မန်ဂှ် ဇၞးအောန်တဴဗွဲမလောန်ရ။ အဓိက ဟိုတ်ဍေံနွံ (၂) သာ်ရောၚ်။ ဟိုတ် (၁) ဂှ် မာဲဂကူမန်တံ စိုပ်အာ ပ္ဍဲကဵုဗော်ညးတၞဟ်တံရ။ အခိၚ်တေံမ္ဂး ပ္ဍဲကဵုဗော်မန်ထကးဒၟံၚ် (၂) ဗော်တုဲ ညးမကဵုမာဲတံ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် ကဵုမာဲကုဗော်တၞဟ်ဟ်တံနွံရ။ မာဲတံဏံဂှ် စိုပ်အာ ပ္ဍဲကဵုဗော်ဇၞော်ဇၞော်တံရ။ အခိၚ်တေံဂှ် ဂကူမန် ညးကဵုမာဲတံညာတ်ဂှ် ဗော်မန်ဂှ် ပတန်အလဵုအသဳဟွံမာန်၊ ဗော်ဇၞော်ဇၞော်တံဟေၚ် ပတန်အလဵုအသဳမာန်တုဲ ကၠောန္ၜိုတ်ပရေၚ်ပြံၚ်သၠာဲ မာန်ရောၚ် ညာတ်ကေတ်ရ။
ဟိုတ် (၂) ဝွံ ဂကူမန်ဗွဲမဂၠိုၚ်တံဂှ် ဟွံကၠုၚ်စုတ်မာဲ၊ စုတ်မာဲပၠန်လေဝ် စုတ်မာဲဗၠေတ်ရ။ မုဟိုတ်မ္ဂး ဂကူမန်တံဂှ် ညးလေပ်လိက် အောန်တဴဗွဲမလောန်၊ မွဲသာ်ပၠန်ဂှ် ဂကူမန်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ရဲကၠအ်ရဲဂူတံဂၠိုၚ်တုဲ ဟွံမိ်က်တိ်တ်ကဵုမာဲကီုရ။ ဟွံလေပ်လိက်တုဲ ဟွံမိက်ကဵုမာဲဂှ် မွဲတၚ်၊ အာဒၟံၚ်ဂူဝါ ဟွံမိက်က္လေၚ်စဴသ္ၚိ ကဵုမာဲဂှ် မွဲတၚ်၊ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဝွံတုဲ မာဲမန်ဂှ် ယအ်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ စပ်ကဵုတၚ်ယောၚ်ယာ (၂) သာ်ဏံ သာ်လဵုပလေဝ်ရော။ သာ်လဵု ဂွံစန်ဒက်သီဗ်ၜောဝ် ညးသကအ်ရော။ ပၟိက်ဇၞော်တဴ ဗွဲမလောန်ရ။ အဓိက ဂကူမန်ပိုဲတံဂှ် အထေၚ်ဇၞော်ဒၟံၚ်ကဵု ဗော်ညးတၞဟ်တံဂှ် က္လေၚ်စန်ဒက် ဗွဲမသာဍာညိ။ ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ဂှ် ဒှ်အဓိက သွက်ဂွံလုပ်ပေဲါဗတိုက် သွက်ဂကူမန်ရောၚ်။ ပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ်ဇၞော်မောဝ် ဒေသမန်ရောၚ်။ သွက်ပရေၚ်လိက်ပတ် ယေန်သၞာၚ်အခိုက်ကၞာတံရောၚ်။ သွက်သၟာဗ္ၚ သၟာဂူတံရောၚ်။ စၟဳစဒၟံၚ် နူကဵုဗော်တၞဟ်ဟ်တံ ဗော် သ္ၚောဲခြာနူကဵုဍုၚ်ကွာန်ဇကုဂှ် သွက်ဂွံဒှ်ကေမၠာန်ဂှ် ဝါတ်ညိရောၚ် ရဴဝွံ ညံၚ်ဂွံပေတှ်ဗော်မန်ဂှ် ဒးစန်ဒက်အာရောၚ်။
ဂကူမန် နွံအခေါၚ်ကဵုမာဲကီုလေဝ် ဟိုတ်နူကေမၠာန်ယှုက်ကီု၊ ဖေက်ကီု၊ ဗှ်လိက်ဟွံဂွံကီုတုဲ ဟွံအာရုၚ်မာဲဂှ် နွံတဴတၟာဂလိုၚ်ရောၚ်။ အခိၚ်ကဵုမာဲဝွံ ကြပ်ဒၟံၚ်ကဵု အခိၚ်ရတ်သြောံလေဝ် ဒှ်ရ၊ အခိၚ်ဒးစှေ်ဝါကီုရ။ ရဲကၠအ်တံလေဝ် အာကၠအ်ရ။ ရဲဂူရဲကၠအ်တံ သွက်ဂွံကဵုမာဲဂှ် ညးမချဳဒရာၚ် စပ်ကဵုပေဲါရုဲမာဲတံ ထေက်ကဵု ဒးဟီုဂး ဒးသောၚ်ကလး ကုညးတံရောၚ်။ ပ္ဍဲကဵုတ္ၚဲကဵုမာဲဂှ် ညံၚ်ဂွံကဵုမာဲဂှ်လေဝ် ဒးဆဝ်မ္ၚုဟ်ကီုရောၚ်။
ဂကူမန်တံ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် ဟွံလေပ်လိက် ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ရ။ ညးလ္ၚဵု ဟွံလေပ်လိက်တုဲ ဖေက်ဒးစုတ်မာဲရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲအကာဲအရာတ္ၚဲဏံ ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ဂွံမာန်၊ မာဲမန် ညံၚ်ဂွံစို်ပ်ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ဟီုဂှ် အခန်ကဏ္ဍ ညးမဗိုၚ်ကဵုဇြဟတ်ညးရီုဗၚ် Volunteers တံဂှ် ပၟိက်ဇၞော်ရ။ ဇြဟတ်ဏံဂှ် နွံအလဵုရော? နွံအပ္ဍဲသၟတ် (သီုညးတြုံ၊ ညးဗြဴ) တံရ။ ဆၜိုတ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်တံသၟး ဟီုခိုဟ် တွံခိုဟ်တုဲ ညးဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်စုတ်မာဲရောၚ် ခယျဗီုဂှ်မ္ဂး ဗၠေတ်ရောၚ်။ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော် အလံၚ်အမာတ်ဗော်တံဂှ် စပ်ကဵုမူဝါဒဗော် လညာတ်ဗော်တံဂှ် သောၚ်ကလးကဵု ညးဂမၠိုၚ်တံတုဲ ညးကၠိုဟ်ခၠၚ်တံ စုတ်မာဲကုဗော်ညဳသၟဟ်မန် မာန်ကီုလေဝ် သွက်ညးလေပ်လိက်အောန် ကၠိုဟ်ခၠၚ်အောန်တံဂှ် ဟွံအာထ္ၜဘာ်ညးတံမ္ဂး ကၠုၚ်စုတ်ကဵုမာဲ ဟွံသေၚ်ရောၚ်။
ဟိုတ်နူဂှ်ရ ညးမကဵုရီုဗၚ် စန်ဒက်သွက်ပေဲါရုဲမာဲတံဂှ် ဒးအာစိုပ် မွဲသ္ၚိတုဲမွဲသ္ၚိ ဆဝ်မ္ၚုဟ် သွက်ဂွံစုတ်မာဲ သၟးဟွံသေၚ် ဗ္တောန်ထ္ၜးကဵုညးတံ သွက်ဂွံစုတ်မာဲကီုရ။ တုဲပၠန် သွက်ညးဗျုထဴ၊ ညးယဲဒိုက်၊ ညးဝဲဟွံဍိုက်ပေၚ်၊ ညးဗြဴနွံကဵုယဲဒိုက်၊ ညးဗြဴသၠးလဝ်ဂဝ်ဂၞဴတၟိတၟိတံဂှ် ဂွံကၠုၚ်ကဵုမာဲ ပ္ဍဲကဵုစၟတ်တ္ၚဲ (၈)၊ ဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာဂှ် ဟွံမာန်ရောၚ်။ သွက်ပူဂဵု ကၠုၚ်ကဵုမာဲဟွံမာန်တံဂှ် ကေတ်တၚ်နၚ်တုဲ သွက်ဂွံကဵုမာဲ ဒစးဒုၚ် (ကြိုတၚ်မဲ) ဂှ် ပၟိက်ဇၞော်တဴဗွဲမလောန်ရ။ သွက်ညးတံဂှ် ဒးဗပေၚ်ကဵုတၞးလိက်တုဲ ဒးပတိုန်ကဵု ကမ္မေယှန်ပေဲါရုဲမာဲ ဌာနမဆေၚ်စပ်တုဲ ညံၚ်ဂွံဂွံအခေါၚ်ကဵုမာဲ ကၠာတ္ၚဲပေဲါရုဲမာဲဂှ် ဒးဗိုၚ်ရေၚ်တၠုၚ် ကီုရောၚ်။
သရုပ်ဝွံ ပ္ဍဲကဵုပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၂၀) ဏံ ဂကူမန် ညံၚ်ဂွံတိတ်ကဵုမာဲဂၠိုၚ်ၚ်တုဲ မာဲဗၠေတ်အောန်မ္ဂး ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ဇၞးမာန်ရောၚ် ပတိုန်ထ္ၜးဏာရအဴ။