ဗညာအံၚ် ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။
သၟာန် ။ ။ စနူယဲကပ် (Covid) ဏံကီု သီုကဵုပၞာန်ထိၚ်အဝဵုဂှ်ကီုတုဲ စပ်ကဵုပရေၚ်အနုသုခုမ အလုံကောန်ဂကူမန်ပိုဲသီုဖအိုတ် ဗီုလဵုအခက်ခုဲမံၚ်ဂှ်လေဝ် လဴစကဵုညိ?
သွဟ် ။ ။ အခက်ခုဲကၠာအိုတ် ပရေၚ်ဒးဆဵု ဇီုကပိုက်ကဵုပိုဲဂှ်တှေ် စပ်ကဵုယဲ (Covid) ဂွံပွိုၚ် (၂) သၞာံကီု၊ မွဲအဆက်ဓဝ် စပ်ကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကၟိန်ဍုၚ်ဏံ ရဲသၟာဒယှေ်ဒွက်တံ ဗီုဏံဂှ် ဟွံစၟဳလဝ်မွဲသာ်ပုဟ်၊ တုဲတှေ် ချပ်စိုပ်လဝ်လေဝ် ဟွံမွဲပုဟ် အကာဲအရာ ဍေံဒးဒှ်ဗီုဏံဏောၚ်ဂှ်၊ သၟာဒယှေ်ဒွက်တံဏံ၊ ပေဲါဇာတ်တံဏံ၊ ရဲက္ဍိုက်ပ်ဂကောံကီု၊ ကောန်ဂကောံကီု သီုဖအိုတ် တၚ်ပလေဝ်ပလေတ်စလဝ်လေဝ် ဟွံမွဲတုဲ ဟိုတ်ဍေံဒှ်ဟဂှ် ဍေံဂၠိၚ်တိတ်ကၠုၚ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုကၟိန်ဍုၚ်ဏံ အာယုက်ယဲကဵု အာယုက်ယှုက်ထုဲ ကလိုက်ကၟဵုမံၚ် ကၟိန်ဍုၚ်ဏံဂှ် ရဲဒယှေ်ဒွက်တံ ပလေဝ်ပလေတ်စဟွံဂတာပ်တှေ် ယဝ်ရ ကမၠောန်ပ္ဍဲသ္ၚိဟွံမွဲပုဟ်၊ ဒုၚ်သဇိုၚ်ပရေၚ် ကမၠောန်မ္ၚးဟွံမွဲပုဟ်၊ ပံက်လဝ်ကမ္ပဏဳမွဲမွဲ၊ ကမၠောန်မွဲမွဲဟွံမွဲပုဟ်တှေ် ဒးဇီုဓဗတ်ကၠာအိုတ်ဂှ်တှေ် ချပ်ဟွံဒးကီုရ။ ကျာတ် မုကျာတ်ရောဟီုတှေ် မုဒးကၠောန်ရော အဓိပ္ပဲါဍေံဂှ် ဍုၚ်ဏံ ဆလအ်မှ ဍေံၜိုဟ်လလမ်ရော ဣညအ်ဂှ် ဗွဲမဂၠိုၚ် ၜိုတ်ကေၚ်ကျာ သ္ကံရဲပိုဲကီု ဍောတ်နူပိုဲကီု၊ လ္ၚဵုမွဲစွံဂှ် ဓလိုက်လဝ်တမ်ရိုဟ် ဝါသနာ၊ စိုတ်ဓါတ်ဆာန်ဂကူ၊ ပ္ဍဲဗွိုၚ်ပေဲါဇာတ်၊ ဗွိုၚ်ဂဳတတုဲတှေ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အကာဲအရာဍေံ ကဵုကၠုၚ်ဗီုဏံဟွံဂတာပ် ဇီုဓဗတ်ကဵု ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်၊ ပရေၚ်ကမၠောန်ညးတံ ဒှ်တၚ်ဆိုအ်ဗ ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်၊ မိက်ဂွံဂှ်ဟီုတှေ် ချပ်ဟွံဒးပုဟ် ဗီုလဵုဂွံသ္ပရောဂှ် ဆလအ်ဍေံအိုတ်ရော ပရောတံဏံ အၜေိုတ်ဏံဂှ် ရဲဂဳတ၊ ရဲပေဲါဇာတ်တံ စဵုကဵုလၟုဟ် ဒးဒုၚ်စမံၚ်သိုၚ် ကြေပ်ဂြတ်မံၚ်ကီုရ။
သၟာန် ။ ။ စပ်ကဵုလၟိဟ်ပေဲါဇာတ်ကီု၊ လၟိဟ်သၟာဒယှေ်ဒွက်ဂဳတတံကီု အခိၚ်ကြေပ်ဂြတ် ဇီုကပိုက်မံၚ်လၟုဟ်ဏံ လၟိဟ်နွံၜိုတ်ဂလိုၚ်လဵုဂှ် တၟော်ကဵုလၟိဟ်ညိ သွက်ပုရိသာတ်တံ ဂွံတီမာန်ဂှ် လဴကဵုညိ?
သွဟ် ။ ။ ယဝ်ရပေဲါဇာတ်တှေ် ဒုၚ်သဇိုၚ်ကဵု သၞာံ (၂၀၁၉ /၂၀၂၀/၂၀၂၁) အခိၚ်ပံက်လဝ်ဇာတ်ပံၚ်ကောံဂှ်တှေ် ဍေံနွံ (၉) ဇာတ်ရ။ ဂဳတပၠန်လေဝ် ဍေံနွံမံၚ် (၇/၈) ဂဳတ ပ္ဍဲဍုၚ်ပိုဲဏံဏး၊ နူကဵုဍုၚ်သၟာၚ် မန်ပိုဲ စိုပ်ဍုၚ်သၟာၚ်တုဲ ဆေၚ်စပ်ကဵု ဂၠံၚ်တရဴအနုသုခုမဏံ ဍေံဗြေဝ်တိတ်တုဲ မွဲနဲမွဲဗီု ညးတံ ဓလိုက်တမ်ရိုဟ် နကဵုစိုတ်ဓါတ်ဆာန်ဂကူညး တံနွံတုဲ မၚ်မွဲအခိုက်ကၞာ ပြဝေဏဳဇကုတုဲ ညးတံကၠောန်မံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်မ္ၚးလေဝ်နွံရ။ ယဝ်ပ္ဍဲဍုၚ်ပိုဲဏံ တော်အာကဵု ယေဘူယျတှေ် ပေဲါဇာတ် (၉/၁၀) ဇာတ်၊ ဂဳတတှေ် နွံၜိုတ် (၇/၈)၊ ဍောတ်တ်ဇၞော်ဇၞော်ရ။ ကိစ္စဏံ ပရေၚ်တဝ်ဝ်ဒးဟီုတှေ် ပေဲါဇာတ်ဂှ် ပဵုတုဲဒးဒုၚ်ဇီုကပိုက် ဂၠိုၚ်နူကဵုဂဳတတံဏီ၊ ဇာတ်ဂှ်တှေ် ညးတံ ဓလိုက်တမ်ရိုဟ် သေဌဳနွံဏောၚ်၊ နကဵုကမ္ပဏဳဇာတ်နွံဏောၚ် ညးတံဓလိုက်တမ်ရိုဟ်နာနာ ကိစ္စဂှ် ညးတံဒးဒုၚ်ဇီုကပိုက်ဂၠိုၚ်ရ။ ရံၚ်ကဵုလ္ပာ်ရဲဂဳတတံတှေ် ညးတံ ဇီုဓဗတ် နကဵုပူဂဵုညးတံဂှ်မွဲ၊ ပူဂဵုညးတံဟီုဂှ် မုရော၊ တၚ်ဇီုဓဗတ်ညးတံ၊ တၚ်ဆိုအ်ဗညးတံ နကဵုပရေၚ်ကမၠောန်၊ လၟေၚ်ကမၠောန်ညးတံ၊ လ္တူဘဝညးတံ၊ တုဲပၠန် နကဵုဝါသနာ၊ လၟေၚ်ဝါသနာညးတံ၊ တၚ်ဝါသနာညးတံ၊ တၚ်စၟဳညးတံ လီုလာ်ကၠုၚ် အခိၚ်ပွိုၚ် (၂) သၞာံဏံရ။ တုဲတှေ် လ္ပာ်ရဲက္ဍိုက်ပ်ဂကောံဂဳတ ရံၚ်ကဵုရဲပေဲါဇာတ်မ္ဂး တၞဟ်ခြာညိပၠန်၊ ရဲက္ဍိုက်ပ်ဂကောံဂဳတတံဂှ်တှေ် မွဲဂှ်တှေ် သီုဒးစန်ဒက်ကောန်ဂကောံ၊ သီုဒးကလးကဵု ကောန်ဂကောံ၊ ပရေၚ်ကမၠောန်အခက်ကၠုၚ်ဗီုဏံဏောၚ်တှေ် ဂွံအရီုဗၚ်ညးသ္ကံနတဲ၊ ကဵုကေတ်ညးသ္ကံပၠန်လေဝ် ကျာတ်မံၚ်သီုၜါလ္ပာ်တှေ် နကဵုစိုတ်ဓါတ်မွဲဟေၚ်ရ ဂၠာဲမံၚ်သွဟ်ညးသ္ကံ၊ မၚ်မံၚ်အခိၚ်ညးသ္ကံ၊ အခိၚ်လဵုမှ ဍုၚ်ဏံပြေပြံၚ်၊ အခိၚ်လဵုမှ ဍုၚ်ဏံ ၜိုဟ်လလမ်ရော၊ ဥပမာ – ဗီုလၟုဟ်ဏံ ဟိုတ်နူယဲကပ် သၞောဝ်တိတ်ကၠုၚ်ဂှ် အာကၠုၚ်ဟွံဂွံပုဟ်၊ ပကောံမၞိဟ်ဟွံဂွံပုဟ်၊ ပေဲါဇာတ်ဟွံဂွံဒှ်၊ ဂဳတဟွံဂွံဒှ်၊ မွဲအဆက်ဓဝ် ဍုၚ်ကလိုက်ကၟဵု ဇှ်လေဝ် ပကောံမၞိဟ်ဟွံဂွံပၠန်၊ ပေဲါဇာတ်ဟွံဂွံဒှ်၊ ဂဳတဟွံဂွံဒှ်၊ ဆအာဂွံမံၚ်လၟုဟ်ဂှ်တှေ် အရီုဗၚ်စိုတ်ဓါတ်ဆာန်ဂကူ နကဵုဗွိုၚ် ဗြေဝ်ပတိုန် အသိၚ်ဥတုက္ညၚ်ကီု၊ အသိၚ်သ္ဘၚ်ဍောတ်တ်ကီု ရဲဂဳတတံ ညးအာကဵုမံၚ်အရီုဗၚ် အၝေဏံ ညာတ်ဒး ထေက်ကဵုဒးမိပ်စိုတ်၊ ထေက်ကဵုဒးအောန်စိုတ်ဂှ်တှေ် သီုပိုဲ သီုစၞးညးတံ ပရေၚ်ဆေၚ်စပ်ကဵုကမၠောန်ဂှ် ကျာတ်နူညးတၞဟ် တၟာဂလိုၚ်ရ။
သၟာန် ။ ။ မွဲပၠန်ဂှ် ရံၚ်ကဵုအကာဲအရာလၟုဟ်ဏံ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ထ္ၜးဆန္ဒဟီုတှေ် တွဵုရးပိုဲဏံ ဍေံသာမံၚ် နူကဵုညးတၞဟ်တှေ် မုပိုဲကၠောန်ဂွံမာန်ရော ပ္ဍဲကဵုသၞာံဏံ၊ တုဲမွဲသာ်ပၠန်ဂှ် စပ်ကဵုရဲပၠုပ်ဒွက်၊ ပတိတ်ကဝးတံဂှ်လေဝ် သ္ၚဳဂၠိပ်ဟီုဂးကဵုညိ?
သွဟ် ။ ။ ပြဟ်ဟ်ဏံ မုကၠောန်ဂွံ ယဝ်ဒးဟီုတှေ် ကၠောန်ဂွံမံၚ် မွဲဒကုတ်မွဲဂကဴ၊ ဥပမာဍေံ လ္ၚဵုမွဲစွံဂှ် ဖှော်ပ္တိတ်မံၚ် ပရေၚ်ဝါသနာဇကုဖိုဟ်၊ ဗွဲမဂၠိုၚ် မၞိဟ်တၟိတၟိတံဂှ် ညံၚ်ဂွံဒှ်သၟာဒယှေ်ဒွက်မွဲ ဂ္စာန်မံၚ်ဏောၚ်၊ တုဲပၠန် ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်ပိုဲ ဏံ ဍေံက္တဴက္တာန်အောန်နူကဵု တွဵုရးတၞဟ်ဟ်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲကဵုအနုသုခုမမန်ပိုဲဏံဂှ် အခိၚ်ကာလ (၃/၄) သၞာံ အကြာ ဏံ ဗြေဝ်တိုန်တၟာဂလိုၚ်၊ လ္ၚဵုမွဲစွံ မန်ပိုဲပံက်လဝ် စက်ပၠုပ်ရမျှာၚ်၊ ရံၚ်ကဵု ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ညးတံဏောၚ်တှေ် ၜိုန်ရ ဟွံဒှ်ပိုန်ဒြပ်ကီုလေဝ် ညးတံ ကၠောန်အာကမၠောန် ဂွံမံၚ်ညိညိဏီ၊ ဆဂး ပၟိက်ပေၚ်ၚ် ကၠောန်ဟွံဂွံပုဟ်၊ ယဝ်ရ ဗွဝ်လ္တူလပှ်ကျာတှေ် ဍေံဟွံတုပ်ကဵု ဍုၚ်မ္ၚးတေံပုဟ်၊ ဍုၚ်ဏံဂှ် သၞောဝ်နာနာသာ်၊ ဗီုပၟိက်စိုတ်လေဝ် ကၠောန်ဟွံဂွံ ပုဟ်၊ ယဝ်ရ တုပ်မံၚ်ကဵု ဗီုဍုၚ်မ္ၚးတှေ် လ္တူလိုၚ်တှေ် ဍေံသာညိဏောၚ်၊ ယဝ်ရ ကဝးဒွက်ဏောၚ်ဟီုတှေ် သက်ဟီုလေဝ် ဟွံမွဲမံၚ်ရ လၟုဟ် (CD) ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲစက်ဍေံလေဝ် ဟွံမွဲမံၚ်ရ၊ သှေ်နဲနူဂှ်တှေ် ဥပမာဍေံ ဗီုဂဳတပံၚ်ကောံဂှ် ညးတံချပ်လဝ် ဘိုအ်ဂွံပ္တိတ် လ္တူလပှ်ကျာ မွဲနဲမွဲဗီု ဂွံဘိုၚ်ထံက်ဇြဟတ်ကဵု သၟာအနုသုခုမတံဂှ် ညးတံဇန်မံၚ်၊ ၜိုတ်ညးတံဇန် တိတ်ဂှ်လေဝ် တိတ်မံၚ်နွံဏောၚ်၊ ယဝ်ရ နကဵုကမၠောန် သၟာဂဳတတံ ရဲဂကောံဂဳတတံရတှေ် ဖန်ကျာတ်မံၚ်ဖိုဟ်ဏီ၊ တၟံခေတ်၊ တၟံကွပ်ဂှ် လုပ်ၜေတ်ကျာတ်မံၚ်ကွေံကွေံဏီ၊ ဆဂး မုဒှ်ဒှ် အရီုဗၚ်စိုတ်ဓါတ် ဆာန်ဂကူ ဂဳတအနုသုခုမတံ လ္ပအောန်စိုတ်ညိ ဍုၚ်ဍေံလီုလာ်မံၚ်တွဵုလေဝ်ဟွံသေၚ်။
သၟာန် ။ ။ တၚ်သှေ်သၟေဟ်မံၚ်တံ မုမိက်ဂွံထပ်ဗပေၚ်ဟီုနွံမံၚ်ဏီဂှ် ဗပေၚ်ဟီုကဵု မွဲဝါညိပၠန်?
သွဟ် ။ ။ စနူညးက္ဍိုက်ပ်ဇာတ်ပံၚ်ကောံတံကီု၊ ညးက္ဍိုက်ပ်ရဲဂဳတပံၚ်ကောံတံကီု၊ တုဲတှေ် ကောန်သၟိၚ်၊ ဂၞကျာ်၊ ရဲဟတဵုဟရိုၚ်နာနာသာ်၊ ရဲအနုသုခုမလေဝ် ဗီုဂှ်ကီု ဍောတ်တ်ဇၞော်ဇၞော်၊ အ္စာကွးညးတံသီုဖအိုတ် ကမၠောန်မွဲစွံ မွဲဂၠံၚ်တရဴ ပ္ဍဲကဵုသွာၚ်အနုသုခုမဏံ ပိုဲတတ်ထပါ်ကၠုၚ် နကဵုအရီုဗၚ် စိုတ်ဓါတ်ဆာန်ဂကူ၊ မွဲကဏ္ဍ၊ မွဲအခန် ပိုဲဒက် ပ္တန်ကၠုၚ်ဇြဟတ်၊ အကြာဂကူပိုဲ အကြာဂကူညးတၞဟ် ၝဏံဂှ် ဒှ်တၚ်ပိုဲဒုၚ်ကေတ်လဝ် ဒှ်တၚ်ဝါသနာပိုဲ ဟိုတ်နူကဵု အသိၚ် ကံ၊ ဉာဏ်၊ ဝိရိယ၊ ပါရမဳ၊ ဝါသနာပိုဲတုဲတှေ် ပိုဲဟဍိုက်ဗပေၚ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲကဵုကဏ္ဍ အနုသုခုမဏံမွဲအခန်ဂှ် ညးညးအဲအဲ ထေက်ကဵုဒးကေတ်ဂုဏ်စရာဲ ပ္ဍဲဇကုလေပ်တုဲ အကြာတၚ်အခက်ခုဲ ဇီုဓဗတ်မံၚ် နကဵုပရေၚ်ကမၠောန် ကီု၊ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ကီု ကမၠောန်ဇကုဓလိုက်လဝ်တမ်ရိုဟ်ဂှ် အခေါၚ်အရာဟွံမွဲ၊ အာကၠုၚ်ဟွံဂွံ၊ တိတ်ဝိုၚ်ဟွံဂွံ ဗီုတံဏံဂှ် ၜိုန်ရဒးဆိုအ်ဗ ဍောတ်စိုတ်ကီုလေဝ် လ္ပဗလးထောံစိုတ်ညိ၊ လ္ပဗလးထောံဇြဟတ်၊ တ္ၚဲဍေံပၠိုတ်တုဲ ဍေံကလေၚ်တၟးမံၚ်ဏီ၊ ဍေံစွေက်တုဲတှေ် ဍေံမံက်မံၚ်ဏီ၊ သဘာဝလိုက်၊ သဘာဝကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲလေဝ် ဗီုဏံကီုရ။ ကတဴက္တာန်တုဲတှေ် အခိၚ်ဍုၚ်ကွာန်ၜိုဟ်သိုဟ် ပိုဲဒက်ပ္တန်အာ ဂွံမံၚ်ဏီ၊ မၞိဟ်တၟိတၟိလေဝ် စိုတ်ဓါတ်လ္ပလီုညိ၊ ဍောၚ်ဇဝ်အနုသုခုမ ပေဲါဇာတ်တံ လွဳၜံၚ်စိုတ်ဓါတ် အတိုၚ်ဝါသနာ၊ အတိုၚ်ဇြဟတ်၊ အတိုၚ်စိုတ်ဓါတ် ညးတံ ဒုၚ်ခဳလွဳလဝ် သွက်ဂွံဒှ် သၟာအနုသုခုမမွဲဂှ် ညးတံ ဆက်ဂ္စာန်အာ၊ တုဲပၠန် ပရေၚ်ကမၠောန် အခိၚ်ဍေံကြေပ်ဂြတ်မံၚ် သွာၚ်အနုသုခုမတှေ် အရာဇကုကၠောန်ဂွံ ပ္ဍဲသ္ၚိကီု၊ အကြာသ္ကံရဲကီု၊ အကြာရုၚ်ကမၠောန်ကီု ကေတ်ဆက်တုဲတှေ် ကၠောန်ညိ၊ ဟွံဂွံတိတ်ဝိုၚ်လေဝ် ကမၠောန်တၞဟ်ဟ် ကၠောန်ဂွံမံၚ်ရ။ ဥပမာ – ပိုဲတံ ၜိုန်ရဒှ်သၟာဂဳတကီုလေဝ် ဇိုၚ်တဲနွံ မံၚ် ဗီုညးတၞဟ်ကီုရတှေ် ကမၠောန်ပိုဲကၠောန်ဂွံ၊ ကမၠောန်ပိုဲဗ္ဒဗ္ဒဲါဂွံ၊ ကမၠောန်ပိုဲဒှ်ဇြဟတ် သွက်ပိုဲဂွံဂျိုၚ်တဴ ပ္ဍဲမွဲတ္ၚဲကဵု မွဲတ္ၚဲဂှ် သီုအဲကီု သီုကဵုညးတံကီု၊ လ္ပအောန်စိုတ်ညိ ပတိတ်ဇြဟတ်ညိ၊ ကမၠောန်ဟီုဂှ် မုကမၠောန်ကၠောန်န် ကၠောန်တှေ် ဍေံဒှ်ကမၠောန်ဏောၚ်၊ ဟွံကၠောန်ပုဟ် စၟဳကေတ်ကမၠောန်ဇကု ဒုၚ်လဝ်သဇိုၚ် ပတိတ်လဝ်တမ်ရိုဟ်မွဲဓဝ်ဂှ်ရဏောၚ်တှေ် စိုတ်လီုလာ်မာန်မံၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရတှေ် စိုတ်လ္ပလီုလာ်ညိ ယွံရဲအနုသုခုမ ပေဲါဇာတ်ကီု၊ ဂဳတကီု လုပ်ပေဲါဗတိုက်ဂံၚ်ဂံၚ်ညိ၊ ကဵုဂွံဒှ်တသိုက် သီုညးဖအိုတ်ညိ တၚ်ဂုန်ရ။
