ဌာန်ပရိုၚ်မန် (ဂိတုဂျာန္နဝါရဳ ၂၇၊ ၂၀၂၂)
အကာဲအရာ ပကတိရုပ် ကောန်ဂကူမန်တံ တန်ဒှ်ဒၟံၚ်ဂှ် လ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်တုဲ သွက်ဂွံပံက်ဖက် ဆက်ဆောံ သ္ဂောံပံၚ်တောဲမံၚ်အာမွဲစွံ ကရောံဂကူသၟာၚ်တံဂှ်လေဝ် ညံၚ်ဂွံစုတ် ပ္ဍဲမူဝါဒသၟတ်မန် မွဲတၚ်ကီုဂှ် နာဲအံၚ်မေန် ဒုဥက္ကဌဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ဟီုဖ္တိုက်ဖၟောဝ်ဏာ ပ္ဍဲဂလာန်သဘာပတိ ပံက်ကောံဓရီုဇၞော်သၟတ်မန် အလန်ဒုတိယရ။
နာဲအံၚ်မေန် ဒုဥက္ကဌဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ သ္ဂးဂှ် “ပ္ဍဲသၠဲဗွိုၚ်တိဍာ် မသှေ်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဏံ ဂကူမွဲကဵုမွဲ ဗီုလဵုသ္ပသမ္တီတုဲ မံၚ်အာညးသ္ကံရော? ဂကူဇကု သ္ဂောံဂတဝ်တိုန် သ္ဂောံဇၞော်မောဝ်တိုန် ကရောံညးတံမာန် ဟွံသေၚ်သာ်ဂှ် ဗီုလၟုဟ်ဏံရ ဒုၚ်ခဳဒုၚ်ကဟဳအာအတိုၚ်ဏံတုဲ ဒၞါဲပြေပြံၚ် စှေ်ဗီုဂှ်ရ ဖျေံသ္ဇိုၚ်တှေ် ပိုဲတံသှေ်ဒၟံၚ်ညိညိ ပ္ဍဲဒၞါဲဏံဂှ် အတိုၚ်ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဟီုအာနူကၠၚ်ဏံရ ဘိုအ်ဂွံအောန်စှေ်အာရနွံ၊ ဣဏံဂှ် ပၟိက်ဇၞော်မံၚ်ဏောၚ်တုဲ ပ္ဍဲမူဝါဒသၟတ်မန်ဂှ် ပရေၚ်မၞိဟ်ဟီုဟီု မုဟီုဟီု ညံၚ်ဂွံပြေပြံၚ် တန်တဴအာ ကရောံဂကူတၞဟ်ဟ်ဂွံဂှ် ဒးဗ္စာရဏာလေပ် နကဵုလညာတ်သမ္တီဇကုဏောၚ်၊ ညံၚ်ဂွံကၠိုဟ်ကေတ် ပရေၚ်ပံၚ်တောဲ မံၚ်အာမွဲစွံ၊ ညံၚ်ဂွံဇၞော်မောဝ်တိုန်မွဲစွံဂှ် ပိုဲတံ ဒးဂစာန် ဒးလ္ၚတ်အာ တၟာဂလိုၚ်ဏီ ဏောၚ်” ဂးရ။
ဌာန်ကောံသၟတ်မန် Mon Youth Form-MYF စဳဇန်တုဲ ညးစၞးသၟတ်မန် နူပွိုၚ်ဍုၚ်နာနာ၊ ညးတာလျိုၚ် နူဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ NMSP ကေုာံ ညးတာလျိုၚ် နူဗော်ညဳသၟဟ်မန် MUP၊ သၚ်မန် ကေုာံ ညးစၞး နူဂကောံနာနာ သီုဖအိုတ် ညးစၞး (၁၅၀) တၠပြၚ် သီုကဵုညးလ္ၚတ်တံ တိုန်စိုပ်တုဲ ကောံဓရီုဇၞော်သၟတ်မန် အလန်ဒုတိယ “2nd Mon Youth Conference” ဂှ် သ္ပပ္တံနူ ဂိတုဂျာန္နဝါရဳ (၂၇) တုဲ ကၠောန်သ္ပဏာ ပွိုၚ် (၃) တ္ၚဲ ပ္ဍဲရုၚ်ဌာန်ဂအုပ် ခရိုၚ်သဓီု အကြာကွာန်ခအံၚ်ကြေဟ်ကဵု ကအ်ဗိန် ပွိုၚ်ဍုၚ်ကအ်ကြိက် ဒေသတိဍာ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိရ။
“ရံၚ်ကဵုဝၚ် လောန်ကၠုၚ်မွဲအခိၚ်တေံ ဗီုမန်ပိုဲတံ အုပ်ဓုပ်ပိုၚ်ပြဳကၠုၚ်လဝ် ဟရိပုဥ္ဇ(ဒွါရဝတဳ)တံ၊ (၉၆) ဍုၚ် မနွံကၠုၚ် (၃) ရး၊ မွဲရး (၃၂) ဍုၚ်တံဂှ်တုဲ လဟိၚ်ဒၟံၚ်ဟွံဂွံရ၊ ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်တ္ၚဲဏံ နွံကဵု (၂) ခရိုၚ်ဂှ် (၄) ခရိုၚ်မိ်က်ဂွံဟီုဟီု သမၠဲတိဍာ်ဂှ် သၠဲတိုန်ဟွံသေၚ် ဍေံမံၚ်ၜိုတ်ဂှ်ရ၊ ဥပမာ မန် နွံ (၅၀) ၊ ဗၟာ (၅၀) ၊ တုဲတှေ် ကရေၚ်တံ ပအိုဝ်တံ မူသလေမ်တံ နွံမံၚ်တၟာဂလိုၚ်ဏောၚ်၊ အကာဲအရာလၟုဟ်ဏံ ပ္ဍဲတိဍာ်ကဵုလဝ် (၂) ခရိုၚ် သွက်မန်ပိုဲဂှ် ပိုဲနွံၜိုတ်ကဝက်ဓဝ်ရ၊ ဟွံပေၚ်လေဝ် ဟီုစဂွံရ၊ ပ္ဍဲကဵုၜိုတ်ကဝက်လေဝ် ဟွံမွဲဏံဂှ် သၟတ်တ္ၚဲဏံတံကီု မန်မဂျိုၚ်ဒၟံၚ်ဏီတံကီု ယဝ်ဒှ်ညးယိုက်ဂၠေၚ် ဘိုၚ်ရၚ်တၠုၚ်မံၚ် သွက်ကောန်ဂကူ ဏောၚ်မ္ဂး တာလျိုၚ်ဇၞော်ဇၞော်မွဲ ပိုဲဒးယိုက်ဂၠေၚ်အာဏောၚ်၊ ပိုဲတံပံၚ်ဖက်ဆက်ဆောံ ဒးမံၚ်အာမွဲစွံကဵု ဂကူတၞဟ်ဟ်တံဏောၚ်” ရဴဝွံ နာဲအံၚ်မေန် ဂးရ။
သာ်ဂှ်ကီု နာဲမျဵုတေအ်လွေန် ကေၚ်ကာဗဟဵု ဗော်ညဳသၟဟ်မန်၊ အ္စံၚ်အ္စာမန်မပြာကတ်တံကီု၊ ညးတာလျိုၚ် သၟတ်တံကီု ဟီုမြော်တဴဂလာန်ရ၊ ကြဴနူဂှ် ပ္တိုန်ထ္ၜးသဳကၠဳအာ အတိုၚ်လၟေၚ် အစဳဇန် အသေအဟာန်တုဲ အစဳဇန်တ္ၚဲပထမဂှ် ကၠောန်တုဲအာ ဗွဲမအံၚ်ဇၞးဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
ပ္ဍဲကောံဓရီုဇၞော် ပွိုၚ် (၃) တ္ၚဲဏံ သ္ပဒတန်ကဵု မူဝါဒသၟတ်မန်၊ ကလေၚ်ဒက်ပခိုၚ်ပ္တိုန် ဌာန်ကောံသၟတ်မန် MYF ကေုာံ သီုရုဲစှ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်သၟတ် မ္ဒးကေတ်တာလျိုၚ်အနာဂတ်၊ ဗီုဂွံဒက်ပ္တန်ဓရ်ပတှေ် အကြာသၟတ် ကေုာံ သမၠုၚ်ပ္တိုန်အသိၚ် ပရေၚ်ပံၚ်ကောံအာက္ဍိုပ်သၟတ် မပ္တံသာ်ဏံ စွံအဓိက (၃) တၚ်တုဲ ရေၚ်တၠုၚ်အာဏောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ကောံဓရီုဇၞော်သၟတ်မန် အလန်ပထမဂှ် သၞာံ (၂၀၁၄) ၊ နူဂိတုမေ (၁) ဒဵုကဵု (၃) ကၠောန်သ္ပကၠုၚ် ပ္ဍဲဘာဒေါဝ်သာသနာ (၂၅၀၀) ဍုၚ်မန်မတ်မလီုတုဲ ညးစၞးသၟတ်မန် ၜိုတ် (၅၀၀) တၠ နူရးတနၚ်သဳ၊ ဗဂေါ၊ လ္ဂုၚ်၊ တွဵုရးကရေၚ်၊ တွဵုရးဍုၚ်မန်တံ တိုန်စိုပ်လဝ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ် နူစၟတ်သမ္တီတံကီုရ။
တုဲပၠန် သၟတ်မန်တံ ညံၚ်ဂွံလုပ်ယိုက်ဂၠေၚ်တာလျိုၚ် ပ္ဍဲဗော်ပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်မန်ကီုဂှ်လေဝ် ဟီုဖ္တိုက်ဖၟောဝ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကောံဓရီုဇၞော်လၟုဟ်ဏံကီု ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၄၆) ၊ ဂိတုဒဳဇြေမ်ဗာ (၂၈) တေံ သၟတ်မန်တံ ကၠောန်ကၠုၚ်လဝ် ပေါဲသဳကၠဳလှာဲဂတးလညာတ် အလန်ပထမ ပ္ဍဲဍုၚ်မတ်မလီုတုဲ ကွာန်မန်ဗွဲမဂၠိုၚ် ပံက်ကၠုၚ် ဂကောံသၟတ်မန်အိုတ်ကီုရ။ နူကဵုသၟတ်မန်တံဂှ်ရ ပပ္တံနူသၞာံ (၁၉၄၈) တေံတုဲ ဒဵုကဵုလၟုဟ် ရပ်လွဟ်ပၠန်ဂတးဒၟံၚ်ဖိုဟ်ရ။
