ဝဏ္ဏမာန်၊ မာတ် ၅၊ ၂၀၂၂

ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်မွဲမွဲမ္ဂး ကွာ်ပတဝ်ဒၟံၚ် ဂၠံၚ်တရဴပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဗော်ဟာ? ဟွံသေၚ်သာ်ဂှ် ကွာ်ပတဝ်အာဒၟံၚ် ဂၠံၚ်တရဴပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကောန်ဂကူဟာ ကၠးကၠးမးမး ဟွံဆဵုတုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ် ဗော်မန်တအ်ဂှ် ကွာ်ပတဝ်ဒၟံၚ် ဂၠံၚ်တရဴပ ရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဗော်သၟး ဂွံဆဵုကေတ်ဂၠိုၚ်ရ။
မုဟိုတ်သာ်လဵုရော ပ္တိတ်ပုစ္ဆာမ္ဂး ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဗော်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် စပ်ကဵုပရေၚ်ကမၠောန်ဗော်မလးဖျေံလဝ်ဂှ်ဟေၚ် ရေၚ်တၠုၚ်ဗမံက်ရုပ်ရဴရ။ စပ်ကဵုပရေၚ်အလုံဂကူ ကဏ္ဍနာနာ မပ္တံကဵု ကဏ္ဍပရေၚ်မၞိဟ်၊ ကဏ္ဍပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်၊ ကဏ္ဍပရေၚ်လိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ် ဆက်စပ်ပရေၚ်ပညာ၊ ကဏ္ဍပွဳပွူသဘာဝ စတံ ဂွံဗမံက်ရုပ်ရဴမာန် ဟွံဆဵုရ။
ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုဗော်ညဳသၟဟ်မန် ပွိုၚ်ဍုၚ်မွဲပွိုၚ်ဍုၚ်ဂှ် ကောန်ဗော်ကဆံၚ်ကွာန်မွဲတၠဂှ် သၟိက်မိက်ဂွံတီ ပရေၚ်ပရော ဘာကောန်ဂကူတုဲ သၟာန်တိုန်ညးတာလျိုၚ်ဗော်တအ် သာ်ဝွံရ။ “ကွာန်ပိုဲ မိက်ဂွံသိုၚ်ပ္တန် ဘာကောန်ဂကူကီုရ၊ ယဝ်ရသိုၚ်ဘာကောန်ဂကူမ္ဂး အခေါၚ်နွံ/ဟွံမွဲ မိက်ဂွံတီရ” ရဴသာ်ဝွံ ကောန်ဗော်ကဆံၚ်ကွာန်ဂှ် သၟာန်တိုန်တုဲ ညးတာလျိုၚ်ဗော်ပွိုၚ်ဍုၚ်မွဲတၠဂှ် သွဟ်ဏာ သာ်ဝွံရ။
“ပရေၚ်ပညာကောန်ဂကူမန်ဂှ် ဟွံဆေၚ်ကဵု ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ပိုဲပုဟ်၊ ဆေၚ်ကဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိရောၚ် ပိုဲဟွံတီပုဟ်၊ အာသၟာန်ကေတ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိညိ” ဗီုဏံ သွဟ်ဏာကဵု ကောန်ဗော်ကဆံၚ်ကွာန်ဂှ်ရ၊ ကောန်ဗော်ကဆံၚ်ကွာန်ဂှ် မိၚ်ဒးဂလာန်ညးတာလျိုၚ်သွဟ်ဏာသာ်ဝွံဂှ် သီုကဵုစိုတ်ဟွံမိပ် ကလေၚ်လဴထ္ၜးကဵု ညးချူလိက် (ဝဏ္ဏမာန်) ရ။
ကလေၚ်ရံၚ်အာ ပ္ဍဲကဵုလိက်သၞောဝ်သ္ဇိုၚ် ဒက်ပ္တန်ဗော်ညဳသၟဟ်မန်မ္ဂး ဂွံဆဵုကေတ် ပရေၚ်လၟေၚ်ကမၠောန်ဗော်ညးတံ သာ်ဝွံရ။
ပ္ဍဲကဵုဗော်ညဳသၟဟ်မန်ဝွံ ပ္ဍဲကဵုအခန် (၅) မူဝါဒပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကဵု လၟေၚ်ပရေၚ်ကမၠောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် …
(က) ကဏ္ဍပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်
(ခ) ကဏ္ဍပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်
(ဂ) ကဏ္ဍဝါဗ္ၚ
(ဃ) ကဏ္ဍသၟာကမၠောန်
(ၚ) ကဏ္ဍပရေၚ်ပညာ
(စ) ကဏ္ဍပရေၚ်ယေန်သၞာၚ်
(ဆ) ကဏ္ဍပရေၚ်ထတ်ယုက်
(ဇ) ကဏ္ဍသၟတ်
(္ၚ) ကဏ္ဍညးဗြဴ
(ည) ကဏ္ဍပရေၚ်ဍုၚ်သၟာၚ်
(ဋ) ကဏ္ဍမဟာမိတ် သာ်ဝွံ စၞောန်ဗမံက်ထ္ၜးလဝ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
အခန်တၞဟ်တၞဟ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် စွံလဝ်ကၠာ ဂွံမာန်ဟီုကၠာလေဝ် စပ်ကဵုကဏ္ဍပရေၚ်ထိၚ်ဒဝ်ဇၞော်မောဝ် အရေဝ်၊ လိက် ပတ်ယေန်သၞာၚ်ဂှ် ပရေၚ်ဗမံက်ရုပ်ရဴ ကၠးကၠးမးမး ဟွံဆဵုရ။ ဟိုတ်နူသာ်ဝွံတုဲ ကၠာအကြာ (၂၀၂၀) လ္ပာ်တေံမ္ဂး ဇၟာပ် လိက်ဗော်တံ ချူပ္တိတ်လိက်မွဲမွဲသာ် ချူသုၚ်စောဲလဝ်လိက်မန်အောန်တုဲ ဂကောံခမဳသၚ်၊ ဂကောံမဟာဇန်တံ ဂရိုဟ် တးပဲါကၠုၚ်နွံရ။
ကလေၚ်ရံၚ်အာ လ္ပာ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိပၠန်မ္ဂး ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ် အဓိက ဌာနပရေၚ်ပညာ၊ ဌာနပရေၚ်ထတ်ယုက်၊ ကဏ္ဍသၟတ်၊ ကဏ္ဍညးဗြဴ ဌာနဆေၚ်စပ်ကဵု သွာၚ်စန်ဒက်ဗော်တၞဟ်တၞဟ်တံ နွံကီုရ။
ဗွဲမပြာကတ်ဂှ် ဆေၚ်စပ်ကဵု ပရေၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်မ္ဂး ဌာနပရေၚ်ထတ်ယုက်ကဵု ဌာနပရေၚ်ပညာဂှ် ဗွဲမပြာကတ် ဗမံက်ဒၟံၚ်ရုပ်ရဴနွံတုဲ စပ်ကဵုပရေၚ်ပညာမ္ဂး ဗွိုၚ်တိဍာ်ပၠန်ဂတးသၟးဟွံက သီုကဵုဗွိုၚ်အပ္ဍဲဍုၚ် ဂကောံခမဳသၚ်ကဵု ညးဍုၚ် ကွာန်ဆာန်ဂကူ ဆာန်လိက်ပတ်တံ ပံၚ်တောဲကၠုၚ်တုဲ ဗမံက်ကၠုၚ်ရုပ်ရဴ စပ်ကဵုပရေၚ်ဇၞော်မောဝ် ပရေၚ်ပညာကောန်ဂကူမန်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိကီု ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ကီု သီုၜါဗော်ဂှ် စပ်ကဵုပရေၚ်ဇၞော်မောဝ် ထိၚ်ဒဝ် အရေဝ် လိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ် ဂှ် တၞဟ်ခြာဒက်ပ္တန်လဝ်ဟွံမွဲရ။ စပ်ကဵုသွာၚ်ဇၞော်မောဝ် ထိၚ်ဒဝ် အရေဝ်လိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်ဂှ် ဂကောံမဆေၚ်စပ် ကဵု ပရေၚ်လိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်လ္ၚဵု ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ဗီုအကာဲအရာကဵုနွံရ။
ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဗော်တံဂှ် မပ္တံကဵု ပရေၚ်ကမၠောန်စန်ဒက်ကောန်ဗော်၊ ကဏ္ဍပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်ပၞာန်၊ သ္ဇိုၚ် သၞောဝ်ဥပဒေဒက်ပ္တန်ဍုၚ် စတံ ရေၚ်တၠုၚ်ဗမံက်ရုပ်ရဴဂၠိုၚ်တုဲ စပ်ကဵုပရေၚ်ကောန်ဂကူမ္ဂး မပ္တံကဵု ကဏ္ဍပရေၚ်ပညာ၊ ကဏ္ဍအရေဝ် လိက်ပတ် ယေန်သၞာၚ်၊ ကဏ္ဍပရေၚ်ဖေါအ်ဗြေဝ်ဒေသ စတံ ဒးဗမံက်ရုပ်ရဴရေၚ်တၠုၚ်ရ။
သရောပ်ဒးဟီုမ္ဂး ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် အဓိက စွံအာရီုကဵု ပရေၚ်ကမၠောန် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်သၟးဂၠိုၚ်တုဲ စပ်ကဵု ကဏ္ဍပရေၚ်ထိၚ်ဒဝ် ဇၞော်မောဝ် အရေဝ် လိက်ပတ် ဂကူဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်သာမညရ။
ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ရုန်ဂစာန်ဒၟံၚ် အခေါၚ်အရာတုပ်သၟဟ် (ဖေဝ်ဒရေဝ်)၊ အခေါၚ်အရာကံကုသဵုဂကူမန် မန် ညံၚ်ဂွံဖန်ဖက်ကေတ်ကေတ် စွံလဝ်တၚ်ပတဝ်က္ဍိုပ်တုဲ လၟေၚ်ကမၠောန်ဗော်၊ ပရေၚ်ကမၠောန်ဗော် လးဓဇက်လဝ်ဂှ်ရ ကၠောန်အာလၟေၚ်ကမၠောန်ဗော်ရ။
စပ်ကဵုပရေၚ်ကောန်ဂကူ ထိၚ်ဒဝ် အရေဝ် လိက်ပတ် ယေန်သၞာၚ်ဂကူဂှ် ပရေၚ်ရေၚ်တၠုၚ် ဗမံက်ရုပ်ရဴဟွံမွဲတုဲ စပ်ကဵုအရေဝ် လိက်ပတ် ယေန်သၞာၚ်ဂကူဂှ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟဳသ္ပဝ်ဂၠိုၚ်က္ဍၚ် ဆုတ်ယောၚ်စှေ်က္ဍၚ်၊ ပရေၚ်ဍုၚ် ကွာန်ဂၠိၚ်သ္ၚောဲက္ဍၚ် အရေဝ် လိက်ပတ် ယေန်သၞာၚ် ဂကူဂှ် ဆုတ်ယောၚ်စှေ်က္ဍၚ်ရ။
ဗီုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ စွံလဝ်တၚ်ပတဝ်က္ဍိုပ် စပ်ကဵုအခေါၚ်အရာတုပ်သၟဟ် (ဖေဝ်ဒရေဝ်)၊ အခေါၚ်အရာကမ်ကုသဵုဂကူမန် မန်ညံၚ်ဂွံဖန်ဖက်ကေတ်ကေတ်ဂှ် စပ်ကဵုပရေၚ်ဇၞော်မောဝ် ထိၚ်ဒဝ် မၚ်မွဲပရေၚ်ဂကူ ကဏ္ဍထိၚ်ဒဝ် အရေဝ် လိက်ပတ် ယေန်သၞာၚ်ဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်ဗမံက်အာရုပ်ရဴထေက်ရောၚ် ပတိုန်ထ္ၜးဏာရ။