လိက်ပရေၚ်(လညာတ်)၊ မယံၚ် (ဍုၚ်မန်)

နူကဵုကောံဓရီုပရေၚ်ဂကူမန် (သၞာံ ၂၀၂၅) တုဲကၠုၚ်ဂိတုအေဗရဴ (၂-၅) ဂှ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ၊ ဗော်ညဳသၟဟ်မန်၊ ဗွိုၚ်ဂကောံမှာဇန် (၃) ဗွိုၚ် ပံၚ်ကောံတုဲ သွက်ဂွံဒက်ပ္တန်အာ ဂကောံပံၚ်ကောံဂကူမန်မွဲ လးဖျေံလဝ်နွံ ဂွံတီကေတ်ရ။

ပ္ဍဲကဵုဂကောံပံၚ်ကောံဂကူမန်ဂှ် ညးစၞးဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ (၅) တၠ၊ ညးစၞးဗော်ညဳသၟဟ်မန် (၅) တၠ၊ ညးစၞးဗွိုၚ်မှာဇန်မန် (၉) တၠ၊ ပံၚ် (၁၉) တၠ သွက်ဂွံဒက်ပ္တန်အာရ။ ပ္ဍဲကဵုဗွိုၚ်မှာဇန်မန် (၉) တၠဂှ် ဗွိုၚ်ဂကောံဘိက်ထေက်ကဵု ပူဂဵုပါထေက်တအ် ပါလုပ်ရ။

မူသဇိုၚ်ပရေၚ်ကမၠောန် ဂကောံပံၚ်ကောံဂကူမန်ဂှ်ဝွံ ပရေၚ်ကမၠောန်တုပ်ဂှ် ပံၚ်ကောံသွက်ဂွံကၠောန်အာတုဲ လၟေၚ်ကမၠောန်ဟွံတုပ်တအ်ဂှ် သွက်ဂွံပ္ညဳပ္ညပ်အာ သာ်ဝွံ ချူဓမံက်လဝ် ပ္ဍဲကဵုသၞောဝ်ဒက်ပ္တန်ဂကောံပံၚ်ကောံဂှ်ရ။

ရံၚ်အာ ပ္ဍဲကဵုဂကောံပံၚ်ကောံဂကူမန် သွက်ဂွံဒက်ပ္တန်လၟုဟ်ဏံမ္ဂး ဗွိုၚ်ဂကောံပၠန်ဂတးမန်၊ ဂကောံဒပ်ပၠန်ဂတးမန်၊ ဗွိုၚ်ပယျဵု၊ ဗွိုၚ်ဍုၚ်သေံ ကေုာံ ဗွိုၚ်မန်ဍုၚ်သအာၚ်တအ် ဟွံပါလုပ်တုဲ ဂွံဒှ်စၞးအလုံဂကူမန်မွဲဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်ရ။

ၜိုတ်ဆဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ၊ ဗော်ညဳသၟဟ်မန်၊ ဗွိုၚ်ဂကောံမှာဇန် (၃) ဗွိုၚ်ဏံဓဝ် ဒက်ပ္တန်ဂကောံပံၚ်ကောံဂကူမန်ဏံဂှ် ဟွံဒှ်စၞးအလုံဂကူမန်မွဲတုဲ စပ်ကဵု သဳကၠဳပ္ညဳပ္ညပ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကီုဒှ်၊ ပ္ဍဲအရာသဳကၠဳဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မန်ကီုဒှ် ဟွံဒှ်စၞးအလုံဂကူမန်တုဲ ဂကောံပံၚ်ကောံဂကူမန် သ္ဂုတ်သွာတ်လဝ် ပ္ဍဲကောံဓရီု ပရေၚ်ဂကူမန် (သၞာံ ၂၀၂၅) သွက်ဂွံဒက်ပ္တန်ဏံဂှ် ဒှ်ဂကောံ ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်မွဲ ဟီုဟွံဂွံရ။

ရံၚ်အာပ္ဍဲဗွိုၚ်ဂကူမန်မ္ဂး ဂကောံပၠတရဴ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် နွံမံၚ်ၜါဗီုရ။ မွဲဗီုဂှ် ဒတူလိုၚ်ဂၠံၚ်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် လုက်စုက်ဆက်စၠောံဒၟံၚ် ကုကံၚ်သဳပၞာန်နွံ၊ မွဲဗီုပၠန်ဂှ် ရပ်လဝ်ဂၠံၚ်တရဴရပ်လွဟ်တုဲ လုပ်မံၚ်ပေါဲဗတိုက်သွက်ဂွံဗပိုတ်တမ်ရိုဟ် ကၞက် ကံၚ်သဳပၞာန်နွံရ။ ၜါဗီုဏံဂှ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ဒတူလိုၚ်ဒၟံၚ်အဒေါဝ်တုဲ သဳကၠဳပ္ညဳပ္ညပ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် လ္ပာ်တေံ လ္ပာ်ဏံရ။

ပကတိရုပ်ဒဒှ်ဘဝကောန်ဂကူ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ်တံတ္ၚဲဏံမ္ဂး ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်အပ္ဍဲ၊ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဗွဲမ္ၚး၊ တၠုၚ်လအာသာ်ဂှ်ကီု ဂကောံရပ်လွဟ်အပ္ဍဲ၊ ဂကောံရပ်လွဟ်ဗွဲမ္ၚး အကာဲအရာဂကူညးကဵုညးဂှ် နွံတန်တဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ဒဒှ်သာ်ဏံဂှ် ဟိုတ်နူဗတိုက်ထပိုတ်ကၠေံတမ်ရိုဟ် ဝါဒမဟာဂကူ၊ ဝါဒေသၞာတ်တၠအဝဵု ဟွံမာန်ဏီဂှ်ရ ဂါပ်လဝ်မြံၚ် အကာဲအရာဂကူညးကဵုညးအိုတ်ရ။ ယဝ်ထံက်ထ္ၜးကဵု ဂကောံရပ်လွဟ်ကရေၚ်တံမ္ဂး ဒပ်ရေၚ်တၠုၚ်ဖဵု ဗုဒ္ဓဘာသာ (DKBA) ဂှ် ဂကောံဗ္တိုက်နွံ၊ ဂကောံၜိုဟ်လလမ်နွံ၊ ဒပ်မၚ်ပယျဵု (BGF) နွံ၊ ဒပ်ကံၚ်သဳၜိုဟ်လလမ် (KNU PC) နွံတုဲ ဗော်စန်ဒက်ကောန်ဂကူကရေၚ် (KNU) ဂှ်လေဝ် ကံၚ်သဳပၞာန်ကော်စကာကီု၊ ဌာန်ပရိုၚ်ဂမၠိုၚ်တံ ချူပရိုၚ်ကီု ဟွံဓမံက် နကဵုဗော် (KNU) တုဲ ဓမံက်နကဵုသွာၚ်ဒပ် (KNLA) ရဂွံဆဵု၊ ဣဏံလေဝ် နဲဂါပ်မြံၚ်မွဲဗီုကီု ဟီုမာန်ရ။

ဒဒှ်ပကတိရုပ်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ်တံ ဒတူလိုၚ်ဒၟံၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဗီုညးဗီုညးဂှ် စန်ပကောံလဝ် ဇြဟတ်ဂကူ သွာၚ်ဗော် အပ္ဍဲ ဗွဲမ္ၚးတုဲ ပ္ညဳပ္ညပ်သဳကၠဳဒၟံၚ် ဂၠံၚ်တရဴပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဂကူညးဂကူညးအိုတ်ရ။

ပ္ဍဲဂကူမန်လေဝ် စန်ပကောံကၠုၚ်ဒၟံၚ် ဇြဟတ်ဂကူ ဗွိုၚ်ပ္ဍဲ၊ ဗွိုၚ်မ္ၚး ကေတ်ကၠုၚ်အခိၚ် ဗွဲမလအ်လကာဖာကီုရ။ ဆဂးဂှ် ဟိုတ်နူပ္ၚံက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ခက်ခိုအ်ဆိုအ်ဗတုဲ ဂကောံပံၚ်ကောံဂကူမန် မသ္ပစၞးအလုံဂကူမန် ဗွိုၚ်ဇဳ ဟွံဒှ်ကၠုၚ်ရ။

ကာလတ္ၚဲဏံလေဝ် အကြာပ္ၚံက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တ္ၚံက်တ္ၚေဲထုဲၜန်ဒၟံၚ်ဂှ် ဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန်မွဲ သွက်ဂွံဒက်ပ္တန်အာရောၚ် သဳကၠဳဖျေံကၠုၚ် ပ္ဍဲကောံဓရီုပရေၚ်ဂကူမန် (သၞာံ ၂၀၂၅) တုဲကၠုၚ်ဏံနွံရ။

သ္ပဟိုတ်ကဵု ပ္ၚံက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ထုဲၜန်ဒၟံၚ်ဂှ်တုဲ ၜိုတ်ဆဗွိုၚ်အပ္ဍဲဍုၚ် မွဲသွာၚ်ဓဝ် ဒက်ပ္တန်အာ ဂကောံပံၚ်ကောံဂကူမန်ဟီုဂှ် ဟွံဒှ်စၞးအလုံဂကူမန်ဗွိုၚ်ဇဳတုဲ ၜိုတ်ဆ ဂကောံပညဳပညပ်ပရေၚ်ဂကူမန်ရဒှ်မာန်တုဲ နူဂှ်မွဲအဆံၚ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ကေတ်တာလျိုၚ်တုဲ နူဂကောံပံၚ်ကောံဂကူမန် ဒက်ပ္တန်လဝ်လၟုဟ်ဏံ သွက်ဂွံဆက်စၠောံ သဳကၠဳပ္ညဳပ္ညပ်အာ ကုဗွိုၚ်ပၠန်ဂတးတံရ။

ပရေၚ်ကမၠောန်ကောန်ဂကူ ဒးကၠောန်တ္ၚဲဏံ မပ္တံကဵု ပညာ၊ ထတ်ယုက်၊ လိက်ပတ် ယေန်သၞာၚ် အိုတ်သီုတံဂှ် ဂကောံပံၚ်ကောံဂကူမန် (ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ၊ ဗော်ညဳသၟဟ်မန်၊ မှာဇန်) တံ ဒးကၠောန်ထေက်ဂှ် ဟွံဒးပ္ညဳပ္ညပ်ဆက်စၠောံကဵု ဗွိုၚ်ပၠန်ဂတးတံမွဲသာ် ဒးရေၚ်တၠုၚ်ကၠောန်ၜိုတ်အာရ။

ကဏ္ဍပၟိက်ကိစ္စဇၞော်ဇၞော် စပ်ကဵု ဖန်ဇန်တပ် သွာၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မပ္တံကဵု ချူဓဇက်သၞောဝ်ဥပဒေဍုၚ်၊ ပ္ဍဲအရာဖျေံဗီုပြၚ် ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ဍုၚ် တၚ်ပၟိက်ဇၞော်တံဂှ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ သ္ပဒဒန်တုဲ ဒးဆက်စၠောံ ပ္ညဳပ္ညပ်ကုဗွိုၚ်ပၠန်ဂတးတံရ။

သရောပ်မ္ဂး ဂကောံပံၚ်ကောံဂကူမန် ဒက်ပ္တန်လဝ်တ္ၚဲဏံဂှ် ကမၠောန်ဒးကၠောန်တ္ၚဲဏံ ကဏ္ဍ ပညာ၊ ထတ်ယုက်၊ လိက်ပတ် ယေန်သၞာၚ် စတမ်တံဂှ် ကၠောန်အာ၊ ကဏ္ဍပၟိက်ဇၞော် စပ်ကဵုဒးကဵုသ္ဂုတ်သွာတ်သွာၚ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ဍုၚ်မ္ဂး ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ သ္ပဒဒန်တုဲ ညံၚ်ဂွံပ္ညဳပ္ညပ်သဳကၠဳဆက်စၠောံရေၚ်သ္ကအ်မ္ဂး ဒှ်ပရေၚ်ညဳသၟဟ်ဂကူ မွဲသာ်ကီု ပတှေ်စှေ်စိုတ်ရ။