နာဲမာန် – ပ္ဍဲကဵုဂိတုနဝ်ဝေမ်ပါ ၂၇၊ ဂိတုကထိုန် ၁၄ မံက်ဂှ် မန်ဍုၚ်သေံမွဲဂကောံ ကၠုၚ်စိုပ်ဍုၚ်မန်တုဲ မန်ဍုၚ်မန်တံ ကၠောန်သ္ပပေဲါဆဵုဂဗ ဒုၚ်တၠုၚ်ညးတံ ပ္ဍဲကဵုဇြပ်မန် ဍုၚ်မတ်မလီုရ။
ပေဲါဆဵုဂဗဝွံ လ္ပာ်မန်ဍုၚ်သေံဂှ် တၠဂုဏ်အ္စာ မောၚ် ကေုာံ ခရှ် နာဲဝိချာတ် ဍိုက်က္ဍိုပ်တုဲ ခမဳသၚ် ၂ ဇကု၊ ခရှ် ၂၀ တၠ ကေုာံ ဂကူသေံ ၂ တၠ ပါလုပ်တုဲ လ္ပာ်မန်ဍုၚ်မန်ဂှ်မ္ဂး ညးလျိုၚ်အပ္ဍဲဍုၚ် ကမ္မတဳကေၚ်ကာဗဟဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ နာဲတၠညး ကေုာံ ဂကောံ လိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်ဗဟဵု နူကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်ဂမၠိုၚ် ဗၞတ်ၜိုတ် ၃၀ တၠ တိုန်စိုပ်အိုတ်ရ။
မန်ဍုၚ်သေံတံဂှ် ကၠုၚ်နူကဵု ကွာန်အဝေါ နွံပ္ဍဲခရိုၚ်လပ်ပူရဳ (ဍုၚ်လဝေါ) အိုတ်ရ။ ညးတံဂှ် နူဂိတုနဝ်ဝေမ်ပါ ၂၅၊ ကထိုန် ၁၂ မံက်ဂှ် စိုပ်ကၠုၚ် နကဵုက္ၜၚ်ကျာတုဲ ဂေတ်လ္ၚောဝ်ကျာ် မပ္တံကဵု ကျာ်လ္ဂုၚ်၊ ကျာ်မြဟ်၊ ကျာ်ခၟဳ ပွိုၚ်ပိတ္ၚဲတုဲ သီုလ္ၚတ်ဗဵုဝၚ် ကွာန်မန် မၞုံကဵုဝၚ်တံကီုရ။
မန်ၜါဍုၚ် ဆက်မိတ်ညးသကအ်တုဲဂှ် “မန်လပ်ပူရဳဂှ် နူမန် (၂၀၀-၃၀၀) သၞာံရ မန်တြေံအရဟ် နွံမံၚ်၊ မန်ညးကော် ဍုၚ်လဝေါနဝ်၊ ညးတာလျိုၚ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိတံ ညးဟီုဆက်ကၠုၚ် အာဆဵုကဵု မန်ဍုၚ်မန် မန်ၜါဍုၚ် ပိုဲဂွံဆဵုညးကံ၊ မန်ဍုၚ်မန်ဏံဂှ် မံၚ်ကၠုၚ်လံလရောၚ်ဂှ် တ္ၚဲဏံ ဂွံကၠုၚ်ဝေၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်မန် ဍုၚ်မတ်မလီုဏံဂှ် မိပ်စိုတ် ဂွံဆဵုညာတ်ကဵု မန်ၜါဍုၚ်၊ ပိုဲ ဂွံတီညးကံ ဂွံဆက်ဆောံညးကံ မိပ်စိုတ်ဒၞာဲဏံရ” သာ်ဏံ တၠဂုဏ်အ္စာ မောၚ် ဟီုရ။
ညးဍိုက်က္ဍိုပ်ခရှ် မန်ဍုၚ်သေံ နာဲဝိချာတ် ဂှ်လေဝ် “ မန်ဍုၚ်ပလိုတ်ဏံ ယဝ်ရအာကၠောန်စ ဍုၚ်သေံကီု၊ ယဝ်အာဝေၚ်ဍုၚ်သေံ မန်ဍုၚ်ဗၟံက်ကီု အာဝေၚ် ပ္ဍဲကွာန်အဝေါပိုဲတေံကီု၊ မသကလောကောဒေံ နူမန်ဍုၚ်ပလိုတ်ဏံလေဝ်ကီု၊ အာကၠောန်စ ပ္ဍဲဍုၚ်သေံကီုတှေ် ကၠုၚ်ဆက်ဆောံကဵု ရဲပိုဲ မန်ဍုၚ်ဗၟံက်ညိဂှ်ကီု” ညးဟီုသာ်ဂှ်ရ။
ဂကူမန်ဍုၚ်သေံ ကၠုၚ်ဝေၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်မန်ဂှ် ဗွဲမဂၠိုၚ် ဟီုအရေဝ်မန် ဂွံကီုလေဝ် ရမျာၚ်အရေဝ်ညးတံဂှ် ကၠာဲကၠောံအာ လ္ပာ်အရေဝ်သေံ ဂၠိုၚ်ရ။
“တ္ၚဲဏံ ဂွံကၠုၚ်ဆဵု ဂွံကၠုၚ်ဗဵု ရဲမန်ဍုၚ်မန်ဏံ မိပ်စိုတ်၊ မန်ပိုဲဍုၚ်ဗၟံက်တေံလေဝ် (ယျၚ်ရက်မန်) ကီု၊ ဒ္ဂိုန်သဳမသုန် သဳဒစာံမန် ကၜက်ယာတ်ဍောတ်မန်၊ ဟွံဝိုတ်မန်၊ ကၠောန် (ဝါချာတ်မန်) တ္ၚဲကောန်ဂကူမန်၊ ဝါန်သေဲချောန်ချာတ်မန် (တ္ၚဲဟံသာဝတဳလီု) ဂှ် ပိုဲကၠောန်မံၚ်ရ” သာ်ဏံ ညးဗြဴမန်သေံ ကရောံဂကောံအာတရဴဂှ် မွဲတၠ ဟီုကလးကဵု မန်ဍုၚ်မန်ကီုရ။
ဂကူမန်ဍုၚ်သေံတံဂှ် အခိၚ်အလဵုအသဳဍုၚ်ဗၟာ တုဲကၠုၚ်တေံ နကဵုပူဂဵု လၟိဟ်မၞိဟ်အောန်န် ကၠုၚ်မံၚ်နွံကီုလေဝ် ဟိုတ်နူအကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဟွံခိုဟ်တုဲ ဟွံဂံၚ်ဓမံက် မန်ဍုၚ်ဗၟံက် မန်ဍုၚ်သေံအိုတ်ရ။
အခိၚ်တ္ၚဲဏံ အကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ခိုဟ်ကၠုၚ်ညိညတုဲ နကဵုဂကောံမၞိဟ်ဂၠိုၚ်ၚ် ကၠုၚ်ဝေၚ်ဍုၚ်မန် အလန်ကိုပ်ကၠာအိုတ်တုဲ ပရေၚ်ဆဵုဂဗသဳကၠဳ မန်ၜါဍုၚ်တ္ၚဲဏံဂှ်လေဝ် ဒှ်အလန်ကိုပ်ကၠာအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲဍုၚ်သေံမ္ဂး မန်ဍုၚ်သေံ မၞုံတန်တဴမံၚ် အပ္ဍဲ ၃၇ ခရိုၚ်တုဲ လၟိဟ်မၞိဟ်နွံမူစိရောဂှ် ပကောံ ပကေဝ်လဝ်စရၚ် ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ် ဟွံမွဲဏီရ။
ဟိုတ်နူဘဲပၞာန်သၟိၚ်ဗၟာ ဗ္တိုက်ပၠံၚ်ကေတ်ဍုၚ်မန် မတုဲကၠုၚ်တေံတုဲ ဂကူမန်တံ ဒဴလုပ်စိုပ် ဍုၚ်သေံ ၅ ဝါရောၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ် ပ္ဍဲကဵုလိက်ကၞပ် နာဲထောန်ဝဵု ချူလဝ် “ဝၚ်မန် သ္ဒးဒဴလုပ်ကၠုၚ်သေံ” ဂှ်ရ။