သၟဟ်သၟန် – အခေါၚ်အရာမၞိဟ်ဗြဴ ဂွံအာတ်မိက်ကေတ် ပ္ဍဲကဵုကၠတ်ထဝ်တေံမာန် ပ္ဍဲကဵုပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၁၅) ဏံ မၞိဟ်ဗြဴတံ ဂွံဇၞးမာဲဂှ် ကၠောန်အာပရေၚ်ဆဝ်ဗ္ၚုဟ် နကဵုသတေကာ

(Sticker Campaign) သွက်အမာတ်ညးဗြဴတံရောၚ် နူကဵုဂကောံ သၠုၚ်ပတိုန်စရာဲဍာ်ဒ္ကေဝ်မၞိဟ်ဗြဴ (WEP) တံ ဟီုရ။

“ပ္ဍဲအခိၚ်ကာလပေဲါရုဲမာဲဏံ ညးဂှ် ကၠောန်သွက်ညးဗြဴဏောၚ် ညးတံဒုၚ်ဂတိပါၚ်တှေ် သွက်ညးတံဂှ် ပိုဲစွံအဓိကတုဲ စှေ်ကဵုဏောၚ်။ ပ္ဍဲကဵုဒေသဂှ် ညံၚ်ဂွံစုတ်မာဲကဵုမၞိဟ်ဗြဴ၊ မၞိဟ်ဗြဴဂွံပါလုပ်ကၠုၚ်ကီု မၞိဟ်ကၠောန်ကဵုသွက်မၞိဟ်ဗြဴတံ ဂွံဂၠိုၚ် ကၠုၚ်ဂှ် ပိုဲကၠောန်ဏောၚ်။ ပရေၚ်အာက္ဍိုပ်ဂှ် မၞိဟ်ဗြဴလေဝ်အာဂွံ၊ မၞိဟ်တြုံတံ ညံၚ်ဂွံညာတ်ကၠုၚ်၊ မၞိဟ်ဗြဴကဵုမၞိဟ်တြုံ ဗီုလဵုဂွံပံၚ်တောဲကၠောန် ဂွံဒှ် (Gender Balance) ပိုဲကၠောန်ဗီုဏံရ” သာ်ဝွံ ညးကောပ်ကာဲအစဳဇန် (WEP) မိဟံသာ ထဝ် ဟီုရ။

‘စုတ်မာဲကဵု မၞိဟ်ဗြဴအိုတ်ညိ’ ကေုာံ ‘စုတ်မာဲကု မၞိဟ်ကၠောန်ကဵု သွက်ညးဗြဴတံညိ’ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုပရောပရာဏံဂှ် ဗီုပြၚ်သၞောတ် (၃) သာ် ကၠောန်ပတိတ် လၟိဟ်သတေတ်ကာ ဗၞတ် (၁၀၀၀) တၞးဂှ် ပ္ဍဲကဵုအခိၚ်ကာလစန်ဒက်မာဲဂှ် ဂကောံစဳပျးဖောအ်ဗြေဝ်မဟာဇန် က္ဍိုက်ပ်တုဲ သွာၚ် (WEP) တြးအာရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။

“သွက်အခေါၚ်အရာမၞိဟ်ဗြဴတှေ် မၞိဟ်ဗြဴပိုဲအာတ်မိက်မာန်ဏောၚ်။ ပရောမၞိဟ်ဗြဴ မၞိဟ်ဗြဴရတီဂၠိုၚ်၊ စုတ်မာဲကဵုမၞိဟ်ဗြဴ တှေ် ဘဝမၞိဟ်ဗြဴပိုဲ ကဆံၚ်ဂွံသၠုၚ်ကၠုၚ်ဏောၚ်” သာ်ဝွံ ညးစၞးအလံၚ်ကၠတ်ထဝ်ညးဍုၚ်ကွာန် ပွိုၚ်ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ် မိလေဝ်မန် ဟီုရ။

အမာတ်ကၠတ်ထဝ်မၞိဟ်ဗြဴတံကီု ညးချဳဓရာၚ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ်ဗြဴတံကီု အာတ်မိက်မံၚ် ပ္ဍဲကဏ္ဍပရေၚ်ကွာန် မၞိဟ်ဗြဴ ဂွံပါလုပ် (၃၀) က္ဍိုပ်ကၠံမာန်ဂှ် အလဵုအသဳကီု ကၠတ်ထဝ်တံကီု ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံကီု ပရေၚ်စၟတ်သမ္တီ ဟွံ တၞဟ်ခြာကၠုၚ်ဏီရောၚ် ညးစၞးကၠတ်ထဝ်ညးဍုၚ်ကွာန် နူကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် မိမျေအ်တာန် (က) မိပိုန်သိုက်ထဝ် ဟီုရ။

“ပ္ဍဲကဵုကၠတ်ထဝ်ဂှ် သွက်မၞိဟ်ဗြဴကဏ္ဍတၞဟ်ခြာ ဟွံမွဲပုဟ်။ ဗာတ် ဂျေတ်လေဝ် ဟွံမွဲပုဟ်။ ကမ္မတဳလေဝ် ဟွံမွဲပုဟ်။ ယဝ်ရ ဒးပါ်မာဲလေဝ် ပိုဲ (မၞိဟ်ဗြဴ) ကျရ။ ပ္ဍဲကဵုကၠတ်ထဝ်ဂှ် မၞိဟ်ဗြဴ နွံမံၚ် က္ဍိုပ်ကၠံညိဓဝ်ရ” သာ်ဝွံ ညးဟီုရ။

ပ္ဍဲကဵုဌာနအလဵုအသဳကီု ပ္ဍဲကဵုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်လ္ၚဵုတံကီုဂှ် နဒဒှ်အခေါၚ်အရာမွဲစွံပတန် ပံက်လဝ်ကဵုဂၠံၚ် သွက် မၞိဟ်ဗြဴနွံကီုလေဝ် ပ္ဍဲကဵုကဆံၚ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ် ကေုာံ ဒၞာဲဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်မာန်တံဂှ် မၞိဟ်ဗြဴတံလေဝ် ညံၚ်ဂွံပံၚ်တောဲပါ လုပ်မာန်ဂှ် ဒးဖျေံလဝ်ကဵုမူဝါဒ သွက်ကဏ္ဍမၞိဟ်ဗြဴတံရောၚ် ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ ဂကောံညးဗြဴမန် မိကောန်ဆာန်နန် ဟီုရ။

နူကဵုဂကောံပံၚ်တောဲညးဗြဴမန် (MWN) တံလေဝ် ပတဝ်က္ဍိုပ်ကဵု မၞိဟ်ဗြဴကေုာံ ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်တုဲ ကၠောန်မံၚ် ပရေၚ်ဆဝ်ဗ္ၚုဟ် နဒဒှ်လဝေၚ်ဇာတ်၊ လိက်ဆဝ်ဗ္ၚုဟ်၊ သတေကာတံကီုရောၚ်။

ကြက်ကၠုၚ်စိုပ် ပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၁၅) ဏံဂှ် မၞိဟ်ဗြဴညးစၞးအလံၚ်အမာတ်မန်တံဂှ် ပ္ဍဲကဵုဗော်ကောန်ဂကူမန်ဂှ် (၁၀) တၠ၊ ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန်ဂှ် (၅) တၠ ကေုာံ ဗော်ညးဗြဴ (မန်) (၄) တၠ သွက်ဂွံလုပ်ပြိုၚ်အာရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။