ဝဏ္ဏမာန်၊ အေဗရဴ ၂၆၊ ၂၀၂၂

တုဲကၠုၚ်ဂိတုစဲ (၁၁) စွေက်၊ အေဗရဴ (၂၆) ဂှ် ညးအာက္ဍိုပ်ဂကောံပံၚ်ကောံ လိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် (ဗဟဵု) တံ သ္ပကောံဓရီု ပ္ဍဲဘာကျာ်ဒေါဝ်သာသနာ (၂၅၀၀) ဍုၚ်မတ်မလီုတုဲ ချပ်သဳကၠဳသွက်ဂွံဒက်ပ္တန်ရုဲစှ်ညးတာလျိုၚ်တၟိရ။
ပ္ဍဲကောံဓရီုဝွံ ဟိုတ်နူညးစၞးနူပွိုၚ်ဍုၚ်၊ ရးတံ တိုန်စိုပ်ဟွံဇဳတုဲ ဒက်ပ္တန်ဏာ ဂကောံဗၟံက်ရုပ်ရဴမွဲဂကောံရ။ ပ္ဍဲကဵုဂကောံ ဗၟံက်ရုပ်ရဴဂှ် သွာၚ်ခမဳသၚ် (၅) ဇကု၊ သွာၚ်ခရှ် (၁၀) တၠ၊ ပံၚ် (၁၅) ဇကု / တၠရ။
ဂကောံဗၟံက်ရုပ်ရဴဝွံ ဂတတေံဂိတုပသာ် (၉) မံက်၊ (မေ ၈-၂၀၂၂) ဂှ်မ္ဂး သ္ပကောံဓရီုတုဲ သဳကၠဳအာလၟေၚ်ကမၠောန် ဗီုပြၚ်ဒက်ပ္တန်ဂကောံပံၚ်ကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်ဂှ်တုဲ ဗၟံက်အာရုပ်ရဴရ။
ဝၚ်ဂကောံပံၚ်ကောံ လိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်(ဗဟဵု) ဗွဲခမၞန်
ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် ဒးဒုၚ်ရုပ်သီဏာ ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၉၀) ဂှ်တုဲ သွက်ဂွံချဳဒရာၚ်ရေၚ်တၠုၚ်အာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂကူ မန် ဗွိုၚ်ပ္ဍဲဍုၚ် ရန်တၟံတုဲ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ၊ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်သွာၚ်ခမဳသၚ်ကျာ်ဇၞော်အ္စာဂမၠိုၚ်၊ သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ်၊ ညးဆာန်ဂကူဆာန်လိက်ပတ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ဂမၠိုၚ်ပံၚ်ကောံတုဲ ဒက်ပ္တန်ကၠုၚ် “ဂကောံပံၚ်ကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် (ဗဟဵု) ရ။
အခိၚ်ဝွံ ဂကောံဗ္တောန်လိက်ပတ်မန် ကေုာံ ယေန်သၞာၚ်ဗုဒ္ဓဘာသာ၊ ဂကောံအာဲကၟာဲယေန်သၞာၚ်မန်၊ ဂကောံသၟတ် မန်၊ ဂကောံညးဗြဴမန်၊ ဂကောံခရေတ်ယာန်မန်၊ ဂကောံဇာတ်မန်ပံၚ်ကောံ၊ ဂကောံဂဳတမန်ပံၚ်ကောံ ပံၚ်ပကောံကဵု ညးတာလျိုၚ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ(ဗွိုၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်) တုဲ ဒက်ပ္တန်ကၠုၚ်ရ။
ကာလဂှ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟွံမွဲဏီတုဲ ဆေၚ်စပ်ကဵု ပရေၚ်ချဳဓရာၚ်ရေၚ်တၠုၚ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂကူမ္ဂး (ဝါ) ဇြဟတ်ရေၚ်တၠုၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂကူမ္ဂး ဂကောံပံၚ်ကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်(ဗဟဵု) ဝွံ ဒှ်ဇြဟတ်ဇၞော်အိုတ်မွဲ ဂကောံရ။
ညးစၞး ဂကောံပံၚ်ကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် ပါလုပ် ပ္ဍဲဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန်
သၞာံ (၂၀၀၆) ဂှ် (ဟွံချိုတ်ပၠိုတ်) ဒက်ပ္တန်ဂကောံပံၚ်ကောံ လိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်တုဲ (၂၀၀၇) ဂှ် နကဵုညးစၞး ဂကောံပံၚ်ကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် ဒုဥက္ကဌ နာဲဗညာဂ္ဇံ တိုန်စိုပ်ကောံဓရီုဇၞော် ပရေၚ်ဂကူမန်အလန်ပဉ္စမ ပ္ဍဲ တိဍာ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ကွာန်ဗလးဒုန်ဖါ်ရ။
ပ္ဍဲကောံဓရီုဂှ် ချပ်သဳကၠဳကိစ္စသ္ဂောံဒက်ပ္တန် ဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန် (Mon Affairs Union-MAU) တုဲ သၞာံ (၂၀၀၈) ဂှ် နုကဵုညးစၞးဗွိုၚ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ၊ ဗွိုၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်၊ ဗွိုၚ်ပယျဵု ကေုာံ မန်ဍုၚ်သေံ၊ မန်စိုပ်ဌာန်ဍုၚ်သၟာၚ် ပံၚ်ကောံတုဲ ဒက်ပ္တန်ဏာ ဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန် (MAU) ရ။ ညးစၞးဗွိုၚ်ပ္ဍ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် ဒုဥက္ကဌ ဂကောံပံၚ်ကောံလိက်ပတ် ယေန်သၞာၚ်မန် နာဲဗညာဂ္ဇံ ဒးကေတ်တာလျိုၚ် ညးအုပ်ကာ (ဗွိုၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်) ပ္ဍဲဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန်ရ။
ချပ်ဇန်ကၠုၚ် ဂကောံပံၚ်ကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်
နကဵုတၚ်ရန်တၟံညးအာက္ဍိုပ် ဂကောံပံၚ်ကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်(ဗဟဵု)တံဂှ် သွက်ဂွံကလေၚ်ရုဲစှ်ဒက်ပ္တန်အာ ညးတာလျိုၚ်တၟိတုဲ ဂိတုစဲ (၁၁) စွေက်၊ (အေဗရဴ ၂၆-၂၀၂၂) ဂှ် ကော်ဘိက်ကၠုၚ်ခမဳသၚ်၊ ညးရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်ကဏ္ဍ လိက်ပတ်နူဂကောံနာနာတံတုဲ ကောံဓရီုသဳကၠဳ သွက်ဂွံဒက်ပ္တန် ဂကောံပံၚ်ကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်(ဗဟဵု)ရ။
ဂကောံပံၚ်ကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် (ဗဟဵု) ဂှ် ပ္တိုန်ဂွံလဝ်အခေါၚ်ပ္ဍဲသၞောဝ် (မှတ်ပုံတၚ်) တုဲမံၚ်ရ။ ဆဂး ပ္ဍဲကဵု (ဗဟဵု) ဂှ် ဗီုပြၚ်ဒက်ပ္တန်တွဵုရး-ရး ဟွံစုၚ်လေၚ်တုဲ နူကဵုအလဵုအသဳဂှ် ကဵုလဝ်အခေါၚ် ဆၜိုတ်ဂကောံပံၚ်ကောံလိက် ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်(တွဵုရးဍုၚ်မန်) ဘာသာဗၟာမ္ဂး (မွန်စာပေနှၚ့်ယဉ်ကျေးမှုဗဟိုအဖွဲ႕) ဘာသာအေၚ်္ဂလိက် (Mon Literature Culture Association-MLCA) ရ။
လၟေၚ်ကမၠောန်ဂှ် အတိုၚ်ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ်ဗွဲလ္တူတေံဂှ်ရ ဟိုတ်နူအကာဲအရာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဂွံကၠုၚ်အခေါၚ်ဒက်ပ္တန် ဗော်ပ္ဍဲဗွိုၚ်သၞောဝ်တုဲ လၟေၚ်ကမၠောန်ပြာပြာကတ်ကတ် သ္ဂောံရေၚ်တၠုၚ်လဝ် နွံလၟိဟ်ဗွဲမအောန်ရ။
ပ္ဍဲကဵုဒက်ပ္တန် ဂကောံပံၚ်ကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် အလန်ဏံဂှ် ညးစၞးလ္ၚဵုထံက်ထ္ၜးကၠုၚ် ကိစ္စဝေါဟာ (ဗဟဵု) ရ။ စၞးဒးစကာသုၚ်စောဲ (ဗဟဵု) ဂှ် သုၚ်စောဲအာ (တွဵုရးဍုၚ်မန်) ဂပ်ဂဝ်ရောၚ် ပ္တိုန်ထ္ၜးကၠုၚ်နွံရ။
သွက်ဂွံဒက်ပ္တန် ဂကောံပံၚ်ကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်ဂှ် ဂကောံဗၟံက်ရုပ်ရဴတံ ဒးချူဓဇက်ပရေၚ်ကမၠောန်တုဲ ဒး ဖန်ဇန်ရေၚ်တၠုၚ်အာရ။