ဝဏ္ဏမာန်၊ ဂိတုဂျောန် ၁၃၊ ၂၀၂၂
သွက်ဂွံဖန်ဇန်ပြုပြေၚ်ကောပ်ကာဲအာ စပ်ကဵုလၟေၚ်ကမၠောန် ပရေၚ်ဗ္တောန်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် ဒးပံက်ကမ္မတဳရေၚ်တၠုၚ်မွဲထေက်ရောၚ် ညးရေၚ်တၠုၚ်ဖဵု ဂကောံဗ္တောန်လိက်ပတ်မန် ကေုာံ ယေန်သၞာၚ်ဗုဒ္ဓဘာသာ အလုံဒေသရးမန် နာဲမန်ရာဇာ ဟီုရ။
“စပ်ကဵုကိစ္စဗ္တောန်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဏံဂှ် နကဵုကဆံၚ်တွဵုရး ကမ္မတဳကောပ်ကာဲဟီုဟီု ကမ္မတဳဓမံက်ရုပ်ရဴ စပ်ကဵုဗ္တောန်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ပ္ဍဲဘာတန်အလဵုအသဳဏံမွဲဂှ် တန်တန်ကြန်ကြန် ဒးပံက်ကမ္မတဳဏံထေက် ဏောၚ်” နာဲမန်ရာဇာ ဟီုရ။
စပ်ကဵုကိစ္စပရေၚ်ဗ္တောန်လိက် ဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ် ပ္ဍဲဘာတန်အလဵုအသဳဝွံ တုဲကၠုၚ်ဂိတုဂျောန် (၉) ဂှ် ဘာနွံပၟိက် မိက်ဂွံဗ္တောန်လိက်ဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ် ယဝ်ရနွံမ္ဂး စၟတ်တ္ၚဲဂိတုဂျောန် (၂၃) ညံၚ်ဂွံပ္တိုန်စိုပ် ရုၚ်ကမ္မတဳကေၚ်ကာကောန်ဍုၚ်အရၚ် တွဵုရးဍုၚ်မန်ညိဂှ် နူကဵုသ္ကိုပ်စၞောန်ပညုၚ် ဌာနက္ဍိုက်က္ဍိုပ်လိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် လစှေ်နူဌာနဝန်ဇၞော် ပရေၚ်ကေၚ်ကာကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂှ် ပလံၚ်ဗစိုပ်လဝ်လိက် ကုဂကောံလိက်ပတ် ယေန်သၞာၚ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် မဆေၚ်စပ်တံရ။
ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် ကွာန်ဒေသဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်တန်တဴ ကွာန်လ္ၚဵု ဒေသလ္ၚဵုဂှ် ဗ္တောန်ဒၟံၚ်လိက်ကောန်ဍု ၚ်အရၚ်ပ္ဍဲဘာအလဵုအသဳ မပ္တံကဵု ဘာသာမန်၊ ဘာသာကရေၚ်၊ ဘာသာပအိုဝ် သၞောတ်ဗ္ၜတ်ညးကဵုညးဗ္တောန်ဒၟံၚ်ရ။
“ဗ္တောန်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂှ် ဘာသာအပဵုမွဲ ပၟိက်နွံတှေ် ဗ္တောန်၊ ပၟိက်ဟွံမွဲတှေ် ဟွံဗ္တောန် ဗီုဏံဂှ် ဒှ်ဟွံထေက်ပုဟ်၊ လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဏံဂှ် အံၚ်မှ ကွးဘာတံ ကဵုတိုန်တန် ဒးဒှ်ထေက်ရောၚ်” ဂှ်လေဝ် နာဲမန်ရာဇာ ဆက်ဟီုရ။
ကိစ္စဗ္တောန်လိက်ဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ် ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန် မပ္တံကဵု မန်၊ ကရေၚ်၊ ပအိုဝ်ဂှ် နူလက်ထက်အလဵုအသဳ သမ္မတဥုတိၚ်သိၚ်တေံ ရေၚ်တၠုၚ်ဗၟံက်ကၠုၚ်ရုပ်ရဴနွံတုဲ ဗ္တောန်ဒၟံၚ်နဲကဲဟွံဒးသွဟ်၊ ညးစိုတ်လုပ်စဗ္တောန်၊ ညးဟွံ မိက်ဗ္တောန်မံၚ်ဂွံ သၞောတ်ဏံ ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟွံဒးရးရောၚ်တုဲ ညံၚ်ဂွံဗ္တောန်လုပ်သွဟ်တိုန်တန် ဗီုလိက်ပ္ဍဲဘာ မွဲ ဘာသာကီုဂှ် ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဟီုထံက်ထ္ၜးကၠုၚ်နွံရ။
ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ဗ္တောန်လိက် ဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂကူညးကဵုညးဂှ် နူကဵုအလဵုအသဳ ဌာနဝန်ဇၞော်ပရေၚ်ကေၚ်ကာ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ခါန်ကၞက်လဝ်အ္စာတန်ဗ္တောန် ဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ် နွံၜါဗီုရ။
အ္စာဗ္တောန်လိက်ဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ်ၜါဗီုမ္ဂးဂှ် အ္စာဘာကေတ်တာလျိုၚ်ဗ္တောန် မွဲတ္ၚဲ အခိၚ်ပ္ဍဲပွိုၚ်မွဲဘာသာဂှ် အ္စာဗ္တောန်လိက်ဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ် ကော် (Language Teacher – LT) နွံ၊ မွဲပၠန်ဂှ် အ္စာရေၚ် တၠုၚ်ကောပ်ကာဲ စပ်ကဵုဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ် (Teaching Assistant – TA) သွက်ပွိုၚ်မွဲတ္ၚဲ (အခိၚ်ပေၚ်ပေၚ်) ဂှ်နွံရ။
ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်ဝွံ အတိုၚ်စရၚ်သၞာံဗ္တောန်ပညာ သၞာံ (၂၀၂၁-၂၀၂၂) တုဲကၠုၚ်ဂှ်မ္ဂး ဘာဗ္တောန်လိက်ဘာသာမန်ဂှ် နွံ (၂၇၀) ဘာ၊ ဘာဗ္တောန်လိက်ဘာသာကရေၚ်ဂှ် နွံ (၂၇၃) ဘာ၊ ဘာဗ္တောန်လိက်ဘာသာပအိုဝ်ဂှ် နွံ (၃၀) ဘာ၊ အ္စာဘာဗ္တောန်ဒၟံၚ် လိက်ဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ်တအ်ဂှ် နွံလၟိဟ် (၁၂၀၀) တၠပြၚ်တုဲ ပ္ဍဲဂှ်မ္ဂး အ္စာဘာ ဗ္တောန်ဒၟံၚ်လိက်ဘာသာမန် ဗၞတ် (၅၀၀) တၠပြၚ်နွံရ။