ဝဏ္ဏမာန်၊ ၁၃၈၄၊ ဘတ် (၁) စွေက်
ပ္ဍဲကဵုဖန်ဇန်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်မ္ဂး ပ္ဍဲဂကူမန်ဂှ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိကဵု ဗော်ညဳသၟဟ်မန် သ္ပစၞးဂကူမန်တုဲ နွံၜါဗော်ရ။ ပ္ဍဲကဵုၜါဗော်ဂှ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ် ဒှ်အဓိက ပ္ဍဲအခန်ပ္ၚံက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တ္ၚဲဏံရ။
မုဟိုတ်ရောဟီုမ္ဂး ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ် ဒှ်ဗော်ရပ်လွဟ်စၞးဂကူမန်လေဝ်ဒှ် ဒှ်ဗော်ဓလီုအဝဵုသြဇာ လ္တူဂကူမန်လေဝ်ဒှ်ရ။ လ္တူဏံညးလဵုလေဝ် ကယျာန်ပဲါတးကၠေံ ဟွံဂွံရ။
တၟော်ကဵုပ္ၚံက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တ္ၚဲဏံမ္ဂး ဂၠံၚ်တရဴနွံဒၟံၚ်ၜါဂၠံၚ်ရ။ လ္တူဂၠံၚ်ၜါသွာၚ် ၜါဂၠံၚ်တရဴဏံဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်ပါ်ပဲါစမ်ရံၚ်ကဵု ဒဒှ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တုဲ ပ္တိုန်ထ္ၜးအာရောၚ်။
ဂၠံၚ်တရဴၜါဂၠံၚ် ၜါသွာၚ်ဟီုဂှ် ဂၠံၚ်တရဴကံၚ်ဇြဳပၞာန် မွဲသွာၚ်၊ ဂၠံၚ်တရဴ ဇြဟတ်ဒစဵုဒစး အေန်ယူဂျဳ မွဲသွာၚ် ၜါသွာၚ်ဏံ နကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ဂှ် ကွာ်ဗက်အာဂၠံၚ်လဵုရော၊ အာဂၠံၚ်လဵုဂှ် မုဒှ်မာန်ရော စတမ်သ္ၚဳဂၠိပ် လ္ၚတ်အခါတ်အကာဲအာ မွဲတဲစိုအ် –
ဂၠံၚ်တရဴကံၚ်ဇြဳအုပ်ဓုပ်ဍုၚ်
သွက်ဂွံအာဂၠံၚ်တရဴ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်မလးလဝ် ဂၠံၚ်တရဴ (Rap Map) (၇) တၚ်ဂှ် –
တၚ် (၅)။ အလုံကၟိန်ဍုၚ် ညံၚ်သ္ဂောံဒှ်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ထာဝရဂှ် အတိုၚ်လိက်ကသုက်ဒေံါပန်ပှော်အလုံဍုၚ် (NCA) ဂှ် ၜိုတ်သ္ပမာန် စွံစိုတ်ဇြိုဟ်နက်တုဲ ရေၚ်တၠုၚ်အာရောၚ်။
အတိုၚ်ဂၠံၚ်တရဴ (Rap Map) (၇) တၚ် တၚ်မရနုက်ကဵု (၅) တၚ်ဂှ် သွက်ဂွံဗၟံက်အာရုပ်ရဴရ။ တုဲကၠုၚ်ဂိတုမေ (၂၃၊ ၂၄၊ ၂၅) ဂှ် ပွိုၚ် (၃) တ္ၚဲ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တအ်ကဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ဒုဥက္ကဌ နာဲအံၚ်မေန် က္ဍိုက်ဍိုပ်တုဲ ဆဵုဂဗသဳကၠဳ ပ္ဍဲနေပျဳဒဝ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုပေဲါဆဵုဂဗသဳကၠဳဂှ်မ္ဂး လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တအ် စကာလဝ် တၚ်တုပ်စိုတ်၊ လ္ပာ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ စကာလဝ် စၟတ်သမ္တီ ကောံဓရီု ကလိဂွံလဝ် တၚ်နၚ် (၇) တၚ်ရ။
တၚ်နၚ် (၇) တၚ်ဂှ် ဗွဲသရောပ်မ္ဂး သ္ပသ္ဇိုၚ်ကဵု ဒဳမဝ်ကရေသဳဖေဝ်ဒရေဝ်တုဲ ဒက်ပ္တန်အာကၟိန်ဍုၚ်၊ အာဂၠံၚ်တရဴ သၞောတ်ဒဳမဝ်ကရေသဳဗော်ဇဳ၊ ကၟိန်ဍုၚ်ညံၚ်ဂွံဖေါအ်ဗြေဝ်တဴတက်ဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်အာ၊ ပရေၚ်ပေဲါရုဲမာဲဂတဏံ သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်၊ ဆေၚ်ကဵုပရေၚ်ဖေါအ်ဗြေဝ် ပံၚ်တောဲကၠောန်အာ၊ ပရေၚ်ဆေၚ်စပ်ကဵု ပရေၚ်ဗ္တောန်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်(မန်) ပ္ဍဲဘာတန်၊ ဂတဏံ သွက်ဂွံဆဵုဂဗပၠန် သာ်ဝွံ ဂွံလဝ်တၚ်တုပ်စိုတ် (၇) တၚ်ရ။
ဂၠံၚ်တရဴဒပ်ပၞာန်ဗၟာတအ်ဂှ် နူလက်ထက်အလဵုအသဳတုဲတုဲကၠုၚ်တေံ အဃောပညဳပညပ်သဳကၠဳဒၟံၚ် ပရေၚ်လိက်ကသုက်ဒေံါပန်ပှော်အလုံဍုၚ် ကုဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တအ်ဂှ် လ္ပာ်ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတအ် လးဖျေံလဝ် ဂၠံၚ်တရဴမူဝါဒညးတအ် နွံ (၆) တၚ် သာ်ဝွံရ။
ဆေၚ်စပ်ကဵုပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်တုဲ မူဝါဒ (၆) တၚ်
၁။ သွက်ပရေၚ်ဓဝ်ၜိုဟ်လလမ်ထာဝရဂှ် ဆန္ဒညံၚ်ဂွံနွံဍာံဍာံ ဒးဒှ်ရောၚ်။
၂။ အတိုၚ်လိက်ကသုက်တၚ်တုပ်စိုတ်ဂှ် ဒးဒ္ဂေတ်ဗက်အာရောၚ်။
၃။ လ္တူပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဂှ် ညံၚ်ဟွံဂွံပ္တိတ်စပရဲကီု။
၄။ ညးဍုၚ်ကွာန်တအ် ညံၚ်ဟွံဂွံဒှ်အာ ဣဝဵုဒလေၚ်ကီု။
၅။ ညံၚ်ဂွံဒ္ဂေတ်ဗက်အာ အတိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေဍုၚ် မသ္ပလဝ်ဒတန်တ္ၚဲဏံဂှ်ကီု။
၆။ တာလျိုၚ်ပိုဲ(ဒို႕တာဝန်အရေး ၃ ပါး) ပိတၚ်ကဵု ကြက်ရှ်သာဒဳမဝ်ကရေသဳ ညံၚ်ဂွံဒုၚ်တဲတုဲ ပ္ဍဲကဵုဂါမ်ကွာ်ဒၟံၚ် ဂၠံၚ်တရဴဒဳမဝ်ကရေသဳ နကဵုသ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေ ဗီုပြၚ်ဒက်ပ္တန်ဍုၚ် (၂၀၀၈) ဂှ် ညံၚ်ဂွံပါဗက်မာန်ကီု။
ရဴသာ်ဝွံ ချူလးလဝ်နွံတုဲ အတိုၚ်ဂၠံၚ်တရဴမူဝါဒဏံ မွဲဒမြိပ်လ္ပာ်ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတအ် ကေမ်ဇျှာပ်လဝ်တုဲ သဳကၠဳတက်ကၠုၚ် ကျာ ကုဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တအ်ရ။
လ္တူမူဝါဒဒပ်ပၞာန်ဗၟာတအ်ဂှ် နကဵု တၚ် (၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄) ဂှ် ဟွံဒှ်ဆိုအ်ဗဟီုကၠာလေဝ် တၚ် (၄) ကဵု တၚ် (၅) ဂှ် သွက်ဒးဒှ်ဆိုအ်ဗနွံရ။ အဓိပ္ပဲါဂှ် ပ္ဍဲကဵုသဳကၠဳလးဖျေံပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တအ် ညံၚ်ဂွံဒ္ဂေတ်ဗက်အာ အတိုၚ်သၞောဝ် (၂၀၀၈) ကီု၊ မွဲတၚ်ပၠန်ဂှ် ညံၚ်ဂွံဒုၚ်တဲသၞောဝ် (၂၀၀၈) တုဲ ညံၚ်ဂွံပါဗက်အာဂၠံၚ်တရဴဒဳမဝ်ကရေသဳ သၟဝ်သၞောဝ် (၂၀၀၈) ရ။ ဟီုကၠးကၠးမ္ဂး ပ္ဍဲကဵုသဳကၠဳလးဖျေံ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကုဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ်တအ်ဂှ် လ္ပာ်ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတအ် ထပ်ကၟောန်ပခိုၚ်လဝ် သၞောဝ်ဥပဒေ (၂၀၀၈) ညံၚ်ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တအ် ဂွံပါဗက်အတိုၚ်ညးတအ်လးဖျေံလဝ်ဂှ်ရ။
တုဲကၠုၚ်ဂိတုအဝ်ဂါတ် (၂၃) စိုပ် (၂၆) ဂှ် ထပ်ဆဵုဂကောံရပ်လွဟ် (၃) ဂကောံ၊ ရခေၚ် (အေအေဝ်လ်ပဳ)၊ ပအိုဝ် (ပဳအေန်အေဝ်လ်အိုဝ်) လာဟူ (အေဝ်လ်ဒဳယူ) ဆဵုဂဗသဳကၠဳညးသ္ကအ် ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန်ပၠန်တုဲ နကဵု ဂကောံကောန်ဍုၚ်အရၚ်တအ် “ယဝ်မိက်ဂွံဆက်ရပ်လွဟ်မ္ဂး လုပ်ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ၊ ဟွံသေၚ်မ္ဂး သ္ပဒပ်မၚ်ပယျဵု” သာ်ဝွံ ဟီုကၠုၚ်မ္ၚးပေဲါသဳကၠဳရ။
ဆက်စပ်ကိစ္စဝွံတုဲ အဝ်ဂါတ် (၂၂) ဂှ်လေဝ် နကဵုသ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်မေန်အံၚ်လှာၚ် (ဥက္ကဌကံၚ်ဇြဳအုပ်ဓုပ်ဍုၚ်) ဂှ် ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ်တအ် ထပက်လိက်ကသုက် အေန်သဳအေတုဲ ယဝ်မိက်ဂွံဆက်ရပ်လွဟ်မ္ဂး ကဵုလဝ်အခေါၚ်လုပ်ပ္ဍဲဒပ်ပၞာန်(ဗၟာ)ကဵု ဒပ်မၚ်ပယျဵုရောၚ် ဟီုဂးဏာ ပ္ဍဲကောံဓရီု ကံၚ်ဇြဳအုပ်ဓုပ်ဍုၚ်ရ။
တုဲဂှ် အဝ်ဂါတ် (၂၉) စိုပ် သေပ်တေမ်ဗာ (၁) ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကော်ဘိက်ကၠုၚ် ဂကောံသေံ (အာသဳအေသ်အေသ်) အလန်ဒုတိယရ။
ပ္ဍဲကဵုပေဲါဆဵုဂဗကံၚ်ဇြဳအုပ်ဓုပ်ဍုၚ် ကေုာံ ဂကောံရပ်လွဟ်သေံ (အာသဳအေသ်အေသ်) တအ်ဂှ် အနာဂတ်သွက်ဂွံ ဒက်ပ္တန် မူသ္ဇိုၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရာဂှ် တၚ်ဒတူလိုၚ်သီုၜါလ္ပာ် သွက်ဒးပညဳပညပ်နွံကီု၊ လ္တူကံၚ်ဇြဳအုပ်ဓုပ်ဍုၚ် (ဂကောံသဳကၠဳပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်) သဳကၠဳပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ် စပ်ကဵုတၚ်ပလေဝ်သၞောဝ် (၂၀၀၈) ဂှ် သွာၚ်သေံ (အာသဳေ အသ်အေသ်) တအ် တၚ်ပလေဝ်ပလေတ် ဟွံဒှ်ဒတုဲဏီကီု၊ လ္ပာ်တၚ်ဒတူလိုၚ်သေံ (အာသဳအေသ်အေသ်) တအ် သဳကၠဳပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ်ဂှ် သွက်ဒးပလေဝ်နွံကီုတုဲ ပေဲါသဳကၠဳဂတဏံမ္ဂး သွက်ဒးပညဳပညပ်သဳကၠဳအာနွံ ရဴသာ်ဝွံ ဂွံ ဏာတၚ်တုပ်စိုတ်ရ။
သရောပ်မ္ဂး အတိုၚ်ဂၠံၚ်တရဴကံၚ်ဇြဳအုပ်ဓုပ်ဍုၚ်တအ် ယဝ်ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တအ် ကွာ်ဗက်မ္ဂး ပေဲါ ပၞာန်ၜိုဟ်သြိုဟ်ရ။ ဆဂး ဒးကွာ်ဗက်ဂၠံၚ်တရဴ ကံၚ်ဇြဳတအ်တုဲ ဒက်ပ္တန်အာကၟိန်ဍုၚ် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကုဒဳမဝ်ကရေသဳ ဖေဝ်ဒ ရာ သၟဝ်သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေ (၂၀၀၈) ရ။
သဳကၠဳပညဳပညပ်တုဲဒှ်မ္ဂး ဒပ်ရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တအ်ဂှ် ဒးပြံၚ်သၠာဲဗီုပြၚ်ဒပ် လုပ်သၟဝ်တဲဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ဟွံသေၚ် မ္ဂး သ္ပဒပ်မၚ်ပယျဵုရ။
ဂၠံၚ်တရဴလ္ပာ်ဇြဟတ်ဒစဵုဒစး
အကာဲအရာတ္ၚဲဏံမ္ဂး ဂၠံၚ်တရဴဇြဟတ်ဒစဵုဒစး ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တအ်ဂှ် ကွာ်ဒၟံၚ်ဂၠံၚ်တရဴပေဲါဗတိုက်ရပ်လွဟ် ကုကံၚ်ဇြဳ ပၞာန်ရ။ လ္တူဂၠံၚ်တရဴပေဲါဗတိုက်ရပ်လွဟ် ဇြဟတ်ဒစဵုဒစးတအ်ဂှ် ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်လ္ၚဵု ပါဗက်နွံ၊ ဟွံ ပါဗက်ဏီ အဃောမၚ်ရံၚ်ကျောဝ်ဗဵုလေဝ်နွံရ။
ဂကောံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ်တအ် ညံၚ်ဂွံပံၚ်ကဵု ဇြဟတ်ဒစဵုဒစးတအ်ဂှ် ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟတ်သဳကၠဳပ ညဳပညပ်ဒၟံၚ်နွံရ။ ပံၚ်ကောံညးသ္ကအ်တုဲ ဗတိုက်ဝေၚ်ဒၟံၚ်ပေဲါပၞာန် ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန်လေဝ်နွံရ။
ယဝ်အာဂၠံၚ်တရဴ ဇြဟတ်ရဲဒစဵုဒစးတအ်မ္ဂး တိဍာ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တအ်၊ တိဍာ်ပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ဖျေံလဝ်သ္ဇိုၚ်တအ်ဂှ် ဒှ်အာမုက်ပၞာန်တုဲ ပေဲါပၞာန်ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်၊ ပေဲါပၞာန်ကၠောံဇဳဒိုဟ် က္တဵုဒှ်မာန်ရ။
လ္တူပေဲါပၞာန်ဏံဂှ် မာန်ဟာ ကျဟာ ဆောံလေၚ်ဟာဂှ် ခယျအခါတ်အကာဲ ဟွံဒးဏီရ။ ဟိုတ်နူထေၚ်ခယျအခါတ်အ ကာဲ ဟွံဒးဏီဂှ်ရ ဂကောံပၠန်ဂတး ကောန်ဍုၚ်အရၚ်လ္ၚဵု ကေတ်အခိၚ်မၚ်ကျောဝ်ဗဵုဒၟံၚ်နွံရ။
သရောပ်မ္ဂး ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တအ် အာဂၠံၚ်တရဴ ဒဳမဝ်ကရေသဳဖေဝ်ဒရာ သၟဝ်သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေ (၂၀၀၈) ရောၚ်ဂှ် ညး တအ်ဟီုဗမံက်လဝ်ကၠးကၠးရ။
အတိုၚ်ဂၠံၚ်တရဴကံၚ်ဇြဳပၞာန်တအ် ယဝ်ဗက်မ္ဂး ပြဟ်ပြဟ်ဏံ ပရေၚ်ဒးဝေၚ်ပၞာန်၊ ဒးဗ္တိုက်ပၞာန်ဂှ် ထိၚ်ဂွံလဝ်မွဲချိုန်ခဏ တုဲ လုပ်အာဗွိုၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဂၠံၚ်တရဴကံၚ်ဇြဳပၞာန်တအ်ရ။
ယဝ်ပါဗက်ဂၠံၚ်တရဴ ဇြဟတ်လ္ပာ်ဒစဵုဒစးတအ်မ္ဂး ပေဲါပၞာန်ဇၞော်က္တဵုဒှ်တုဲ လ္တူပေဲါပၞာန်ဂှ်မာန်မ္ဂး ကလေၚ်ဒက်ပ္တန်ကၟိန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရာမာန်ရ။ ယဝ်ဗ္တိုက်ဟွံမာန်မ္ဂး ဒေသတိဍာ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တအ်ဂှ် ဒှ်အာတိဍာ်မုက်ပၞာန်တုဲ တိဍာ်ၜိုတ်ကလိဂွံလဝ်တအ်ဂှ် ဆောံလေၚ်အာမာန်ရ။
ဂၠံၚ်တရဴၜါဂၠံၚ်ဏံဂှ် ဂၠံၚ်လ္ပာ်လဵု ပတဝ်အာဒၟံၚ်ဂှ် အခိၚ်တ္ၚဲဏံ ဟီုဟွံဒးဏီရ။ ဂၠံၚ်တရဴကောန်ဂကူမန်တအ်ရော ပတဝ် ကွာ်အာဂၠံၚ်လဵုရောဂှ် ညးမအာက္ဍိုပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တအ် လ္ပာ်ဒှ်ဂုန်ဖဵုကဵု ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ဂှ် ကေဝ်သၠဒကေဝ် ဇြိုၚ်သာတုဲ ညးတအ်ကွာ်အာရောၚ် စှေ်စိုတ်ရ။
