ဂျူရဳဆာဲ – သွက်သ္ဂောံပံက်ကမ္မတဳ ဂၠာဲသြန်ဂအုံ သွက်ဘာကောန်ဂကူ နူဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ အပ်ပြာပ်နၚ်ဂှ် ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်ပံၚ်ကောံ စှေ်မံၚ်ပရေၚ်စန်ဒက် အကြာကွာန်ရ။
ပ္ဍဲဘာဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ အပ်ပြာပ်ကဵု ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်ပံၚ်ကောံတံဂှ် ဘာကောန်ဂကူမန် ကေုာံ ဘာပံၚ်နှဴ မၞုံပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်ဇြပ်ဗု၊ မုဟ်ဍုၚ်၊ ကျာ်မြဟ် တွဵုရးမန် ကေုာံ ပွိုၚ်ဍုၚ်ကအ်ကြိက်၊ ဘာအၚ် တွဵုရးကရေၚ် သီုဖအိုတ် မၞုံလၟိဟ် (၁၄၅) ဘာ ပါလုပ်ရ။
“ကွာန်ဇကုကဵု ဇကု ညံၚ်ဂွံဗပေၚ်ဇြဟတ်ကဵု ပရေၚ်ပညာမာန်တုဲ ညံၚ်ဂွံဒက်ပတန် ကမ္မတဳဂှ် စန္ဒက်မံၚ်ရ။ ညံၚ်ဂွံပံက်ကမ္မတဳမာန်ဂှ် ကောန်ကွာန်တံ အာတ်လဝ် ညံၚ်ဂွံကဵုအခေါၚ် ၜိုတ်မွဲသတ္တဟပၠန်” သာ်ဝွံ နာဲသာန်လှာၚ် ဟီုရ။
ပ္ဍဲဆာပ်ကမ္မတဳ စှေ်မံၚ်ပရေၚ်စန္ဒက်ဏံဂှ် ဒုဥက္ကဌ နာဲထဝ်အိန်၊ ဖက်ဆောညးအုပ်ကာ (၁) နာဲသာန်လှာၚ်၊ နာဲရာဇာ၊ နာဲလျးတၟးတံ ပါလုပ်တုဲ နူဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳမန် နာဲမိုၚ်ညောအ်၊ နာဲသဵုမျေတ် ကေုာံ နူဌာနပရေၚ်ပညာကောန်ဂကူမန် အာစာဗြဴ မိစၠန်ထဝ်၊ မိကျေဝ်လောန်၊ မိစန္ဒာအံၚ်တံကီု ကျာ်ဇၞော်အာစာမန် ၃ ဇကုတံကီု ပါလုပ်ရောၚ်ဂှ် နာဲသာန်လှာၚ် ဟီုရ။
ပ္ဍဲဂိတု မာတ်ချ် ၁၈၊ ပ္ဍဲကောံဓရီု ကမ္မတဳဗဟဵု လိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်ပံၚ်ကောံ မကၠောန်သ္ပ ပ္ဍဲဇြပ်သဘၚ်ဓဝ်မန် ဍုၚ်မတ်မလီုဂှ် ဘာကောန်ဂကူမန် မၞုံမ္ၚးဗွိုၚ်အုပ်ဓုပ်ဗော်ဂမၠိုၚ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ အပ်ပြာပ်ကဵု ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် ပံၚ်ကောံရ။
ပ္ဍဲဘာဂမၠိုၚ်တံဂှ် ဘာကောန်ဂကူမန်သက်သက် ကေုာံ ဘာပံၚ်နှဴ တောဲဖက်ဗ္တောန်မံၚ်ကဵု ဘာအလဵုအသဳ သီုဖအိုတ် မၞုံ ၁၄၅ ဘာရ။
“စှေ်မံၚ်ပရေၚ်စန္ဒက်လၟုဟ်ဏံဂှ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် အတိုၚ်ဆန္ဒ ညးဒေသကောန်ဂကူမန်ပိုဲတံရ။ ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ် ၅ ဂှ် သှေ်မံၚ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ဘာအၚ်မွဲရ” သာ်ဝွံ အာစာဗြဴ မိစၠန်ထဝ် မဒှ်ဒုညးလျိုၚ် နူဌာနပရေၚ်ပညာကောန်ဂကူမန် ဟီုရ။
ပ္ဍဲကမ္မတဳလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် ပံၚ်ကောံ ဗဟဵုဂှ် ဥက္ကဌ ဒံက်တာနာဲဟံၚ်ဍုၚ်၊ ဒုဥက္ကဌ ဒံက်တာစောန်တၟး၊ နာဲဃောသိုက်၊ ညးအုပ်ကာ နာဲမန်ရာဇာ၊ ဖက်ဆောညးအုပ်ကာ (၁) နာဲသာန်လှာၚ်၊ ဖက်ဆော (၂) မိလှဝေန်၊ ဖက်ဆော (၃) ညးစၞး နူပွိုၚ်ဍုၚ်ပံၚ် မွဲတၠ ကေုာံ ဖက်ဆော (၄) မိမဵုမဵုတံ ပါလုပ်အိုတ်ရ။
သၞာံ ၂၀၀၉ တေံဂှ် နကဵုဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ဂမၠိုၚ်၊ ဂကောံဗ္တောန်လိက်မန် ကေုာံ ယေန်သၞာၚ် ဗုဒ္ဒဘာသာဂမၠိုၚ်၊ ဂကောံထံက်ပၚ် ပရေၚ်ပညာတက္ကသဵု၊ ဂကောံထိၚ်ဒဝ် သၠုၚ်ပ္တိုန် အခိုက်ကၞာ ယေန်သၞာၚ်မန်၊ ဂကောံသၟတ်ဂမၠိုၚ်၊ ဂကောံပေဲါဇာတ်မန်ဂမၠိုၚ် ကေုာံ ဂကောံဂဳတ ကောန်ဂကူမန်ဂမၠိုၚ် ပံၚ်ကောံတုဲ ဒက်ပ္တန်ကၠုၚ် ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် ပံၚ်ကောံရ။
သၞာံ ၁၉၇၂ တေံ သွက်ဂွံဗ္တောန်အာလိက်မန် နကဵုသၞောတ်ပညာဘာတန်ဂှ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ပံက်ပ္တိုန် ဌာနပရေၚ်ပညာ ကောန်ဂကူမန်တုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၈၄-၈၅ ဂှ် ပံက်ကၠုၚ်ဂကောံသၟတ် ပရေၚ်ပညာ ဗဟဵုမွဲရ။
အတိုၚ်စရၚ် ဌာနပရေၚ်ပညာ ကောန်ဂကူမန် မပတိတ်လဝ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၀ တေံမ္ဂး ဘာကောန်ဂကူ နွံ (၁၅၆) ဘာ၊ ဘာပံၚ်တောဲကဵု ဘာအလဵုအသဳနွံ (၁၁၆) ဘာတုဲ လၟိဟ်ကွးဘာ နွံၜိုတ် ပိဠက်ဘာ်ပြၚ်ရောၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။