ခြာဟွံလအ် ပ္ဍဲကဵုစၟတ်တ္ၚဲ (၈) ဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာဏံမ္ဂး ပေဲါရုဲမာဲ အလုံဍုၚ်မွဲဂှ် သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်အာ နွံရောၚ်တုဲ အလုံဂကူမန် ညးနွံဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်မန်ဖအိုတ် သွက်ဂွံအာစိုပ်ရုၚ်မာဲ၊ ကဵုမာဲ ပ္ဍဲကဵု သၞောတ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳ၊ ကဵုမာဲရုဲစှ်ပတိုန် အလံၚ်အမာတ်ဇကုစှေ်စိုတ်ဂှ် ပၟိက်ဇၞော်တဴ ဗွဲမလောန်ရောၚ်။ ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး တာလျိုၚ်ဒှ်ကောန်ဍုၚ်မွဲမွဲကီု တာလျိုၚ်ဂကူမွဲမွဲကီု ဒးပြေရောၚ်။
တၟော်ရံၚ် ပ္ဍဲကဵုပေဲါရုဲမာဲ သၞာံ (၂၀၁၅) တေံမ္ဂး ညးမကၠုၚ်ကဵုမာဲ အပ္ဍဲကဵုဂကူမန်ပိုဲတံဂှ် (၅၀) တၟအ်ကၠံ ဟွံပေၚ်ရ။ ဟီုစရ ပ္ဍဲကဵုလၟိဟ်မၞိဟ် (၁၀၀) တၟအ်ကၠံဂှ်တှေ် ဗၞတ် (၂၀-၂၅) တၟအ်ကၠံဂှ် နွံဒၟံၚ် အပ္ဍဲဍုၚ်သေံကီု ဍုၚ်သအာၚ်ကီု ယၟုစရၚ်မာဲဇကု ပါကီုလေဝ် ကဵုမာဲဟွံမာန်ရ။ သှေ်ဒၟံၚ် ဗၞတ် (၂၀-၂၅) တၟအ်ကၠံပၠန်ဂှ် ဟွံကၠုၚ်ကဵုမာဲရ။ မုဟိုတ်ရော။
ဂကူမန်ပိုဲတံဂှ် ဟိုတ်နူဖေက်ဂၟံက်လေပ်ကီု၊ ဟွံလေပ်ပညာကီု၊ ဗှ်လိက်ဟွံလေပ်ကီု၊ ဟွံမိက်ကဵုကမၠောန် အပ္ဍဲသ္ၚိဇကုလီုတုဲ ဟွံတိတ်ကဵုမာဲရ။ အခိၚ်တေံတှေ် သၟာဗ္ၚ သၟာဂူတံ နွံဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုကၠအ်ဇကု ဝါဇကု ဂူဇကုတုဲ ဟွံတိတ်ကဵုမာဲရ။ လ္ၚဵုပၠန်ဂှ် ဇကုနွံဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုသ္ၚိဇကုဖိုဟ်လေဝ် ဟိုတ်နူဖေက်တုဲ ဟွံဂံၚ်တိတ်ကဵုမာဲရောၚ်။
ပ္ဍဲကဵုအခိၚ်ပေဲါရုဲမာဲ သၞာံ (၂၀၂၀) ဏံဂှ် ဗီုဗီုဏံ ဒှ်ဟွံထေက်ရောၚ်။ ဂကူမန်ပိုဲ ညးအာယုက်ပေၚ် (၁၈) သၞာံတုဲမ္ဂး ထေက်ကဵု ဒးတိတ်ကဵုမာဲဖအိုတ်ရောၚ်။ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ကီု၊ ညးမဆဝ်မ္ၚုဟ် ဂကောံမဟာဇန်တံကီု ဂကောံသၟတ်တံကီု ဂကောံညးဗြဴတံကီု ထေက်ကဵုဒးအာဆဝ်မ္ၚုဟ် ကုညးမကဵုမာဲတံ သွက်ဂွံစုတ်မာဲတုဲ စၟတ်တ္ၚဲ (၈) ဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာဏံမွဲတ္ၚဲဂှ် သွက်ဂွံသၠးကမၠောန် အာကဵုမာဲညိဂှ် ထေက်ကဵုဒးဆဝ်မ္ၚုဟ်ရောၚ်။
မုဟို်တ် ဇၟာပ်ညးဍုၚ်ကွာန် ဂကူမန်တံ ပၟိက်ဇၞော် သွက်ဂွံဒးစုတ်မာဲရော။ တ္ၚဲဏံ အခေါၚ်အရာဂကူမန်ပိုဲ ဟွံဍိုက်ပေၚ်ရ။ လိက်မန် အရေဝ်မန်ပိုဲတံဂှ် မ္ၚးနူကဵုသ္ၚိဌာန်ဇကုတုဲ ပ္ဍဲကဵုရုၚ်ကီု၊ ဘာဗတောန်လိက်ကီု၊ ဒၞာဲဌာန်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ကောံဂၠိုၚ်ကီု အခေါၚ်စကာဟွံမွဲဏီရ။ ပ္ဍဲဒေသမန်ဇကု နကဵုသြန်ဘဏ္ဍာ ဂကူမန်ဇကု ပံက်ဘာကောန်ဂကူမန်ဂှ် ဒးဒုၚ်ကၟာတ်လဒဵုလဝ်ဖိုဟ်ရ။ အရာဍာံပြဏံမွဲ ဒးဒုၚ်ဍဵုဍိုက်လဝ်ရ။ အရာဏံဂှ် သွက်ဂွံလုပ်ပေဲါဗတိုက်ဟီုဂှ် ပိုဲတံ နွံပၟိက်ကဵု အမာတ်မန် သွက်ဂွံလုပ်ပေဲါဗတိုက် အဆံၚ်ကၠတ်ထဝ်တေံရ။
မွဲသာ်ပၠန်ဂှ် ကၠတ်ထဝ်တွဵုရးဍုၚ်မန်၊ အလဵုအသဳတွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် အဝဵုအောန်တဴဗွဲမလောန်တုဲ ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်၊ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ကေုာံ ပရေၚ်မၞိဟ် အိုဿီု အပ္ဍဲဍုၚ်ဇကုဂှ် ဇကုအခေါၚ်ဖန်က် အောန်တဴ ဗွဲမလောန်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ အမာတ်မန် ပ္ဍဲကဵုကၠတ်ထဝ် အဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ်တေံဂှ် ဒးလုပ်ပေဲါဗတိုက်ရောၚ်။ အလဵုအသဳကၟိန်ဍုၚ်တံ သွက်ဂွံပါ်တြးအဝဵုဂှ် ပၟိက်ဇၞော်တဴ ဗွဲမလောန်ရောၚ်။
ဟိုတ်ဂှ်ရ တ္ၚဲဏံ မာဲဇကုမွဲမာဲဂှ် သွက်ဂွံဒှ်ပရေၚ်ပြံၚ်သၠာဲ သွက်ဘဝဇကု၊ ကွာန်ဇကု၊ ဍုၚ်ဇကု၊ သီုကဵု အလုံဂကူဇကုဂှ် ပၟိက်ဇၞော်တဴ ဗွဲမလောန်တုဲ အလုံဂကူမန်တံ ထေက်ကဵုဒးကဵုမာဲရောၚ်။ ဆဂး ပ္ဍဲကဵု အခိၚ်အခါလၟုဟ်ဂှ် ဟိုတ်နူကဵု ဒှ်အခိၚ်ယဲကပ်ကိုဝ်ဝေဒ်-၁၉ ကၠောံစိုပ်လောဲသွာဗွဲမလောန်တုဲ ဇၟာပ်ညးအဲ ဒးမၚ်မွဲ သၞောဝ်စဵုဒၞာယဲကိုဝ်ဝေဒ်ရောၚ်တုဲ မာဲလေဝ်ဂွံကဵု၊ ဘဲအန္တရာယ်လေဝ် ဂွံဗၠး ဒးမၚ်မွဲအာရောၚ် ပတိုန်ထ္ၜးဏာရအဴ။