ရာမည-သက်သဳမန်၊ ခေတ္တ- အမေရိကာန်
Tue-July – 6 – 2021
ဂကူမန်ပိုဲ ဟိုတ်နူဒှ်ကောန်ဗုဒ္ဓဘာသာ ရှေ်သှေ်သာသနာတုဲ စေတနာကီု သီုကဵုမေတ္တာ ဍိုက်ပေၚ် ပ္ဍဲဂၠံသြိုဟ် ပေၚ်ကၟိုဟ်ကဵု ဓရ်သဒ္ဓါ ကၠောန်ကုသဵု ပ္တုဲဒါန် ဒ္ဂိုန်ဒ္ဂေတ်ဍောၚ်ဓရ်သဳလ သိုၚ်ခၞံဘုတ်ဘာ ဒက်ပ္တန်ကျာ်စေတဳတုဲ စိုတ်ဓါတ်ဂကူမန် ကောန်ဗုဒ္ဓဘာသာတအ် ဍိုန်ဍောတ်ဇိပ်ဂၠိပ်တဴ ဗွဲမလောန်ရ။ ဟိုတ်နူစေတနာကီု မေတ္တာကီုတုဲ သ္ၚိဌာန်ဇကုဂှ် ဒှ်အာသ္ၚိဌာန်ညးတၞဟ် ဘုံလွဳမာန် နန်ဇကုဂှ် ဂကူညးတၞဟ် ပၠံၚ်ကေတ်ဏာ၊ အာဲကၟာဲ လိက်ပိဋကတ် အာဲကၟာဲသာသနာဇကု ဂကူညးသၟာၚ် ပၠံၚ်ၜး ဗ္တိုက်ကေတ်ဏာတုဲ အခေါၚ်အဝဵုကောန်ဂကူဇကုဂှ် ဂကူညးတၞဟ် ကေမ်ဇျှာပ်လဝ်တုဲ အခေါၚ်ကံကုသဵု ဂကူမန် ဂကူမန်ဂွံဖန်ဖက်ကေတ်တ်မာန်ဂှ် ဂကူတၞဟ်သၟာၚ် ဇၟာပ်ပ်ဒိုဟ်တံ ကောံဗိုၚ်ကၠောံအာအိုတ်ဣရ၊ ကာလဂွံသတိမှ ဇိုၚ်ပိပ္တဴမ္ဂး ဂၠံၚ်တရဴဂကူမန်ပိုဲ နွံဒၟံၚ်တၟာသ္ၚောဲဏီဏောၚ်၊ ဓရ်စေတနာ မေတ္တာ လ္တူဂကူညးတၞဟ်သၟာၚ် ဆက်လွဳပရာဒၟံၚ်ဏီမ္ဂး ဘဝဂကူမန် ဂွံစိုပ်တိုၚ်ပကဴဂှ် ဟွံလောဲသွာဏီရ။
တ္ၚဲဏံ ဂကူမန်ပိုဲ ဂကူမန်ဇေတ်တ်ရ ဂကူမန်ဍက်က်ရ ဂကူညးသၟာၚ် ၚိတ်လဝ်တုဲ ဒှ်အာ ဂကူညးသၟာၚ် ဘောန ဘောနံၚ်ရ၊ ဟိုတ်နူစေတနာခိုဟ် မေတ္တာ သ္ဍိုက်ဆာန်ညးလောဲ ညှာစိုတ်လောဲ ဟွံဂံၚ်ပျဲပျာံတုဲ ညးတၞဟ် ပျဲပျာံ ဍဵုဍိုက်ဇကုလေဝ် ဖျေံကဵုမေတ္တာဏီ၊ ဓရ်စေတနာ မေတ္တာ ၜါသာ်ဏံ နွံဒၟံၚ်တုဲ အန္တရာဲ အကြာညးတၞဟ်သၟာၚ်ကီု အကြာဂကူညးသၟာၚ်ကီု အန္တရာဲတံ ကၠုၚ်စိုပ်တုဲ သွက်ဘဝဇကု သွက်သ္ၚိဌာန်ဇကု သွက်ဂကူဘာသာ သာသနာဇကု ဂွံဗၠးၜး ဂွံၜိုဟ်သြိုဟ် ဂွံဇၞော်မောဝ် တောတက် ဂဵုလဟဵုတိုန် မွဲဝါပၠန်ဂှ် ဒးဂစာန်တၟာဂလိုၚ်ဏီရ။
တ္ၚဲဏံ ပ္တောံဏာ ဥပမာ နကဵုပုံအာဂီု “တၞံခပုၚ်ဇၞော်မွဲတၞံ” ရ။ မွဲအခိၚ်တေံ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဇၞော် ဟေမဝန်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုအကြာဂၠံၚ်ဍာန် တၞံခပုၚ်ဆုဇၞော် နွံဒၟံၚ်မွဲတၞံရ၊ ပ္ဍဲကဵုဒဵု “စိတ္တကိုဋ်” ဂှ်လေဝ် သၟိၚ်ၜိုပ်ထဝ်မွဲ ဟွံလအ် ဟွံလအ် ကၠုၚ်စိုပ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲတၞံခပုၚ်ဇၞော်ဂှ်တုဲ လုပ်ဇူဗ္ဒဗ္ဒာဲ ပ္ဍဲတၞံခပုၚ်ဆုဇၞော် လၟိုန်ကာလရ။ အခိၚ်အခါကာလ လအ်ကၠုၚ်တုဲ သၟိၚ်ၜိုပ်ထဝ် ပ္ဍဲတၞံခပုၚ်ဆုဇၞော်ဂှ် ဒေဝတဴ ရုက္ခဇဵု ဍုက်ကေဝ် ဒဒှေ်ဒယှ်အာရ။
သၞာံအခါလအ်ကၠုၚ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုမွဲတ္ၚဲဂှ် ဂစေံမွဲ စလဝ်သတ်ဇြဲတုဲ ပဝ်ယာန်ဍုန်ဇူဒၟံၚ် ပ္ဍဲတၞံခပုၚ်ဆုဇၞော် မွဲချိုန်ခဏရ၊ တုဲဂှ် ဂစေံဂှ် ကဏေအ်စုတ် လ္တူတၞံခပုၚ်ဇၞော်ဂှ်တုဲ ကဏေအ်ဂစေံဂှ် ဒတုံစှေ်အာ အကြာ ဂါပ်ဆုၜါဂွာ် ပ္ဍဲတၞံခပုၚ်ဇၞော်ဂှ်ရ၊ စိုပ်အခါဝဿန် အခိၚ်ဗြူဂူဂှ် နူကဵုကဏေအ်ဂစေံဂှ် တၞံဇြဲကၠုတ်တိုန် မွဲတၞံရ၊ တၞံဇြဲဍောတ်ဂှ် မွဲလ္စုတ်ဓဝ် ဇၞော်ဂေါဝ် ဍိုပ်ဍဴ ပေၚ်ကၠုၚ်ကဵုကၞာၚ်ဗၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ၜိုပ်ထဝ် သီုဟွံစၟဳတဴ ဆဵုညာတ်အာ တၞံဇြဲဂှ်တုဲ “ဟး ဒဒိုက်ရ” သာ်ဏံ သၟိၚ်ၜိုပ်ထဝ် က္တဵုဒှ်သၠေဟ်ပၟာ ဟီုကရောတ်တိတ်အာ သာသာရ၊ သၟိၚ်ၜိုပ်ထဝ်လေဝ် “တၞံဇြဲဏံဂှ် ဒှ်မိဿဟာဲအဲ ဒေဝတဴရုက္ခဇဵု တၞံခပုၚ်ဇၞော်ဏံဂှ် ဒှ်သၞအဲရ၊ မိဿဟာဲအဲ ဒေဝတဴရုက္ခဇဵု ကဵုအန္တရာဲ ကုအဲရဏောၚ်” သၟိၚ်ၜိုပ်ထဝ် ချပ်တုဲ ဒေဝတဴရုက္ခဇဵု စိုတ်က္တဴက္တာန်တိုန် သၟိၚ်ၜိုပ်ထဝ် မိဿဟာဲဇကု ဒေဝတဴရုက္ခဇဵုဂှ် ကော်ဘိက်ဏာတုဲ “ယွံသဟာဲ တၞံခပုၚ်ဇၞော် သဟာဲမၚ်မွဲလဝ်ဂှ် ဇြဲဏံဇၞော်တိုန်မ္ဂး ပလီုပလာ်ဏာ တၞံခပုၚ်ဏံ မာန်မံၚ်ဏောၚ် အဲစှေ်အိုတ်ရ၊ တၞံဆု ဍောတ်တ်သောဲသောဲ နွံပွဳပွူ ဝုတ်ဒိုဟ်ဏံဂှ်လေဝ် ဍေံၚိတ်ပလီုဏာ မာန်မံၚ်ဏောၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ မိဿဟာဲ အာက္ဍိုပ်တုဲ သွက်ဂွံဂျိုၚ်တန်တဴဂှ် မွဲအခိၚ်တေံလေဝ် ဟွံကဵုလဝ် အခေါၚ်ရ၊ ဗာ်ဂစိုတ်ထောံညိ၊ မုဒှ်ရောဟီုတှေ် အရာဂပ်ဝ်က္ဍုဟ်မၠေံဂှ် က္ဍုဟ်မၠေံရသဟာဲ” သာ်ဏံ သၟိၚ်ၜိုပ်ထဝ် ဟီုဏာဂလာန် ကဵုဓဝ်သတိရ။
ၜိုန်ဂှ်လေဝ် အတိုၚ်သၟိၚ်ၜိုပ်ထဝ်ဟီုဂှ် ဒေဝတဴရုက္ခဇဵု ဟွံလုပ်ကတောဝ်ကဵု အရေဝ်သဟာဲဇကုဂှ်တုဲ “ယွံသဟာဲသၟိၚ်ၜိုပ်ထဝ် ဇကုဂှ် ဂွိၚ်ဂွာဲၜက်အာရ ဒှ်မာန်ဏောၚ်၊ မိမဟီုမ္ဂးဂှ် ဒှ်ကြက် သွက်ကေါန်ဇါတ် ဂွံဗ္ဒဗ္ဒာဲ သ္ပဓလာဲရ၊ ဗီုဏံတှေ် တၞံဇြဲဏံဂှ် လုပ်ဗ္ဒဗ္ဒာဲ သ္ပဓလာဲဏောၚ်တုဲ စိုပ်အခါကာလမွဲတ္ၚဲ တၞံဇြဲဍောတ်ဏံ ဍေံဒှ် သွက်ရဲ ဂွံဗ္ဒဗ္ဒာဲ သ္ပဓလာဲရောၚ် ဟွံသေၚ်ဟာ” ဒေဝတဴ ရုက္ခဇဵု ဟီုသောၚ်ထ္ၜး သာ်ဏံတုဲ ညးမွဲကေုာံညးမွဲ ဟီုပ္တိုန်ဖျေံဒၟံၚ် ညးသ္ကံရ။
ပ္ဍဲကဵုအလန်ဏံ သၟိၚ်ၜိုပ်ထဝ် ထပ်ဟီုသောၚ်ထ္ၜးကဵု ဒေဝတဴရုက္ခဇဵု ဟွံဂွံတုဲ လွာဲဂှ်ဟေၚ် သၟိၚ်ၜိုပ်ထဝ် စာ်စ္ဍးတိတ်အာ နူကဵုဒၞါဲဂှ်ရ၊ သၟိၚ်ၜိုပ်ထဝ် ကၠာဟဂွံအာက္ဍၚ်ဏီဂှ် ဒေဝတဴ ရုက္ခဇဵု ထပ်ဟီုဗကန်လဝ် ဂလာန်လက်ကြဴအိုတ်ပၠန်ရ၊ “ယွံမိဿဟာဲ အေ–တၞံဇြဲဍောတ် မွဲတၞံဏံ ဇၞော်ဂေါဝ်တိုန် အဲဟွံဒးစိုတ်ဂှ် သွက်ဇကုကီု သွက်ပ္ဍဲသ္ၚိ မွဲဂြောဝ်ဂတာ ဒၞါဲဌာန်ဘုံလွဳမာန်ဇကု ညံၚ်ရဴလီုလာ်အာကီု သွက်အဲ ဟွံဒးစိုတ် ဟွံဒးဂၞပ်စိုတ်ဂှ်” ဒေဝတဴ ရုက္ခဇဵု အပ္ဍဲတၞံဆုခပုၚ်ဇၞော်ဂှ် ဆက်ဏာမိတ် နကဵုဂလာန်ဂှ်တုဲ ဗွဲကြဴခြာဟွံလအ် ပ္ဍဲကဵုသၞာံအခါ ညိညဂှ်ရ တၞံဇြဲဂှ် ဇၞော်တိုန်ကၠုၚ်ရ၊ တၞံဇြဲမ္ဂးဂှ် ဇၞော်ပြဟ်မြက်မံၚ်ဏောၚ်၊ ရိုဟ်ဍေံပၠန်လေဝ် ဗန်တ္ၚေတ်လဝ် တၞံခပုၚ်ဇၞော် ညံၚ်ဇြုံၚိတ်လဝ်ၚဴကီုရ၊ ကောန်ဇာတ်ဟီုဂှ် ဒှ်တၞံဇြဲကဵုရိုဟ်ဇြဲရ၊ တၠမိမဟီုဂှ် ဒှ်တၞံခပုၚ်ဇၞော်တုဲ ဇြဲဂှ် ဗန်တ္ၚေတ် ၚိတ်ပလီုပလာ်ထောံရ။
တၞံခပုၚ်ဇၞော် သဓုံဍိုပ်ဍဴဒၟံၚ်ကီုလေဝ် ဒးဒုၚ်ဗန်တ္ၚေတ်ကဵုဇြဲတုဲ ကၞာၚ်ကီု တၞးကီု လီုလာ် သုန်ဂြာံအာ အိုတ်ဣရ၊ တၞံဇြဲဂှ်လေဝ် ကၠာမာန်ကဵုဟွံမာန် ဒုၚ်ခဳ ယိုက်ဂၠေၚ်လဝ် တၞံခပုၚ်ဇၞော်တုဲ ခြာဟွံလအ် ပ္ဍဲကဵုတၞံဇြဲ နွံဒၟံၚ်ဒေဝတဴဇြဲရုက္ခဇဵု က္လေၚ်စိုပ်ကၠုၚ်တုဲ ဆ္ဂးအတိုၚ်ထေၚ် ရန်တၟံလဝ်ဂှ် ဍေံဟွံဒှ် ဒေဝတဴ ရုက္ခဇဵု မၚ်မွဲလဝ် တၞံခပုၚ်ဇၞော်ဂှ်လေဝ် တၚ်ဂွံစၟဳစ ဂလာန်မိဿဟာဲဇကုဂှ် ဟွံလုပ်ကတောဝ်တုဲ ဌာန်ဘုံလွဳမာန်ဇကုလေဝ်ကၠေံ ကောန်ဇာတ်ဇကုလေဝ် ဒှ်ဒဒိုက် ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ။
ရံၚ်ကဵုပုံအာဂီု “တၞံခပုၚ်ဇၞော်မွဲတၞံ”ဏံတုဲ ဂကူမန်ပိုဲ ဒှ်ဂကူဗုဒ္ဓဘာသာတုဲ ဍိုန်ဍောတ် ဇိပ်ဂၠိပ် ပ္ဍဲအရာ ကျာ်ဓရ်သၚ် ရ။ ဇၟာပ်ဂကူမန် ကောန်ဗုဒ္ဓဘာသာ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် သဒ္ဓါကီု စေတနာကီု မေတ္တာကီု ခြိုၚ်ဂိုၚ်ဒေပ်လဝ် ပ္ဍဲစိုတ်တုဲ ဇၟာပ်ဂကူဗုဒ္ဓဘာသာ ဟွံသေၚ်ကဵုဂကူမန်ကီု ဒုၚ်လဝ်တဲ ကောန်လိၚ် တဵုကၠအ် ကၠောန်ဝါဗ္ၚ သၟာကမၠောန် ကွာတ်ထ္ၜိုတ်တံဂှ် ဟွံသေၚ်ကဵု သ္ကံရဲမိဿဟာဲဇကုတုဲ ဇကုဒုၚ်လဝ်တဲတံကီုဂှ် လ္ပာ်ဂကူမန်ဇကု စေတနာ မေတ္တာ ၜိုန်ရပေၚ်ကီုလေဝ် ဟီုအရေဝ်မ္ဂး ဒးစွံသတိဇၞော်ဇၞော်ရ၊ စေတနာ မေတ္တာတံဂှ် ပါဲကၠေံမွဲချိုန်ခဏတုဲ ထေက်ကဵု ဒးဝေၚ်ပါဲရ။
ဘဝဂကူမန်ပိုဲ မတန်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲကာလပစ္စုပ္ပန်လၟုဟ်ဏံလေဝ် ၜိုန်ရဟွံဒုၚ်တဲ မပ္တံ ကောန်လိၚ် မိဿဟာဲ သ္ကံရဲကီုလေဝ် ဟိုတ်နူဟွံချိၚ်ဆလဝ် မွဲသာ်ဂှ် အန္တရာဲ ကၠုၚ်စိုပ် ပ္ဍဲသ္ၚိဇကုမာန်ရ။ မၞိဟ် ပူဂဵုတံဏံဂှ် သွက်ဂွံရီုဗၚ်ဇကု ကိစ္စမမိက်ကဵုမွဲမွဲ နွံတုဲ ဘဝဂကူမန်ဇကု အံၚ်ဇၞးဇၞော်မောဝ်လေဝ် ဍေံတံပလီုပလာ် ဍဵုဍိုက်ဂကူဇကု၊ ဍဵုဍိုက်ဇကုမာန်ဒၟံၚ်ရ၊ ဟိုတ်နူဒှ်အာသၞမ္ၚးဏောၚ်ဂှ် ထေက်ကဵု ဒးစွံသတိ ဇၞော်ဇၞော်ရ၊ ညးဂှ်ရောဟီုတှေ် ဇကုကဵုမၞိဟ်ကရပ်ဇကု နကဵုဗီုပြၚ်ပြယာဲ ဟီုအရေဝ် ပရေံပရေံလေဝ်ကီု နကဵုစိုတ်ဓါတ် ဟွံခိုဟ်လေဝ် နွံတဴရ၊ စေတနာ မေတ္တာ လ္ပအာဂတတုဲ သွက်ဂကူမန် သွက်ဂကူ ဘာသာ သာသနာ ဂွံတန်တဴ ဂွံဇၞော်မောဝ် တောတက်တိုန် လၟိုန်ကာလဂှ် ဆက်ကၠောန် ဆက်ဂစာန်ဒၟံၚ်လၟိုန်မ္ဂး တိုၚ်ပကဴမတွံဂး ဂကူမန်ဗုဒ္ဓဘာသာဂှ် ဂဵုတၟးတိုန် ညံၚ်သၟိၚ်တ္ၚဲဗၠာဲဟေၚ်ရောၚ်။
