Categories
ပရိုၚ် လိက်ပရေၚ်

ဗီုလဵုထိၚ်ဒဝ်အာ လမျီုဂကူမန် ဍာ်ဇမၠိၚ်ရော?

ဝဏ္ဏမာန်၊ မာတ် ၂၁၊ ၂၀၂၂

ပ္ဍဲကဵုညးအာဂတပၠတရဴ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တံ လုပ်ဒၟံၚ်ပေဲါဗတိုက် ရုန်ဂစာန်ဒၟံၚ် သွက်အခေါၚ်အရာဂကူမန်ဂှ် ပ္ၚံက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂၠိၚ်သ္ၚောဲတုဲ မပ္တံကဵု ပရေၚ်ထိၚ်ဒဝ် အရေဝ် လိက်ပတ်လေဝ် ဇီုကပိုက်ကၠုၚ်ဇၞော်ကဵုဇြဟတ် သ္ဂောံဆဵုကေတ်ရ။
ဟိုတ်လဵုရောဟီုမ္ဂး ပ္ဍဲဒေသရးမန် ပွိုၚ်ဍုၚ်လဵုအာအာ၊ ဒၞာဲလဵုရံၚ်ရံၚ်ဂှ် ဂကူပြံက်နှဴ၊ အရေဝ်နှဴရဴ၊ ဂကူကၠာဲ ဂကူကၠက်၊ ဂကူကၠေံဒၟံၚ် ဂတမတ်ပိုဲရ။
ဆဂှ်ဟွံက ပ္ဍဲဒေသရးမန်လ္ပဟီုဏီ ညးအာဂတရေၚ်တၠုၚ်ကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်ဗော်မန်၊ ပရေၚ်ဂကောံမန်၊ ပရေၚ် လိက်ပတ်မန်လ္ၚဵုလ္ၚဵုဂှ်လေဝ် ဟွံထိၚ်ဒဝ် စပ်ကဵုလမျီုဂကူမန်တုဲ ဂကူကၠာဲ၊ ဂကူကၠေံ၊ ဂကူကၠက် ဒှ်ကၠုၚ်ဂတမတ်ပိုဲဣ ရ။
ဒးဟီုမ္ဂး အကြာဂကောံရေၚ်တၠုၚ်မံၚ် ပရေၚ်မန်၊ အကြာဂကောံချဳဓရာၚ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်မန်ရရဂှ် ဟွံတ္ၚအ်ဟီုအရေဝ်မန်၊ ဟွံတ္ၚအ်ချူလိက်မန်တုဲ ဟီုဂးဆက်ဆောံဒၟံၚ်ညးသ္ကံ အရေဝ်ဗၟာ နွံဂၠိုၚ်ကွေံကွေံရ။
ဗီုဂှ်ကီု ပ္ဍဲကဵုဆက်စၠောံဒၟံၚ်ညးသ္ကံ နကဵုဂကောံ messenger group ဂှ်လေဝ် သာ်ဂှ်ရ ဟီုဂးဆက်စၠောံဒၟံၚ် ပရေၚ်က မၠောန်ညးသ္ကံ နကဵုအရေဝ်ဗၟာ၊ နကဵုလိက်ဗၟာ နွံဂၠိုၚ်ကဵုဂကောံဂှ်လေဝ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုညးချူလိက်ဏံ ဆက်စၠောံလဝ် ဂကောံ messenger group ကီု နကဵု Signal ကီု Telegram ကီု နကဵု Viber ကီု ဂကောံလ္ၚဵုလ္ၚဵုဂှ် ဟီုဂးဆက်စၠောံဒၟံၚ်ညးသ္ကံ နကဵုဘာဗၟာ နွံဂၠိုၚ်ရ။
ဒးဟီုကဵုလၟိဟ်မ္ဂး ဂကောံညးချူလိက်ဏံဆက်စပ် နွံ (၈) ဂကောံဂှ် ဂကောံဟီုဂးဆက်စၠောံဘာသာမန်ပေၚ်ပေၚ် နွံ (၃) ဂကောံ၊ ဂကောံဟီုဂးဆက်စၠောံဘာသာ သီုမန် သီုဗၟာ နွံ (၂) ဂကောံ၊ ဂကောံဟီုဂးဆက်စၠောံ ဘာသာဗၟာသက်သက် နွံ (၃) ဂကောံရ။
ရံၚ်ကဵုဒဒှ်ဏံမ္ဂး “စၟယဲစဂြိုဟ်” ကၠောံထၞာန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကောန်တၟံမန်တံ ဇၞော်ဇၞော်ဣရရောၚ်ဂှ် သွက်ဒးဒှ်သၠေဟ်ပၟာဟွံမွဲရ။
မုဟိုတ်ရောဟီုမ္ဂး ပ္ဍဲကဵုညးကၠောန်ၜိုတ်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ကီု၊ ညးချဳဓရာၚ်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ပရေၚ် ဂကောံလ္ၚဵုတံကီု ဟီုဂးဆက်စၠောံဒၟံၚ် နကဵုအရေဝ်ဗၟာ၊ ချူရပ်စပ်စကာဒၟံၚ်လိက်ဘာဗၟာ နွံဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠၚ်နွံရ။ ဆၜိုတ် ညးဍုၚ်ကွာန်ဓမ္မတာဟွံသေၚ် ပ္ဍဲကဵုညးအာဂတပၠတရဴ ကၠောန်ၜိုတ်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်ဂကောံ ပရေၚ်ဂကူကဏ္ဍနာ နာသာ်တံဂှ် ဟွံထိၚ်ဒဝ်လမျီုဂကူမန်တုဲ ဟီုအရေဝ်ကီု၊ ရပ်စပ်ချူလိက်ကီု ဟွံမၚ်မွဲ ပရေၚ်ရပ်စပ် သုၚ်စောဲဘာသာ မိ (ဘာသမန်) ဂွံဆဵုကေတ်ဒၟံၚ်ရ။
သ္ၚောဲတိတ်အာနူဂှ်ပၠန် ဒေသလ္ပာ်လတူဍုၚ်မတ်လီု ပွိုၚ်ဍုၚ်ပံၚ်၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်သဓီု၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်ထဝ်၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်ၜဳကလေၚ် (၄) ပွိုၚ်ဍုၚ်ဂှ် ပဲါနူပွိုၚ်ဍုၚ်ပံၚ်မွဲတုဲ ဂကူမန် နွံလၟိဟ်အောန်ကွေံကွေံရ။ လမျီုဂကူမန် ဟွံမွဲသက်သက်ရ။
ဒကုတ်ပွိုၚ်ဍုၚ်မတ်မလီု လ္ပာ်သၠုၚ်ကျာဏံကီု ဗီုကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်တ္ကံခၟိုၚ်ကီု ပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်မြဟ်ကီု ဖအိုတ်ဂှ် အရေဝ်ပြံက်နှဴ၊ ဂကူပြံက်နှဴဒၟံၚ် ဟွံအောန်ရ။
အရေဝ်ပြံက်နှဴဒၟံၚ်တ္ၚဲဏံဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်နူတမ်ဝါဒိတေံရဟာ၊ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ပစ္စုပ္ပန်တ္ၚဲဏံရဟာ သၟာန်စမ်ရံၚ် အ္စာကၞေဟ်ဗညာဂ္ဇံ ညးရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ကိစ္စပရေၚ်ပညာကောန်ဂကူမန်ဂှ် ညးဟီုထ္ၜးသာ်ဝွံရ “အဲ ညာတ်ကေတ်ဂှ်တှေ် လမျီုဂကူမန်ပိုဲ ကၠာဲဒၟံၚ်လၟုဟ်ဂှ် ရံၚ်ကဵုကွာန်ပ္ၚပိုဲတုဲတှေ် ဒှ်မံၚ်ပစ္စုပ္ပန်ဏောၚ် အဲစှေ်စိုတ်၊ မုပ ရောဟီုတှေ် ဗီုကဵုကွာန်ပ္ၚပိုဲဂှ် ဒှ်ကွာန်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်သၟာပၠန်ဂတးမွဲဏောၚ် ကၠာတေံဟီုတှေ် ကောန်ကွာန်ပိုဲ မွဲလေဝ် ဟီုအရေဝ်ဗၟာဟွံလေပ်ပုဟ်၊ လၟုဟ် ဗီုဂှ်ဟွံသေၚ်ရ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် ဟီုအရေဝ်မန်တှေ် အရေဝ်ဗၟာပြံက်နှဴဒၟံၚ် ဇၟာပ်ညးအဲ အိုတ်ရ၊ အရေဝ်ပြံက်နှဴ ဂကူပြံက်နှဴ ဒှ်မံၚ်တ္ၚဲဏံဂှ် ဍေံဒှ်ကၠုၚ် ပစ္စုပ္ပန်ဏံရဏောၚ်” အ္စာကၞေဟ်နာဲဗညာဂ္ဇံ စှေ်စိုတ်တုဲ ဟီုရ။
ရံၚ်အာမွဲလ္ပာ်ပၠန်လေဝ် ခမဳသၚ်ကျာ်ဇၞော်အ္စာ တၠဂုဏ်အ္စာဂမၠိုၚ် ချဳဓရာၚ်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်ဗ္တောန်လိက်ဥတုက ညၚ်ဂှ်လေဝ် လၟေၚ်လၟေၚ်သၞာံ ဇၞော်မောဝ်တဴတက်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်၊ ဒေသသၠဲလးကၠုၚ်ဒၟံၚ် သၟတ်ကွးဘာတံ လေပ်လိက်မန် ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်နွံရ။
ဒဒှ်ဂကူမန် ကၠာဲ ကၠေံ ကၠက်ဒၟံၚ် ပစ္စုပ္ပန်ရောၚ်ဟီုဂှ် ခမဳသၚ်ကျာ်ဇၞော်အ္စာလ္ၚဵု ဟွံဒုၚ်တဲရ။ ရံၚ်ကေတ်ကဵု ပရေၚ်ဘာ ဥတုကညၚ်ဂှ်ကီု၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲကောန်ဂကူမန်ဂှ်ကီု၊ တ္ၚဲတၟေၚ် ဗီုကဵုတ္ၚဲသၟတ်မန်တံဂှ်ကီုမ္ဂး ဂကူမန်ဗြော်ဗြေဝ်တိုန်ဒၟံၚ်ရောၚ် ဂှ်လေဝ် ညးလ္ၚဵုတၟော်လဝ်နွံရ။
ဒှ်ဒၟံၚ်ပရေၚ်ဝိဝါဒ ၜါလ္ပာ်ဏံဂှ် ၜိုတ်ဟောဝ်ဍစိုပ် သၟာန်သၟုက်လဝ် အ္စာကၞေဟ်နာဲအံၚ်ဇၞး ပရောဒဒှ်ဂကူမန်ဍုၚ်ရေဝ်ဂှ် ညးဟီုသာ်ဏံရ “ဟီုပရောမန်ဍုၚ်ရေဝ်တှေ် အဲလဴကဵု ပရောဒဒှ် ဝၚ်ဍုၚ်ရေဝ် ဗီုလဵုမန်တံ ဂွံကၠာဲအာဗၟာဂၠိုၚ်ဂှ်တှေ် ဗီုဏံ နူစတမ်ဝါဒိတေံ ဍုၚ်ရေဝ်ဂှ် မန်ဍက်ဍက်ဖအိုတ်ရ၊ လက်ထက်တေံ အဲထေၚ်ကေတ်တှေ် အကြာ (၁၀၀) သၞာံတေံ ကျာ်ဇၞော်ဇောတိ ဘာမြာၚ် (ဍုၚ်ရေဝ်) ကတ်မံၚ်လိက် ပ္ဍဲဍုၚ်အၚ်ဝ၊ ဒါယကာတံ နိမန်နၚ်ညး ဂ္ဇံဘာဂးတုဲ ညးကော်ဖျေံနၚ် မၞိဟ်ညး (ဒါယကာညး ဗၟာ) မွဲအိန်ထံၚ်၊ ကဵုမံၚ်ကရောံကျာ်ဇၞော်။
ဗၟာဂှ်စိုပ်ကၠုၚ်တုဲ ကျာ်ဇၞော်ဂှ် ဟီုကဵုဒါယကာဇၞော်ညး ဗှေ်တံဒးဟီုအရေဝ်ဗၟာကဵု (ဗၟာ ညးကော်နၚ်) ဒါယကာဂှ် ဏောၚ်၊ အခိၚ်ဂှ် မန်ပ္ဍဲဍုၚ်ရေဝ်တံ ဟီုအရေဝ်ဗၟာ ကၠာလေပ်ကဵု ဟွံလေပ် (တတတံၚ်တၚ်) အိုတ်၊ ဟွံလံမွဲသာ် ဒါယကာကျာ်ဇၞော်မွဲအရာပ်ဂှ် ဟီုကၠုၚ်အရေဝ်ဗၟာ တတတံၚ်တံၚ်အိုတ်။
နူဂှ် ကောန်ၚာ်မံၚ်ပ္ဍဲဘာ (ဘာလကျာ်) မြာၚ်တံဂှ် ကျာ်ဇၞော်ဗ္တောန်ကဵု လိက်ဗၟာ၊ မၞိဟ်တိုန်ဒဂိုန်သဳတံဂှ် ကျာ်ဇၞော်ကဵု သီဗတ်ဗၟာ၊ တွံဓရ်ဗတ်ဗၟာ ဗီုဏံဒှ်ကၠုၚ်။
သၞာံလံကၠုၚ်ညိတုဲ ဂကူမန်ပ္ဍဲဘာမြာၚ်ဂှ် ဟွံဟီုအရေဝ်မန် ဒှ်ကၠုၚ်အရေဝ်ဗၟာ လိက်ဗၟာ၊ နူဂှ် ကောန်သၚ်ညး တိတ် သိုၚ်ဘာ “ယာန်ကေန်” “ဘာထဝ်” ပၠန်တုဲ အရေဝ်ဗၟာပြးတိတ်အာ အလုံဍုၚ်မွဲရ။
ဘာထိၚ်မံၚ်အရေဝ်မန်ဂှ် မနွံဘာသီမွဲတုဲ မန်သ္ပဗၟာတံ ဍိုက်ဘာသီဟွံမာန်တုဲ အသိၚ်မန် ကၠာဲ-ကၠက်ဂှ် သှေ်မံၚ်ဒဵု လၟုဟ်ဏီရ၊ ဆဂး နူကဵုအကြာဗော်မန် စန်ဒက်ကၠုၚ် ပရေၚ်ကိစ္စပေဲါရုဲမာဲဏံတုဲ စိုတ်ဓာတ်မန် (လမျီုဂကူမန်) က လေၚ်လုပ်ကၠုၚ်ညိပၠန်” လိက်အ္စာအံၚ်ဇၞးဂှ် ချူထ္ၜးလဝ်ရ။
စပ်ကဵုဂကူမန် ကၠာဲ ကၠက်ဂှ် ဥက္ကဌ(ဗဟဵု) ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ နာဲဟံသာကီု၊ ကျာ်ဇၞော်အ္စာသဳလဝန္တ ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် သွာၚ် လိက်ပတ်ဂှ်ကီု၊ အ္စာကၞေဟ်နာဲအံၚ်ဇၞး ကေုာံ အ္စာကၞေဟ်ဗညာဂ္ဇံဂှ်ကီု ညးတံဟီုကၠုၚ်၊ ချူကၠုၚ်ဒၟံၚ်အဆက်ဆက်နွံ ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
အခေါၚ်အရာ ပရေၚ်ကောန်ဂကူဂှ် အဝဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟွံမွဲတုဲ စပ်ကဵုအခေါၚ်အရာကၠောန်ဗမံက်ရုပ်ရဴ ပရေၚ်ထိၚ် ဒဝ် မၚ်မွဲ ဇၞော်မောဝ် အရေဝ် လိက်ပတ် ဂကူဂှ် ဒှ်တၚ်ကော်ဆဴနွံ နာနာသာ်ရ။
ရံၚ်ကဵုလမျီုဂကူမန်ပစ္စုပ္ပန်တ္ၚဲဏံမ္ဂး ဒကုတ်ဍုၚ်မတ်မလီုလ္ပာ်သၟဝ်ကျာတေံမ္ဂး ပွိုၚ်ဍုၚ်ပံၚ်ဂှ် လမျီုဂကူမန် သှေ်ဒၟံၚ်ဆ ဗၞတ်ကဝက်ဏီရ။ မတ်မလီု လ္ပာ်ပလိုတ် တ္ကံခၟိုၚ်၊ မတ်မလီု ဒကုတ်သၠုၚ်ကျာ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဂလိုၚ်တံလေဝ် ဂကူမန် ပြံက်နှဴ အရေဝ်ပြံက်နှဴကၠုၚ်ဒၟံၚ် ဂတမတ်ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
ဆဂး ကိစ္စဂကူမန်ပြံက်နှဴ အရေဝ်မန်ပြံက်နှဴ ဂကူမန် ကၠာဲ ကၠက်ဏံဂှ် ဗော်လဵု ဂကောံလဵုလေဝ် ဟီုဓမံက်ကၠုၚ် ဟွံဆဵုရ။
ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ရုန်ဂစာန်ဒၟံၚ် အခေါၚ်အဝဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂကူဏံဂှ် ပ္ၚံက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်လေဝ် တ္ၚံက်တ္ၚေဲအာ ဂၠိုၚ်ကဵု ပ္ၚံက်ရ။ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တ္ၚံက်တ္ၚေဲအာ ဂၠိုၚ်ကဵုပ္ၚံက်က္ဍၚ်၊ ဂကူဍောတ်ဍောတ်တံ သွက်ဂွံဒးကၠာဲ ကၠေံ ကၠက်အာသၟး နွံဂၠိုၚ်ရ။
ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ ဂစာန်ဂံါတိုန်သၞောတ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳဂှ် ကလေၚ်ဆုတ်အာပၠန်ဂှ် သွက်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်လၟိဟ် အောန်အောန်တံ ဂွံထိၚ်ဒဝ်လမျီုဂကူဍာ်ဇမၠိၚ်ဂှ် ဒှ်တၚ်ကော်ဆဴဇၞော်ဇၞော်မွဲရ။
ဂကူမန်ပိုဲလေဝ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ ခမဳသၚ်တံ ဂကောံမဟာဇန်တံ ပ္ဍဲအရာပရေၚ်ထိၚ်ဒဝ်လမျီုဂကူမန် စပ်ကဵု အရေဝ် လိက်ပတ်ဏံ ထေက်ကဵုဒးစွံအာရီုဇၞော်ဇၞော်တုဲ ဒးချဳဓရာၚ်ရေၚ်တၠုၚ်အာ ပရေၚ်ထိၚ်ဒဝ် မၚ်မွဲ အရေဝ် လိက်ပတ်ဂကူမန် ဗွဲမဇြိုဟ်နက်ထေက်ရောၚ်။

နိဿဲ – အ္စာအံၚ်ဇၞး ချူလဝ် “ပရူမန်ကၠေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ရေဝ်”

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.