နာဲမာန် ။ ။ပ္ဍဲအကြာဏံ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တအ်စှေ်ပရေၚ်စန္ဒက် သွက်ဂွံဗပေၚ်လၟိဟ်ကောန်ဗော်ဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်မန်တအ် ဟိုတ်နူဟွံဂံၚ်ပတှေ်စ လ္တူအလဵုအသဳပၞာန်တုဲ ဂွံလုပ်ဗော်ဂှ် ဇြိုၚ်ဒၟံၚ်စိုတ်ရ။
ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်တုဲ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ဂှ် စှေ်ပရေၚ်စန္ဒက်ဂွံဗပေၚ်လၟိဟ်ဇြဟတ်ကောန်ဗော်ဂှ် ဒးဆဵု ကၠုၚ်ပရေၚ်ဆိုအ်နွံရ။
ပ္ဍဲဂၠံစိုတ်ညးဍုၚ်ကွာန်မှာဇန်မန်ပိုဲဝွံ လုပ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မ္ဂး ညံၚ်ရဴဗၠေတ်နူသ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပ ဒေကၟိန်ဍုၚ်ရ။ ပ္ဍဲကာလသၞောဝ်ဒက်ပ္တန်ဍုၚ် (၁၉၄၈) တေံလေဝ် ဂကောံမှာဇန်နာနာတအ် ညံၚ်ဟွံ ဆက်စပ်ကဵု ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် တာဒၞာလဝ်ပ္ဍဲသ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေကၟိန်ဍုၚ်နွံရ။
ဟိုတ်ဂှ်တုဲ ညးဍုၚ် ကွာန်တအ် ဒဵုတ္ၚဲဏံ လုပ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မ္ဂး တုပ်ညံၚ်ရဴ ဗၠးတိတ်နူသၞောဝ်ဥပဒေကၟိန်ဍုၚ်တုဲ တ္ၚဲဏံ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တအ် ဒးဆဵုထ္ဗကဵုတၚ်အခက်အခုဲဇၞော်ကဵုဇြဟတ်မွဲရောၚ် သာ်ဏံ ညးဍိုပ် ဂကောံဒက်ပ္တန်ဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳအလုံရးမန်မွဲတၠ ဟီုလဴထ္ၜးကဵုရ။
“ပ္ဍဲစိုတ်အဲတှေ် မုဟိုတ်ဗော်မန်ပိုဲဂွံစန္ဒက်ကောန်ဗော်ဝါတ်ဂှ်တှေ် ကောန်ဂကူမန်ပိုဲ စနူဂကောံ သၟတ် ဂကောံလိက်ပတ် ဂကောံနာနာ ပိုဲတအ်စန္ဒက်လုပ်ဗော်စိုအ်ဟီုဂှ် ပ္ဍဲစိုတ်ညးဒးဒုၚ်စန္ဒက်တအ် ညးတအ်ဒးချပ်ကၠုၚ် လုပ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တှေ် မွဲတ္ၚဲဒးဒုၚ်ကရေပ်ဓရတ် ဟွံသေၚ်တှေ် ဒးဒုၚ် ရပ် အကာဲအရာလၟုဟ်ဒှ်မံၚ်ဗီုဂှ်ဏေါၚ်” သာ်ဏံ ညးက္ဍိုပ်ဂကောံ ဂကောံကွးဘာတက္ကသဵုလ္တူဍုၚ်မတ် မလီုမွဲတၠ ဟီုရ။
အခေါၚ်ပံက်ဗော်ဇဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်မန်ဗၟာဟီုဂှ် နူကဵုအခိၚ် (၁၉၄၇) တေံ မံက်ကၠုၚ်မွဲဝါတုဲမှ လၟုဟ် လအ်ပွိုၚ် (၆၀) သၞာံပြၚ်ၚ်တုဲ အခေါၚ်အရာပံက်ဗော်ဇဳမံက်ကၠုၚ်ပၠန်ဂှ် သွက်ညးသၟတ် တအ်ဟီုတှေ် စပ်ကဵုလုပ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် စိုတ်ရောံဓည ဒှ်ဒၟံၚ် ဖေက်က်ဂံၚ်ၚ်ရ။
“ကၠာတေံ အလဵုအသဳတအ် တာဒၞာလဝ်အခိၚ်တေံ ကောန်ဂကောံတအ် ဆက်စပ်ကဵုဂကောံ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟွံဂွိုအ်ဟီုဂှ် အလဵုအသဳစကာလဝ် ဒှ်သၞောတ်ဗော်မွဲဓဝ်ဂှ်ရ ဂွံယှုက်ထုဲအာ ပဲါနူ ကဵုဂကောံဗော်အလဵုအသဳတအ်တုဲတှေ် ညးတအ်ပထောံ ဗော်ဟွံလုပ်သၞောဝ်ဖၟိုတ် လၟုဟ် ဗီုဂှ်ဟွံ သေၚ် အလဵုအသဳတ္ၚဲဏံဂှ် ညးတအ်ပံက်လဝ်ကဵုဗော်ဇဳတုဲ လုပ်ပေဲါရုဲမာဲ ဗော်စုၚ်ရောၚ် တုဲတှေ် ဗော် ဒုၚ်လုပ်ပေဲါရုဲမာဲလၟုဟ်ဂှ်လေဝ် ညးတအ်လုပ်ပြိုၚ်ပေဲါရုဲမာဲအပ္ဍဲသၞောဝ်အလဵုအသဳရဏောဝ် လုပ်ဒှ် ကောန်ဗော်တုဲ မွဲတ္ၚဲ ဒှ်ဓဝိၚ် အလဵုအသဳကရေပ်ဓရတ် အလဵုအသဳရပ်ဏောဝ်ဟီုဂှ် ဒှ်ဂွံဟွံသေၚ် သွက် ဒးရပ်နွံတှေ် ညးဍိုက်ပ်ဗော်တအ်ရ ဒးဒုၚ်ရပ်ဒှ်မာန် ကောန်ဂကောံဗော်တအ် ဒးဒုၚ်ရပ်ဟီုဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်” သာ်ဏံ ဂကောံကေၚ်ကာဒက်ပ္တန်ဗော်မန်တၟိမွဲတၠ သောၚ်ကလးကဵုရ။