မာံသုတ – နကဵုအမိၚ်ကဵုသၠးဒုဟ်ဒဏ်သမ္မတဗၟာဥူတိၚ်သိၚ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဏံဗလးကဵုဒၟံၚ် ကောန်ထံၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်တံဂှ် သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကောန်ဂကူမန် နာဲယက္ခ ကေုာံမာံဆီဂကူတံကီု ညးဒစဵုဒစးလဝ်ပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၁၀ တၠဂုဏ်ဇြဝ်ဠာတ်(တၠဂုဏ်ဥက္ကံသ)တံကီု ဟွံကလေၚ်ဗၠးကၠုၚ်ဏီဂွံတီရ။
ညးစၞးအလဵုအသဳကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာကဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိတံ ကာလဆဵုဂဗးတက်လဝ် ကျာ ကိစ္စပရေၚ်ဓရ်ၜိုဟ်လလမ် အလန်ကိုပ်ကၠာအိုတ်ဏံဂှ် သွက်ဂွံဗလးကဵု ရဲကောန်ထံၚ်သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဏံကီု ညးစၞးဗော်ဍုၚ်မန်တၟိတံ ပ္တိုန်ထ္ၜးအာတ်မိက်လဝ်နွံရ။
“ကာလပိုဲတက်ကျာကဵု ဝန်ဇၞော်ကၟိန်ဍုၚ်ဥူအံၚ်မေန်ဂှ် ကလေၚ်ဗလးကဵု နာဲယက္ခ၊ နာဲဆီဂကူတံညိဂှ် အာတ်မိက်လဝ်နွံ၊ ညးတံဂှ် ရဲပလီုပလာ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ အတိုၚ်ရဲထံၚ်ပရိုၚ်ဗၟာတံဍိုန်ဖျေံလဝ်ဗီုဂှ် ညးတံဒးအာဒၞက်ရ” သာ်ဝွံ ညးအုပ်ကာနာနာဗဟဵု နာံဟံသာ ဟီုလဴထ္ၜးလဝ်ပ္ဍဲကဵုပေါဲသောၚ်ကလးပရိုၚ်မွဲရ။
ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၀၃ ဂှ် ရဲဒပ်ထံၚ်ပရိုၚ်အလဵုအသဳဗၟာသ္ကိုပ်ပၞာန်ခေန်ညောအ်တံ ဖျေံဗီုဒၞက်ကေတ် ကမ္မတီခရိုၚ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ နာဲယက္ခ ကေုာံ နာဲဆီဂကူတံၜါတၠတံတုဲ ရပ်ပၠုပ်ထံၚ်နကဵုအမှုဖံက်ခတိုဟ်ဗုမ် စဳရေၚ်လဝ်အမှုကာဂစိုတ်ကီုလေဝ် လက်ကြဴဂှ် ပြံၚ်သၠာဲကဵုဒုဟ်ထံၚ်မွဲအာယုက်ပၠန်ရ။
သွက်ဂွံဗလးကဵု တၠဂုဏ်ဇြဝ်ဠာတ်ဂှ်လေဝ် ညးစၞးဗော်ဍုၚ်မန်တၟိတံပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ်ကီုတုဲ စိုပ်ကာလတ္ၚဲသၠးပွး၊ တ္ၚဲကၟိန်ဍုၚ်တံမ္ဂး ဗလးပတိတ်ကဵုမာန် ညးစၞးအလဵုအသဳဗၟာတံ ဟီုဂးလဝ်နွံရ။
“သွက်တၠဂုဏ်ဇြဝ်ဠာတ်ဂွံဗၠးတိတ်ကၠုၚ်ဂှ် ပိုဲစၟဳဒၟံၚ်ရ၊ ညံၚ်ဂွံယှုအ်ကဵုဒုဟ်တၚ်ညးပၠန် ထပ်ပ္တိုန်လဝ်ရုၚ်ဂဗုတ် ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ပါဂှ်လေဝ် ဒးဒုၚ်တးပါဲထောံပၠန်ရ၊ လၟုဟ် အဲပလေဝ်ပလေဝ်မံၚ် သွက်ဂွံထပ်ပ္တိုန်ပ္ဍဲကဵုရုၚ်သၞောဝ်ဓရ်ကာတၟေၚ်ပၠန်ရ” သာ်ဝွံ ညးဗက်အမှု ဒဝ်ခေန်ဌေကျဲ ဟီုရ။
ဟိုတ်နူချဳဒရာၚ်ပရေၚ် ဒစဵုဒစးကုပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၁၀ အပ္ဍဲကဵုဒေသတွဵုရးဍုၚ်မန်လပါ်သၠုၚ်ကျာတေံတုဲ တၠဂုဏ်ဇြဝ်ဠာတ် ဒးဒုၚ်ဖျေံလဝ်ထံၚ် ၁၅ သၞာံဂှ် လၟုဟ်နွံမံၚ်ပ္ဍဲထံၚ် ဍုၚ်ဖာသီတေံရ။
ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ပါ ၁၂ တုဲကၠုၚ်တေံ ကာလအလဵုအသဳဗၟာတၟိဏံ ဗလးပတိတ်ကဵုလဝ်ကောန်ထံၚ် ၆၃၅၉ တၠဂှ် ကောန်ထံၚ်သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တံ ဟွံပါလုပ်လးလးရ။
ဒုၚ်တၠုၚ်ဏာ တ္ၚဲသၠးပွးဍုၚ် မရနုက်ကဵု ၆၄ သၞာံဂးတုဲ နကဵုအမိၚ်လလောၚ် ၁/၂၀၁၂ ကဵုအခေါၚ်ဗၠးဒုဟ်ထံၚ်လၟုဟ်ဏံဂှ် ရဲဒးလဝ်ထံၚ်အမိၚ်ကာဂစိုတ်(အပိုၚ်အခြာသၞာံဟၟဲ)၊ ရဲဒးဒုၚ်မံၚ်ထံၚ်လ္တူ ၃၀ သၞာံ(အပိုၚ်အခြာသၞာံကီု ရဲဒးဒုၚ်မံၚ်ထံၚ်မွဲအာယုက်တံဟွံပါ) တံဂှ် ၃၀ သၞာံ၊ ရဲဒးမံၚ်ထံၚ် အကြာ ၂၀ သၞာံကဵု ၃၀ သၞာံတံဂှ် ၂၀ သၞာံ၊ ရဲဒးဒုၚ်မံၚ်ထံၚ်သၟဝ် ၂၀ သၞာံတံဂှ် ပန်ဂအုံမွဲဂအုံယှုအ်ကဵုအာယုက်ထံၚ် သာ်ဝွံ သမ္မတဥူတိၚ်သိၚ် ပတိတ်အမိၚ်ပ္ဍဲနူကၞေအ်တေံရ။
ပ္ဍဲဂိတုမေ ၁၇ တေံဂှ်ပၠန် သမ္မတဍုၚ်ကေၚ်ဗလးကဵုကၠုၚ်လဝ်ကောန်ထံၚ် ၁၄၆၀၀ တၠဂှ် သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံပါလုပ်ကၠုၚ်ညိညဓဝ်ရ။ အပ္ဍဲအလုံဍုၚ်မွဲဂှ် ထံၚ်မၞုံ ၄၂ ထံၚ်၊ ဒၞာဲကမၠောန်ထံၚ် ၁၀၉ ဒၞာဲဂှ် အဃောတေံ ကောန်ထံၚ်နွံမံၚ် ၆ ဠက်ပြၚ်ဂွံတီရ။
လၟုဟ်မ္ဂး လၟိဟ်ကောန်ထံၚ်အမှုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်အပ္ဍဲကဵု ၁၅၇၂ တၠနွံမံၚ်တံဂှ် ကောန်ထံၚ် ၉၁၈ တၠတံနွံမံၚ်စိုပ်မံၚ်ပ္ဍဲဒၞာဲထံၚ်လဵု စရၚ်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ် ညးတံပကောံပကေဝ်လဝ်တုဲရရောၚ် သာ်ဝွံ ဂကောံရီုဗၚ်ကောန်ထံၚ်သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်(ဍုၚ်ဗၟာ) AAPP တံဂၠိုက်ဂၠာဲလဝ်တၚ်နၚ်နွံ ပတိတ်လဝ်ပရိုၚ်နွံရ။