ဂျူရဳဆာဲ – ဗော်ဗၠးၜးကောန်ဂကူပအိုဝ်တံဝွံ အပ္ဍဲခြာတ္ၚဲဟွံလအ်ဏံ သွက်ဂွံဆဵုဂဗသဳကၠဳ ကဆံၚ်တွဵုရးကဵု ညးစၞးပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် အလဵုအသဳဗၟာ နွံရောၚ်ဂှ် ဥက္ကဌဂကောံ(ဗော်) သကိုပ်ဗဵုဇၞော် (ဗိုလ်မှူးကြီး) “ဃောန်ဥက္ကာ” ဟီုရ။
ဗော်ဗၠးၜးကောန်ဂကူပအိုဝ် (PNLO) ကဵု ဂကောံညးစၞးပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် ကဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ် ဝန်ဇၞော် ကွဳပၟတ် ဥူအံၚ်မေန် က္ဍိုက်က္ဍိုပ်တံဝွံ ဆဵုဂဗညးသ္ကအ် ပ္ဍဲဍုၚ်လ္ဂုၚ်တုဲ စၟတ်တ္ၚဲဂွံဆဵု ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ဂှ် ဟွံတီဏီရောၚ် “ဃောန်ဥက္ကာ” ဟီုရ။
ယၚ်ဝွံ “ဂွံဆဵုညးသ္ကအ်တှေ် အဓိက သွက်တိဍာ်ဂွံပြေပြံၚ်ဂှ် ပိုဲတံသဳကၠဳရ။ လၟုဟ်ပြဟ်ဟ်ဏံ ဟွံဂွံရုဲညးစၞး သွက်ဂွံအာဏီရ။ တ္ၚဲအာဂှ်လေဝ် ဟွံဂွံတီဏီရ” ညးဟီုရ။
ပ္ဍဲဆဵုဂဗကဵု ဥူအံၚ်မေန် အလန်လၟုဟ်ဏံဂှ် တၚ်တုပ်လဝ်စိုတ်ပဏာမ အခိၚ်ဆဵုဂဗလဝ်ဓမ္မတာ (အလွတ်သဘော) ပ္ဍဲဍုၚ်ၜံၚ်ကံက်၊ ကၟိန်ဍုၚ်သေံတေံဂှ် ကလေၚ်သ္ၚဳဂၠိပ်တုဲ ကိစ္စတိဍာ် သွက်ဒပ် (PNLO) ဂွံဖျေံသဇိုၚ်မံၚ်စံၚ်ဂှ် စွံအဓိက သဳကၠဳအာရောၚ် မဒှ်ရ။
ပ္ဍဲပေဲါသဳကၠဳဂှ် ယဝ်ဂွံတၚ်ပြေပြံၚ် သီုၜါလ္ပာ်မ္ဂး သွက်ဂွံထ္ပက်စၟတ်တဲတုပ်စိုတ် ကဆံၚ်တွဵုရး ဗဗွဲဓဝ်နွံရောၚ် သကိုပ်ဗဵုဇၞော် “ဃောန်ဥက္ကာ” ဟီုရ။
ဂကောံဓမံက်ရုပ်ရဴ ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ကၟိန်ဍုၚ် ဝန်ဇၞော်ကွဳပၟတ် ဥူအံၚ်မေန် က္ဍိုက်က္ဍိုပ်ကဵု ညးအုပ်ကာနာနာ “ဥူဃောန်မျေအ်ထောန်”၊ ဥက္ကဌ “ဥူဃောန်ဥက္ကာ” နူလ္ပာ် (PNLO) တံဝွံ အဃောဆဵုဂဗညးသ္ကအ် ပ္ဍဲဍုၚ်ၜံၚ်ကံက်၊ ဂိတုဂျောန် (၂၇) တုဲကၠုၚ်တေံဂှ် နကဵုမူ တုပ်လဝ်စိုတ် ပရေၚ်ဒေံါပန်ပှော် (၆) တၚ်ရ။
ကၞောတ်ဂိတုဒဳဇြေမ်ဗာ၊ သၞာံ (၂၀၁၁) ဂှ် ဥူအံၚ်မေန်ကဵု ဥက္ကဌ “ဃောန်ဥက္ကာ”တံ ဆဵုဂဗညးသ္ကအ် အလန်ပထမရ။ တုဲပၠန် ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ (၅) ဂှ် ထပ်ဆဵုဂဗညးသ္ကအ် အလန်ဒုတိယ ပ္ဍဲဍုၚ်ဇျၚ်မာဲ ကၟိန်ဍုၚ်သေံတုဲ (PNLO) တံ အာတ်မိက်ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ် (၁၁) တၚ်ရ။
ယၚ်တၚ်အာတ်မိက်ပ္တိုန်ထ္ၜးဂမၠိုၚ်ဂှ်ဝွံ သွက်ဂွံတုပ်စိုတ်ပဏာမ ပရေၚ်ဒေံါပန်ပှော် အကြာအလဵုအသဳကဵု (PNLO)၊ ပရေၚ်ဒေံါပန်ပှော် ဗၞတ်ဗ္ၜတ်အလုံမွဲကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် အလဵုအသဳကၟိန်ဍုၚ်တံ သွက်ဂွံလလောၚ်တြးကဵု ဗဗွဲဓဝ်၊ ဒေံါပန်ပှော်အလုံမွဲကၟိန်ဍုၚ်တုဲ အပ္ဍဲပွိုၚ် (၆၀) တ္ၚဲဂှ် အလဵုအသဳကၟိန်ဍုၚ်ကဵု ဂကောံပရေၚ်ဍုၚ် ကွာန်ဂမၠိုၚ်တံ သွက်ဂွံသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ အခေါၚ်ပံက်ရုၚ်ဆက်ဆောံ၊ အခေါၚ်စန္ဒက်ညးဍုၚ်ကွာန်၊ အခေါၚ်ဆက်ဆောံ ကု(NGO) ကေုာံ သွက်ဂွံကဵုအခေါၚ်မဳဒဳယာကဵု အခေါၚ်လလောၚ်တြးပရိုၚ်တံ ပါလုပ်ရ။
အပ္ဍဲကဵုတၚ်အာတ်မိက်ဂမၠိုၚ်ဝွံ တၚ်လ္ၚဵုတံဂှ် ကဵုသ္ဂုတ်သွာတ်ဓဝဲါဂှ် ဟွံမာန်ဏီတုဲ ယၚ်တၚ်အာတ်မိက်ဂမၠိုၚ်တံဂှ် ဒးပ္တိုန်ထ္ၜးကဵု ဇရေၚ်သမတကၟိန်ဍုၚ်ရောၚ် ဥူအံၚ်မေန် ဟီုလဝ်ရောၚ်ဂှ် “ဥူဃောန်ဥက္ကာ” ဟီုရ။
ဗော်ဗၠးၜးကောန်ဂကူပအိုဝ် (PNLO) ဝွံ ဒှ်ဂကောံပါ်တိတ် နူဗော်ဗၠးၜးညးဍုၚ်ကွာန် ဂကူစုၚ်ရးသေံ (ရလလဖ) တုဲ ဖျေံသဇိုၚ်ချဳဒရာၚ်မံၚ် လ္ပာ်သၠုၚ်ကျာရးသေံ ပ္ဍဲပယျဵု သေံ – ဗၟာ ရ။