မာံလုၚ်၊ အေမဳ – စပ်ကဵုပေဲါပၞာန်ကချေၚ် ကတဵုဒှ်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဏံဂှ် လပါ်အလဵုအသဳဗၟာကီု လပါ်ဂကောံဗၠးၜးကချေၚ် KIO ကီု တာလျိုၚ်နွံသီုၜါလပါ်ကီုလေဝ် လပါ်အလဵုအသဳဂှ် တာလျိုၚ်နွံဂၠိုၚ်ရောၚ်ဂှ် ညးအုပ်ကာနာနာ ဗော်ဒဳမဝ်ကရေသဳမန် ဒံက်တာမေန်သဵုလေန် ဟီုရ။
သအာၚ်နူဂှ်ပၠန် “ကော်ကဵုတဲထဝ် ဟွံဂွံတှေ် သွက်ဂွံကဵုမကမ်ရနွံ” စပ်ကဵုဂလာန်ဝေါဟာ ဥူလှဇြိုဲ မဒှ်ညးစၞးကၠတ်ထဝ် ကောန်ဂကူ မဟီုလဝ် ပ္ဍဲကောံဓရီုကၠတ်ထဝ် ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ ၂၄ ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်ကာလဒက်ပ္တန်မံၚ် ဓဝ်ပတှေ် အကြာကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဏံဂှ် ထေက်ကဵုဒးဗစာလဟီု ထၟတ်ဒွံလောဲသွာရောၚ်ဂှ်လေဝ် ညးဆက်ဟီုရ။
စပ်ကဵုပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ထာဝရ အပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် သွက်သ္ဂောံဒက်ပ္တန် ဓဝ်ပတှေ် သီုၜါလပါ်၊ သွက်သ္ဂောံဖျေံကဵုမူသဇိုၚ် ခိုၚ်ခိုၚ်ကၠိုက်ကၠိုက်တုဲ ကာလညးစၞး ၁၆ တၠတံ သဳကၠဳပတိုန်ထ္ၜးဂှ် ဥူလှဇြိုဲ ဟီုဂးပတိုန်ထ္ၜး အတိုၚ်လတူဂှ်ရ။
ထပက်ဒၟံၚ်ပၞာန်ကဵု ဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜးကချေၚ် (KIA) တုဲ ဃောကဵုမံၚ်ဇြဟတ်ဓရိုဟ်ဏံဂှ် မိက်ဂွံသဳကၠဳအာ ပရၚ်ၜိုဟ်လလမ် နကဵုကံၚ်ဇြဳ ဖက်ဒရေဝ် ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ် ညဳသၟဟ် (UNFC) ရောၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ ၂၀ ဏံ ဂကောံဗၠးၜးကချေၚ် (KIO) ပတိတ်လိက်လလောၚ်တြး ဟီုဂးကၠုၚ်နွံတုဲ သဳကၠဳပတိုန်ထ္ၜးကၠုၚ် ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ် သာ်ဂှ်အိုတ်ရ။
ဂကောံလလောၚ်ပရိုၚ် အလဵုအသဳဂှ် နကဵုစၟတ်တ္ၚဲ ဂျာန္နဝါရဳ ၁၈ လလောၚ်ပ္တိတ်ပရိုၚ်တုဲ သ္ပပတမ်နူဂျာန္နဝါရဳ ၁၉၊ သၞာံ ၂၀၁၃ အခိၚ်နူဂယး ၆းဝဝ နာဍဳတုဲ ဒေံါအာပရေၚ်ထပက်ပၞာန် ဒေသလဂျာယာန်ရောၚ် ၜိုန်ဟီုလဝ် နွံကီုလေဝ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတံ ဆက်ထပက်ဒၟံၚ်ပၞာန် ပေဲါဗတိုက်သီဗဒိုပ်ရောၚ်ဂှ် ဓမံက်ထ္ၜးကၠုၚ် ပ္ဍဲဌာန်ပရိုၚ်ဂၠးကဝ်အိုတ်ရ။
တုပ်တဴသာ်ဂှ်ကီု ပ္ဍဲတၚ်လလောၚ်ပရိုၚ် ဌာနဝန်ဇၞော် ပရေၚ်စဵုဒၞာ အလဵုအသဳဗၟာ မလလောၚ်ပတိတ် ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ ၂၉ ဂှ်မ္ဂး ၜိုန်ရဒေံါလဝ် ပရေၚ်ထပက်ပၞာန် ပ္ဍဲဒေသလဂျာယာန်ကီုလေဝ် ဟိုတ်နူလပါ် KIA တံ ကၠုၚ်သ္ပပခက် ပန်ပှော်ကၠုၚ် ဒၞာဲဒပ်ပၞာန်ဗၟာတံ ဖျေံသဇိုၚ်တုဲ မဒးကတဵုဒှ်ပေဲါဗတိုက်ရောၚ်ဂှ် ဓမံက်ထ္ၜးကၠုၚ်လဝ် နွံရ။
သအာၚ်နူဂှ်ပၠန် စပ်ကဵုပဋိပက္ခပၞာန် မကတဵုဒှ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲတွဵုရးကချေၚ်ဂှ်တုဲ ဂကောံအပ္ဍဲဍုၚ် မ္ၚးဍုၚ်လ္ၚဵု၊ ရုၚ်ကလုတ်လ္ၚဵု ကေုာံ ဌာန်ပရိုၚ်လ္ၚဵုတံဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ သ္ဂောံအထေၚ်ဗၠေတ် လတူအလဵုအသဳ ကေုာံ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတုဲ လလောၚ်ပတိတ်မံၚ်ပရိုၚ် ဗၠေတ်ဗၠေတ်မှာမှာရောၚ်ဂှ်လေဝ် ဟီုစောဲစပ်လဝ်ကီုရ။
ဂကောံဗၠးၜးကချေၚ် KIO ဂှ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၉၄ တေံ ဒေံါပန်ပှော်ကဵု အလဵုအသဳပၞာန်ဗၟာရ။ ကြဴနူအလဵုအသဳတၟိ ဥူတိၚ်သိၚ် တိုန်တုဲ စနူသၞာံ ၂၀၁၁၊ ဂိတုဂျုန် ၉ ဂှ် ဒေံါပန်ပှော်လီုတုဲ ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ပေဲါဗတိုက်ရပ်လွဟ်ရ။