ပ္ဍဲကဵုဂကူမန်ပိုဲတံဝွံ ညးမွဲ ကေုာံ ညးမွဲ၊ ဂကောံမွဲ ကေုာံ ဂကောံမွဲ၊ ဗော်မွဲ ကေုာံ ဗော်မွဲ၊ ဟွံသ္ပစၟတ်သမ္တီညးသကအ်ဂှ် ဒှ် ‘မာန’ မန် ပတဝ်ဏာက္ဍိုပ် ကုဂကူမန်တံ ပြးဇး ဟွံညဳသၟဟ်ညးသကအ်ရောၚ်။ ပ္ၚံက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အခိၚ်တ္ၚဲဏံပၠန်လေဝ် ဟိုတ်နူကဵု မာနဏံဟေၚ် ဍေံဒှ်မံၚ် ပရေၚ်အခက်အခုဲ သွက်အဓာန်ဂတရောၚ်။
ကိုပ်ကၠာအိုတ်ဂှ် ခမဳသၚ်ကဵု ဂကောံမဟာဇန် နူကဵုသွာၚ်နာနာတံ ကော်ကောံဓရီုဇၞော် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် (အလန်ပထမ) ပ္ဍဲကဵုသာသၞာ (၂၅၀၀) ရ။ ရန်တၟအ်ကဵု မိက်ဂွံပညဳပညပ်အာ အကြာသၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်/ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် သွက်ဂွံဒှ်မွဲကသပ်မွဲဂၞန်ရောၚ်။ ညးမပြုပြေၚ် ကောံဓရီုဇၞော်တံ ကော်ဘိက်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ သွက်ဂွံတိုန်စိုပ်ရ။ ဆဂး ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် (အပ္ဍဲဍုၚ်) ၜါဗော်ဂှ် ဗကပ်ဗဗေၚ်တုဲ ဟွံတိုန်စိုပ်ရ။ ဆဂးလေဝ်၊ ခမဳသၚ် မဟာဇန်တံ ဒက်ပတန်ပတိုန် ဂကောံဓမံက်ရုပ်ရဴဗော်သ္ပစၞးကောန်ဂကူမန်မွဲ နကဵု မၞိဟ် (၂၁) တၠတုဲ သွက်ဂွံဆက်ပညဳပညပ်အာ ပရေၚ်ညဳသၟဟ် (ဝါ) သွက်ဂွံတက်ကျာ ကုဗော်ၜါဗော်တေံရ။ ဆဂး ပရေၚ်တက်ကျာဏံဂှ် ဍေံဟွံအံၚ်ဇၞးရ။
လၟုဟ်ပၠန် ခမဳသၚ်ကဵု ဂကောံမဟာဇန်တံ သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်အာ ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် အလန်ဒုတိယ ပၠန်ရောၚ်။ သွက်ခမဳသၚ်၊ တၠပညာ၊ ညးမချဳဒရာၚ်မံၚ် ပရေၚ်ညဳသၟဟ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် စိုတ်အိုတ်ကၠုၚ်ကဵု ဗော်ၜါဗော်ဂှ်တုဲ သွက်ဂွံဒက်ပတန်အာ ဗော်သ္ပစၞးညးတံ (ဝါ) ဗော်သ္ပစၞးကောန်ဂကူမန် မွဲဗော်ပၠန်တုဲ ပ္ဍဲကဵုဗွိုၚ်အပ္ဍဲဍုၚ်ဏံတှေ် ဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳအလုံရးမန်၊ ဗော်ကောန်ဂကူမန်၊ ဗော်ညးဗြဴမန် သီုကဵု ဗော်သ္ပစၞးကောန်ဂကူမန်ဏံပၠန်တှေ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဒှ်အာ (၄) ဗော်ရောၚ်။
တ္ၚဲဏံ အကြာမကာန်ဂကူမန်ပိုဲတံ ကာလ ဗော်ဂၠိုၚ်တိုန်မ္ဂး ယှုက်ထုဲတိုန် ဗွဲမလောန်ရောၚ်။ စိုပ်ပေဲါရုဲမာဲ ခဍၚ်၊ သာတုဲ ယှုက်ထုဲအာရောၚ်။ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဏံ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဒးကဵုမာဲ ကုဗော်အလဵု ဒးဗဓာန်စ ညးအလဵုရောဂှ် ချပ်ဝါတ်ကၠုၚ် ဒှ်မာန်ရ။ အကြာ ကောန်ဗော်တံ ပါ်ထတးမ္ဂး အကြာညးဍုၚ်ကွာန်တံ ပါ်ထကးမာန်ရောၚ်။
ၜိုန်ရ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ ပံက်တိုန်ဂၠိုၚ်ကီုလေဝ် သွက်ဂွံပညဳပညပ်အာ ညးသကအ် အကြာ ပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၂၀) ဏံဂှ် အခိၚ်နွံမံၚ်ဏီရောၚ်။ လၟုဟ်မ္ဂး ဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳအလုံရးမန် ကဵု ဗော်ကောန်ဂကူမန် ပညဳပညပ်ညးသကအ် ဂွံတိုန်မံၚ် တၟာဂလိုၚ်ရရောၚ်။ ခြာဟွံလအ် ဗော် (၂) ဗော်ဏံ ပံၚ်ကောံညးသကအ်တုဲ ဒှ်အာ မွဲဗော်လေဝ် ဒှ်မာန်ကီုရ။ သောၚ်ဂှ်ဟွံသေၚ် ဗော် (၂) ဗော်ဏံ ဟွံပံၚ်ညးသကအ်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲကဵုပေဲါရုဲမာဲဂတတေံမ္ဂး ပညဳပညပ်ညးသကအ်တုဲ လုပ်အာပေဲါရုဲမာဲရောၚ်။
ဗော်တၟိဏံရော။ ဗော်တၟိဏံဂှ် ခမဳသၚ်တံကဵု ညးဍုၚ်ကွာန် ဂၠိုၚ်ကဵုဗွိုၚ်တံ ဒက်ပတန်လဝ် ပ္ဍဲကဵု ကောံဓရီုဇၞော် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ရောၚ်။ ယဝ်ရ ဗော်တၟိဏံ ဒက်ဗော်တုဲ ပတိုန်စရၚ် ကဵုအလဵုအသဳတုဲမ္ဂး ဗော်ဏံလေဝ် ဒှ်အာ ဗော်လုပ်အာ ဗဗွဲဓရ်မွဲတုဲ က္လေၚ်သေအ်ကၟဝ် တက်ကျာကုဗော် (၂) ဗော်တေံလေဝ် ဂွံမာန်ရောၚ်။ ဗော်တၟိဏံ သွက်ဂွံတက်ကျာ ကုဗော် (၂) ဗော်တေံ မာန်ဂှ်လေဝ် နူကဵု ခမဳသၚ် ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန် တိုန်စိုပ်တံ ကဵုလညာတ်ကဵုဒြဟတ်မာန်ရ။
ပ္ဍဲအရာ သောၚ်ကလးပြသၞာညးသကအ်ဂှ် သွက်ဂွံတက်ကျာညးသကအ် ဂၠာဲသွဟ်ညးသကအ်ရောၚ်။ ကိုပ်ကၠာအိုတ် မဒးသ္ပစၟတ်သမ္တီ်ညးသကအ်ရောၚ်။ သ္ပစၟတ်သမ္တီတုဲမ္ဂး ကမၠောန်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ကမၠောန်ပရေၚ်ဂကူ တုပ်သၟဟ်မံၚ် ညးသကအ်ဂှ် ဒးကၠောန်ညးသကအ် မွဲစွံမာန်ရောၚ်။ ပ္ဍဲကဵုအခန်ဏံဂှ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ် ပၟိက်ဇၞော်မံၚ်ရောၚ်။ ကြဴနူကဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ဒေံါပန်ပှေ်ာတုဲ နကဵုလုပ်သၞောဝ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ လုပ်ချဳဒရာၚ် ပရေၚ်ဂကူ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် လုပ်သၞောဝ်ဂွံရောၚ်။ ညးမအာမံၚ်က္ဍိုပ် ပ္ဍဲကဵု ဗော်အပ္ဍဲဍုၚ်ဏံဂှ်လေဝ် ဒှ်မံၚ်မၞိဟ်တြေံ ရဲဗော်ဍုၚ်မန်တၟိသၟးတုဲ နကဵုဗော် သဳကၠဳကုညးတံ သွက်ဂွံပညဳပညပ်အာတုဲ သွက်ဂွံပံၚ်ကောံ ဒှ်အာမွဲဗော်ရောၚ်။
ညးမွဲ ကေုာံ ညးမွဲ၊ ဗော်မွဲ ကေုာံ ဗော်မွဲ သၠုၚ်လဝ်မာန တံၚ်မံၚ်အလံၚ်မ္ဂး သွက်ဂကူတံ ဒးဆောံလေၚ်ရောၚ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ နူကဵု ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကီု နူကဵုကောံဓရီု/ ပေဲါသဳကၠဳ တၞဟ်ဟ်တံလေဝ် ထေက်ကဵု ဒးကဵုဒြဟတ် သွက်ပရေၚ်ညဳသၟဟ်ဂကူရောၚ် ပတိုန်ထ္ၜးဏာရ။